بررسی ساختار عاملی و خصوصیات روان‌سنجی نسخه فارسی مقیاس مدیریت زمان در میان دانش‌آموزان دوره دوّم متوسطه

محورهای موضوعی : روان سنجی

محسن آربزی ¹

1 - گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

تاریخ دریافت : 1403/01/25 تاریخ پذیرش : 1403/05/03 تاریخ انتشار : 1403/11/04

کلید واژه: مدیریت زمان, روایی, اعتبار, دانش‌آموزان,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی و ویژگی¬های روان¬سنجی نسخه فارسی مقیاس مدیریت زمان دانش‌آموزان (بالامورگان، 2013) بود. طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود؛ که در میان جامعه دانش‌آموزان دوره دوّم متوسطه تعدادی از شهرستان‌های استان فارس انجام شد. بدین منظور تعداد 468 نفر از آن‌ها (302 دختر، 166 پسر) به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند؛ و به نسخه الکترونیکی مقیاس مدیریت زمان دانش‌آموزان (بالامورگان، 2013) و پرسشنامه رفتارهای مدیریت زمان (ماکان و همکاران، 1990) پاسخ دادند. روایی سازه پرسشنامه مذکور با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی اعتبار پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی ساختار چهار عاملی ارائه شده در نسخه اصلی را تأیید نکرد؛ و نتایج نشان داد که نسخه فارسی این مقیاس شامل دو عامل تحت عناوین «نگرش‌ها و رفتارهای مدیریت زمان» و «بی‌نظمی» است. این دو عامل در مجموع 03/34 درصد از واریانس مقیاس مدیریت زمان دانش‌آموزان را تبیین می‌کنند. تحلیل عاملی تأییدی نیز این ساختار دو عاملی را تأیید کرد. علاوه بر آن ضرایب آلفای کرونباخ تأییدکننده اعتبار مقیاس است. در مجموع یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که نسخه فارسی مقیاس مذکور از شاخص‌های روان‌سنجی مناسبی برای اندازه‌گیری مهارت مدیریت زمان دانش‌آموزان ایرانی برخوردار است؛ و می‌تواند مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

The aim of the current research was to investigate the factor structure and psychometric properties of the Persian version of the students' time management scale – STMS- (Balamurugan, 2013). The design of the current research was descriptive of the correlation type; which conducted among the senior high school students in a number of cities in Fars province. For this purpose, 468 of them (302 girls, 166 boys) selected by convenience sampling method; And they responded to the electronic version of the STMS (Balamurugan, 2013) and the time management behavior questionnaire – TMBQ- (Macan et al. 1990). The construct validity of the STMS investigate using exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis. Cronbach's alpha coefficient used to investigate the reliability of the questionnaire. The results of exploratory factor analysis did not confirm the four-factor structure presented in the original version; and the results showed that the Persian version of this scale includes two factors under the titles of "attitudes and behaviors of time management" and "disorganization". These two factors explain a total of 34.03% of the variance of the STMS. Confirmatory factor analysis also confirmed this two-factor structure. In addition, Cronbach's alpha coefficients confirm the reliability of the scale. In total, the findings of the research show that the Persian version of the STMS has suitable psychometric properties for measuring the time management skills of Iranian senior high school students; and it can be used by researchers.

منابع و مأخذ:

اژدری، میترا؛ افتخار صعادی، زهرا؛ برنا، محمدرضا و صفرزاده، سحر. (1401). اثربخشی مدیریت زمان بر تعهد به مدرسه و خلاقیت دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم شهر اهواز. جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، 8(1)، 189-178. https://www.iase-jrn.ir/article_251582.html?lang=fa
امیدوار، هدایت؛ امیدوار، خسرو و امیدوار، اعظم. (1392). تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای مدیریت زمان بر سلامت روانی و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. روان‌شناسی مدرسه، 2(3)، 22-6. https://jsp.uma.ac.ir/article_69.html?lang=fa
جناآبادی، حسین؛ ناستی‌زایی، ناصر و جلال‌زایی‌، سمیه. (1395). تأثیر آموزش مدیریت زمان بر کاهش اضطراب امتحان دانشجویان. نشریه آموزش پرستاری، 5(1)، 22-12. https://jne.ir/article-1-576-fa.html
شعاعی، لیلا؛ حیدرئی، علیرضا؛ بختیارپور، سعید و عسگری، پرویز. (1400). مقایسه تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی و مدیریت زمان بر اضطراب امتحان و خودکارآمدی تحصیلی در دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 22(3)، 96-83. https://sanad.iau.ir/journal/jsrp/Article/687498?jid=687498
مصباح‌مقدم، فاطمه و عبدی‎زرین، سهراب. (1401). پیش‌بینی اعتیاد به اینترنت براساس اهمال‎کاری تحصیلی، احساس تنهایی و مدیریت زمان در دانشجویان دانشگاه قم. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 8(4)، 440-409. https://stim.qom.ac.ir/?_action=article&au=13532&_au=Abdi%20zarrin,%20sohrab%20&lang=fa
وفوری، جواد. (1398). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های مطالعه، برنامه‌ریزی و مدیریت زمان و روش تمرکز و حافظه بر میزان پیشرفت تحصیلی و انگیزش پیشرفت دانش‌آموزان ایرانی ساکن کشور تاجیکستان در مقطع ابتدایی. روان‌شناسی مدرسه، 8(2)، 174-156. https://jsp.uma.ac.ir/article_818.html
References
Almanasreh, E., Moles, R., & Chen, T. F. (2019). Evaluation of methods used for estimating content validity. Research in Social and Administrative Pharmacy, 15(2), 214-221. https://doi.org/10.1016/j.sapharm.2018.03.066
Balamurugan, M. (2013). Structure of Student Time Management Scale (STMS). Journal on School Educational Technology, 8(4), 22-28.‏ https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1098315.pdf
Britton, B. K., & Tesser, A. (1991). Effects of time-management practices on college grades. Journal of Educational Psychology, 83(3), 405-410.‏‏ https:// doi:10.1037/0022-0663.83.3.405
Broadbent, J., & Poon, W. L. (2015). Self-regulated learning strategies & academic achievement in online higher education learning environments: A systematic review. The Internet and Higher Education, 27, 1-13.‏ https://doi.org/10.1016/j.iheduc.2015.04.007
Cicchetti, D. V. (1994). Guidelines, criteria, and rules of thumb for evaluating normed and standardized assessment instruments in psychology. Psychological Assessment, 6(4), 284–290. https://doi.org/10.1037/1040-3590.6.4.284
Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Cyril, A. V. (2015). Time management and academic achievement of higher secondary students. Journal on School Educational Technology, 10(3), 38-43.‏ https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1097402.pdf
García-Ros, R., & Pérez-González, F. (2012). Spanish version of the time management behavior questionnaire for university students. The Spanish Journal of Psychology, 15(3), 1485-1494.‏ https://doi:10.5209/rev_SJOP.2012.v15.n3.39432
García-Ros, R., Pérez-González, F., & Hinojosa, E. (2004). Assessing time management skills as an important aspect of student learning: The construction and evaluation of a time management scale with Spanish high school students. School Psychology International, 25(2), 167-183.‏ https://doi.org/10.1177/0143034304043684
Ghiasvand, A. M., Naderi, M., Tafreshi, M. Z., Ahmadi, F., & Hosseini, M. (2017). Relationship between time management skills and anxiety and academic motivation of nursing students in Tehran. Electronic Physician, 9(1), 3678-3684.‏ https://doi: 10.19082/3678
