شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه‌نیافتگی منطقه‌ای (مطالعه موردی: استان کهگیلویه وبویراحمد)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

نادر زالی ¹ (دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران)
سید علی سجادی ² (کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران)

تاریخ دریافت : 1395/02/23 تاریخ پذیرش : 1396/04/19 تاریخ انتشار : 1396/04/01

کلید واژه: روش دلفی, استان کهگیلویه و بویراحمد, توسعۀ منطقه‌ای, توسعه‌نیافتگی, نرم‌افزار MICMAC,

چکیده مقاله :

      برنامه­های توسعه برای ساخت آینده­ای بهتر و یا به تعبیری شکل­دهی به ساخت اجتماعی واقعیت آینده کشورها انجام می­شود. بخش بسیار مهم این برنامه، مربوط به توسعۀ منطقه­ای است. استان کهگیلویه و بویراحمد با وجود اینکه دارای پتانسیل رشد و توسعه بوده ولی به عنوان یک استان توسعه­نیافته و محروم تلقی می­شود، هدف این تحقیق شناسایی موانع اصلی توسعه این استان می­باشد. جامعه آماری، شامل مدیران ارشد استان است. که از این میان 23 نفر به صورت نمونه­ انتخاب شدند. نوع این پژوهش، کاربردی و رویکرد حاکم بر آن تشریحی - تبینی می­باشد و برای جمع­آوری اطلاعات و داده­های مورد نیاز، تلفیق دو روش اسنادی و دلفی به کار گرفته شد. جهت سنجش و  تحلیل داده­ها، از نرم­فزار MICMAC استفاده شد. این نرم­افزار ابتدا متغیرها مهم در ‏حوزه مورد نظر را شناسایی کرده و سپس آن‌ها را در ماتریس تحلیل اثرات‏ وارد نموده و میزان ارتباط میان این متغیرها با حوزه مربوطه توسط خبرگان، تشخیص داده می‌شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که ابتدا 35 متغیر در حوزه توسعه­نیافتگی استان شناسایی گردید سپس با توجه به نظر کارشناسان در ماتریس مذکور، از این میان 12 عامل به عنوان موانع اصلی توسعه­ استان شناخته شد که 6 عامل، مدیریت قومی و قبیله­ای- نصب و عزل زیاد مدیران - عدم درک صحیح شرایط روز توسط مدیران - عدم توجه مدیران به خواسته های مردم - عدم نگاه کلان مدیران جهت توسعه کل استان - تعصبات بی جا و تنگ نظرانه مدیران جهت توسعه مناطق به عنوان ضعف مدیریت داخلی استان  و 3 عامل، عدم تخصیص بودجه مناسب- دور بودن از مرکز - عدم تسهیلات مناسب برای جذب سرمایه­گذاران،  به عنوان ضعف مدیریت کلان کشور و 3 عامل، تقابل فرهنگ ایلیاتی با فرهنگ مدون- اختلافات بین اقوام مختلف- پایینی نرخ باسوادی هم به عنوان ضعف فرهنگی استان مربوط می­شود. 

چکیده انگلیسی:

Development plans are performed to create a better future; in other words formation of social construct of countries' future. The ssignificant part of this plan is related to regional development. Therefore, it is important to consider that each region requires specific plan according to its dominant circumstances, potentiality, capabilities; and at the same time certain limitations. Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Province is known as an underdeveloped province in spite of having growth and development potentiality. So, the main purpose of this study is to identify obstacles of development in this province. The data has been collected via combination of documentary and Delphi methods and analyzed by MICMAC Software. The results of this study indicated that 12 factors have been recognized as the main obstacles to the development of Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad such as weakness in internal management of the province, weakness in country macro management and cultural weaknesses.it should be mentioned that management and cultural factors are the main reason of underdevelopment in Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad.

منابع و مأخذ:

1. Alden, J. and R. Morgan, (1974): Regional Planning: A. Comprehensive View,Publication Leonard Hill Books, New York: John Wiley and Sons.


2. Godet, M., Durance, Ph. and Gerber, A. (2008): StrategicForesight La ProspectiveUse and Misuse of Scenario Building, Publication Lipsor Working Paper, and Paris.


3. Ghalibaf, M.B., and Mirzadeh Kouhshahi, M. (2009): Causes and barriers to the development of Abu Musa Island. Goegraphy, Vol. 7, No. 20-21, pp: 7-24. (In Persian).


4. Havas, A. (2003): Socio-economic and developmental needs: focus of foresight programmes, Technology Foresight for Organiz-ers, 8-12 December, Ankara, Turkey.


5. JomehPour, M. (2012): Analysis of regional development and imbalances in Tehran areas with emphasis on the role of small and medium cities. Social Science, vol. 9, No. 61, pp: 111-143. (In Persian).


