ارزیابی کارایی تیمار‌های رایج بـرای مدیـریت سـوسک چوبخوار Melanophila picta Pall. بر روی درختان غیرمثمر در فضای سبز شهر تهران
زینب کیخسروی 1 , ندا خردپیر 2 , اصغر صالح 3
1 - دانشجوی دکتری حشره شناسی کشاورزی، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی ورامین-پیشوا، ورامین، ایران
2 - - استادیار، گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین -پیشوا، ورامین، ایران
3 - شهردار ناحیه 2، شهرداری منطقه 17 تهران، ایران
کلید واژه: نایلون‌کشی, صنوبر و بید, فضای سبز, Melanophila picta,
چکیده مقاله :
علیرغم سمپاشی‌های گسترده برعلیه آفت چوبخوار Melanophila picta Pall. روی درختان غیرمثمر در فضای سبز شهری، مدیریت این آفت مشکل است. در این تحقیق، روش ابتکاری در مقایسه با راهکارهای پیشنهادی از سوی سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران بر روی پایه‌های بید و صنوبر طی سالهای 99-1398 بررسی شد. تیمارها عبارت بودند از باندینگ تنه، تیمار با دورسبان 1%، تیمار ترکیبی و شاهد بدون تیمار. صفات مورد بررسی عبارت بودند از میانگین دالان لاروی، درصد شاخه خشک و میانگین تلفات بالغین قبل و بعد از تیمار. بیشترین میانگین تلفات در تیمار ترکیبی ۸۴/۰ ± 05/1 حشره بالغ با اختلاف معنی‌دار نسبت به سایر تیمارها، بیشترین تعداد دالان برای تیمار ترکیبی با ۷۲/۰± 57/28 دالان و کمترین تعداد دالان برای دو تیمار باندینگ، ۵۹/۰± 93/18 دالان و دورسبان، ۳۲/۰± 29/18 دالان بهدست آمد؛ لذا در تیمار ترکیبی، با محبوس کردن سم درون تنه، علاوه بر تلفات بالغین باعث استرس لاروها و تشدید فعالیت آنها و در نتیجه افزایش تعداد دالان شد. همچنین درصد شاخه خشک در تیمار ترکیبی افزایش داشت که متأثر از تشدید فعالیت لارو درون تنه و افزایش تعداد دالان لاروی است. کمترین میانگین درصد شاخه‌های خشکیده، 22/%20، با اختلاف معنی‌دار در تیمار ترکیبی بود. نتایج این تحقیق نشان داد تیمار ترکیبی در مقایسه با روش شیمیایی و مکانیکی به تنهایی کارآمدتر است. با توجه به حذف دورسبان از فهرست سموم معتبر، در تیمار ترکیبی، پیشنهاد می‌شود سم جایگزین برای مهار M. picta استفاده گردد.
Despite extensive spraying against the wood-eating pest Melanophila picta Pall. on unfruitful trees in urban green spaces, managing this pest is difficult. In this research, an innovative method was compared to the solutions proposed by the organization of parks and green spaces of Tehran Municipality on willow and poplar trees during 2018-2019. The treatments were trunk banding, Dursban 1%, combined and control. The investigated traits were the average larval galleries, the percentage of branch diebacks, and the average mortality of adults. The highest mortality, 1.05±0.84 adults, was in the combined treatment with a significant difference to other treatments, the highest number of galleries, 28.57±0.72, was for the combined treatment and the lowest number of galleries were obtained for both banding, 18.93±0.59, and Dusrsban, 18.29±0.32; Therefore, in the combined treatment, by trapping the pesticide inside the truck, in addition to adults mortality, it stressed the larvae and intensified their activity, so increased the number of galleries. Also, the percentage of dieback branches increased in the combined treatment, which is influenced by the intense larval activity inside the trunk and the increase of larval galleries. The lowest average percentage of dieback branches was 20.22%, with a significant difference in the combined treatment. The results of this research showed that the combined treatment is more efficient compared to the chemical and mechanical method alone. Due to the removal of Dursban from the list of valid pesticides, it is suggested to use an alternative poison to control M. picta in the combined treatment.
اکبریان، ج.، آرمیده، ش.، میر¬فخرایی، ش. و زرگران، م. 1392. مطالعه نوسانات جمعیت سوسک چوبخوار صنوبر(Col.: Buprestidae) Melanophila picta Pall در اثر تغییرات درصد رطوبت نسبی در ارومیه. دومین همایش ملی تغییر اقلیم و تاثیر آن بر کشاورزی و محیط زیست، ارومیه.
اکبریان، ج.، پور¬ميرزا، ع.، ولي¬زادگان، ا. و سالاري، ا. 1383. مطالعه برخي از ويژگي‌هاي رفتاري سوسك چوبخوار صنوبر Melanophila picta Pall. دانش کشاورزی 14(14): 113-132.