Hamzah, A. R., Lucky, E. O. I., & Joarder, M. H. R. (2014). Time management, external motivation, and students' academic performance: Evidence from a Malaysian Public University. Asian Social Science, 10(13), 55-63.‏ https://doi:10.5539/ass.v10n13p55
Hinkle, D. E., Wiersma, W., & Jurs, S. G. (2015). Applied statistics for the behavioral sciences - 5th edition. Boston, Mass: Houghton Mifflin. https://www.amazon.com/Applied-Statistics-Behavioral-Sciences-Dennis/dp/0618124055
Karakose, T. (2015). The relationship between medical students’ time management skills and academic achievement. Studies on Ethno-Medicine, 9(1), 19-24. https:// doi:10.1080/09735070.2015.11905418
Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (Methodology in the Social Sciences Series) (4th Ed.). New York, NY, US: Guilford Press. https://www.amazon.com/Principles-Practice-Structural-Equation-Methodology/dp/146252334X
Macan, T. H. (1994). Time management: Test of a process model. Journal of Applied Psychology, 79(3), 381-391.‏ https://doi.org/10.1037/0021-9010.79.3.381
Macan, T. H., Shahani, C., Dipboye, R. L., & Phillips, A. P. (1990). College students' time management: Correlations with academic performance and stress. Journal of Educational Psychology, 82(4), 760-768.‏‏ https://doi.org/10.1037/0022-0663.82.4.760
MacCann, C., Fogarty, G. J., & Roberts, R. D. (2012). Strategies for success in education: Time management is more important for part-time than full-time community college students. Learning and Individual Differences, 22(5), 618-623.‏ https://doi.org/10.1016/j.lindif.2011.09.015
Meyers, L. S., Gamst, G., & Guarino, A. J. (2016). Applied multivariate research: Design and interpretation. Sage publications. https://www.amazon.com/Applied-Multivariate-Research-Design-Interpretation/dp/1506329764
Misra, R., & McKean, M. (2000). College students' academic stress and its relation to their anxiety, time management, and leisure satisfaction. American Journal of Health Studies, 16(1), 41-51.‏ https://www.proquest.com/openview/c2c1309ac42c1cc4b74e146f6b0e260c/1?pq-origsite=gscholar&cbl=30166&fbclid=IwAR0BWvWJJTqJB371CUWk8-8M8V9JPIdEmUlkk2ju-LMjLwEa-XC_q7lZ4RI
Mitchell, M. L., & Jolley, J. M. (2012). Research design explained. Cengage Learning.
Nasrullah, S., & Khan, M. S. (2015). The impact of time management on the students’ academic achievements. Journal of Literature, Languages and Linguistics, 11, 66-71.‏ https://core.ac.uk/reader/234693030
Nayak, S. G. (2019). Impact of Procrastination and Time-Management on Academic Stress among Undergraduate Nursing Students: A Cross Sectional Study. International Journal of Caring Sciences, 12(3), 1480-1486.‏
Oyuga, P. A., Raburu, P., & Aloka, P. J. (2016). Relationship between time management and academic performance among orphaned secondary school students of Kenya.‏ International Journal of Applied Psychology, 6(6), 171-178.
Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004). A beginner's guide to structural equation modeling. Psychology Press. https://doi.org/10.4324/9781410610904
Shoaei, L., Heidarie, A., Bakhtiarpour, S., & Askari, P. (2021). Comparison of the efficacy metacognitive strategies and time management training on test anxiety and academic self-efficacy in Secondary School Female Students. Knowledge & Research in Applied Psychology, 22(3), 83-96 [In Persian]. https://doi.org/10.30486/jsrp.2020.1884950.2192
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson. https://www.amazon.com/Using-Multivariate-Statistics-Barbara-Tabachnick/dp/0205849571
Vofouri, J. (2017). The effect of training studying techniques (planning and time management, concentration and memory) on academic achievement and achievement motivation among Iranian students in Tajikistan. Journal of School Psychology, 6(2), 146-163 [In Persian]. Doi: 10.22098/JSP.2017.572
Wolters, C. A., Won, S., & Hussain, M. (2017). Examining the relations of time management and procrastination within a model of self-regulated learning. Metacognition and Learning, 12, 381-399. https://doi.org/10.1007/s11409-017-9174-1