6. Latifi, Gh.R. (2009): Views of development. Ketabmah, New Year, No.20, pp: 74-85. (In Persian).


7. Marsousi, N., Hekmannia, H., Pourmohamadi, M.R., and Nazmfar, H. (2010): Analysis of regional development strategies in East Azerbaijan. Urban Ecology Research, Vol. 1, No. 2, pp: 51-62. (In Persian).


8. Mosalla Nezhad, A., and Akbari, S. (2012): The government's role in economic development of Turkey in the last three decades. Iranian Social Development studies, Vol. 4, No.2, pp: 56-79. (In Persian).


9. Maleki, S. and Sheykhi, H. (2009): Analysis and classification indicators and determine development priorities in the region using factor analysis and cluster analysis method. Geography and Planning, Vol. 14, No. 29, pp: 61-85. (In Persian).


10. Mirghafouri, S.h., Tahari Mehrjerdi, M.H., and Babaei, H. (2009): Identify the development level and ranking of provinces in terms of access to the agricultural sector indices. Journal of Library and Information, Vol. 13, No. 3, pp: 243-270. (In Persian).


11. Naghdi, A., and Hesari, M.J. (2012): The causes of underdevelopment of Iran Based on the analysis of published works in the field. Sociological Studies of Iran, No.4, pp: 95-116. (In Persian).


12. Oliaei, M.S. (2011): The causes of underdevelopment in rural of Iran in terms of human capital and social capital, the county Divandarreh. Goegraphy, Vol. 9, No. 30, pp: 145-161. (In Persian).


13. Puglisi, M. & Marvin, S. (2002): Developing urban and regional foresight: exploring capacities and identifying needs in the North West, Journal Futures, 34, pp: 761-777.


14. Purohit, B. C., (2008): Health and human development at sub-state level in India. The Journal of Socio-Economics, No. 37, pp. 2248–2260.


15. Parizadi, T., Asad, S., Molaei Ghelichi, M., and Sheykhi, H. (2012): Investigation and analysis capabilities of the relative merits of Regional Development in the Iranian northern ports by using a combination of techniques TOPSIS and ELECTRE. Regional Planning, vol.2, No.6, pp: 15-29. (In Persian).


16. Pourmohamadi, M. R., and Zali, N. (2010): Regional disparities analysis and development foresight (Case Study: East Azerbaijan Province).  JOURNAL OF GEOGRAPHY AND PLANNING, vol. 15, No. 32, pp: 29-64. (In Persian).


17. Rondinelli, D.A., (1985): Applied Methods of Regional Analysis: The Spatial Dimension of Development Policy, Westview Press, Boulder/ London.


18. Sara'I, M. H., Tavoosian, A., Alahverdi, M. A., and Rezaei, H. (2015): Assessment and Regionalization the Seven Cities of Kohgiloyeh and Boyerahmad Province Development by Emphasis on Cultural Factors. Regional Planning, vol.5, No.20, pp: 15-28. (In Persian).


19. SeyedRezaei, M.Y., and Aghajani, R. (2015): Analysis of the regional development policy of the country. Fourth conference of Islamic-Iranian model of progress, Iran's progress, past, present, future, Tehran.


20. Seyedfatemi, S.M., Hosseinzadehdalir, K. (2010): Analysis of Sahand New Town Role in Spatial Order in Tabriz Urban Region, Urban and Regional Studies and Research, Vol. 2, No. 6, pp: 1-18. (In Persian).


21. Shahiki Tash, M., Yaghfoori, H., and Darvishi, B. (2015): Review the Intensity of Spatial and Regional Imbalance of Welfare (Comparative Study of Welfare in Iran Provinces based on Harvey and Smith Approaches). Regional Planning, Vol.5, No.17, pp: 15-30. (In Persian).


22. Sadeghi, A., and Saeidi Aghdam, M. (2014): Identification and Ranking of Factors Affecting the Economy of Underdevelopment Combined with ANP - DEMATEL Phase. Journal of Economic Development Policy, Vol.2, No.4, pp: 117-156. (In Persian).


23. Zali, N., and Ahmadi, H. (2014): PRESENTATION OF MODEL TO SPECIAL ORGANIZATION OF EAST AZERBAIJAN PROVINCE BASED ON REGIONAL PLANNING APPROACH IN THE VISION. Regional Planning, vol. 4, No. 14, pp: 59-73. (In Persian).


24. Zarrabi, A., and Shahivandi, A. (2010): Analysis of the distribution of indices of economic development in the provinces of Iran. Geography and Environmental Planning, Vol.21, No. 38-2, pp: 17-32. (In Persian).