اکبریان، ج.، پور¬ميرزا، ع.، خواجه‌ای، ا. و ولی¬زادگان، ا. 1385.كارايي روش‌هاي مبتني بر ويژگي‌هاي رفتاري در كاهش انبوهي جمعيت سوسك چوبخوار صنوبر Melanophila picta Pall. علوم و صنایع کشاورزی 20(1): 12-20.
بـاب¬مـراد، م.، عـبـایـی، م. و زیـنـالی، س. 1386. زیــسـت¬شـنـاســی ســوســک چوبخوار Melanophila (= Trachypteris) picta (Col.: Buprestidae) در کرج. آفات و بیماری‌های گیاهی 75(2): 55-72 .
تحریری¬ادبی، س.، صادقی، س.ا. و باقری، ر. 1391. تأثیر دوره‌هـای مـخـتـلـف آبـیـاری و کـلـن‌هـای صنوبر بر تراکم سوسک برگخوار صنوبر Chrysomerla populi (Col.: Chrysomelidae) و سوسک چوبخوار صنوبر Melanophila picta (Col.: Buprestidae). تحقیقات حمایت و حفاظت جنگل¬ها و مراتع ایران 10(2): 108-117.
حقیقیان، ف.، صادقی، س.ا. و طالبی، م. 1385. بررسی حساسیت و مقاومت کلن‌های مختلف صنوبر نسبت به سوسک چوبخوار صنوبر Melanophila picta در اسـتان چهار¬محال و بختیاری. هفدهمیـن کنگره گیاهپـزشکی ایران، 11 تا 14 شهریور، کرج، ایران.
زرگران، م.، پور¬فرهادی، ل. و عباس¬پور، آ. 1392. معرفی سوسک چوبخوار صنوبر Melanophila picta Pall و روش‌های کنترل آن. اولین همایش ملی مهندسی و مدیریت کشاورزی، محیط زیست منابع طبیعی پایدار. 22 اسفند 1392، همدان، ایران.
صفر¬زاده، ف. و عسکریان¬زاده، ع. 1397. نوسـانـات جـمعـیت و مـدیـریـت تلـفیـقی سـوسـک چـوبـخوار صنوبر، Melanophila picta روی بید مـجنون در محـوطـه دانشـگاه شاهـد، تهران. پژوهش‌های کاربردی در گیاهپزشـکی 7(1): 29-39.
کیخسروی، ز.، خردپیر، ن.، صالح، ا. و صیفوری، س. 1401. مقایسه چند تیمار در مدیریت سوسک چوبخوار Melanophila picta Pall روی درختان بید در فضای سبز شهری. بیست و چهارمین کنگره گیاهپزشکی ایران. تهران. 15-12 شهریور 1401. مؤسسه تحقیقات گیاه¬پزشکی کشور، تهران، صفحه 83.
Avtzis, D.N. 1999. Control of the most dangerous insects of Greek forests and plantations. Proceedings of Integrated Management and Dynamics of Forest Defoliating Insects, Victoria, British Columbia, Canada. Pp: 1-6.
Batt, A.M. 2006. Survey of some entomological parasitoids and predators attacking fruit and wood tree borers in Egypt. Egyptian Journal of Agricultural Research 84(4): 1079- 1093.
Cavalcaselle, B. 1972. Ecologia ed etologia di alcuni Buprestidi nocivi al pioppo nell'Italia centromeridionale. Redia 53: 67-122.
De Tillesse, V., Nef, L., Charles, J., Hopkin, A. and Augustin, P. 2001 Damaging Poplar Insecs: Internationally Important Species. FAO, International Poplar Commission. 106 pp.
Ghobari, H., Yurkuvich Kalashian, M. and Nozari, J. 2016. Contribution to the knowledge of the jewel beetles (Coleoptera: Buprestidae) fauna of Kurdistan Province (Iran), part 2. Subfamilies Buprestinae and Agrilinae. Iranian Journal of Animal Biosystematics 12(2): 157-166.
Gul, A. and Chaudhry, M.I. 1980. Efficacy of granular insecticides against flat-headed poplar borer Melanophila picta Pall (Buprestidae, Coleoptera). The Pakistan Journal of Forestry 30(2): 81-83.
Hashemi Khabir, Z. and Sadeghi, S.E. 2012. Determination of Melanophila picta Pall (Col.: Buprestidae) damage rate in Populus alba/ Medicagi sativa agroforestry system. Munis Entomology and Zoology 7(2): 920-925.
Haynes, K.F. 1988. Sublethal effects of insecticides on the behavioral responses of insects. Annual Review of Entomology 33: 149-168.
Khamraev, A.Sh. and Davenport, C.F. 2004. Identification and control of agricultural plant pests and diseases in Khorezm and the Republic of Karakalpakstan, Uzbekistan. ZEF Work Papers for Sustainable Development in central Asia, No. 8. 132 pp.
Lund, A.E., Hollingworth, R.M. and Shankland, D.L. 1979. Chlordimeform: plant protection by a sublethal, noncholinergic action on the central nervous system. Pesticide Biochemistry and Physiology 11(1-3): 117-128.
