خاصیت ضدمیکروبی عصاره‌های پنج گونه گلسنگ روی Fusarium oxysporum و Ralstonia solanacearum عوامل پوسیدگی سیب‌زمینی

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

فرید هوشیار ¹ ( مدرس مرکز گرمی دانشگاه پیام نور گرمی، ایران نشانی الکترونیک : [e-mail] )
سلیمان جمشیدی ² ( باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان واحد میانه دانشگاه آزاد اسلامی میانه، ایران )
محمد سهرابی ³ ( استادیار پژوهشکده زیست فناوری سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران تهران، ایران )

تاریخ دریافت : 1394/10/09 تاریخ پذیرش : 1395/02/20 تاریخ انتشار : 1394/12/01

کلید واژه:  مهار زیستی,  کنترل طبیعی,  آنتی‌میکروبیال,  حداقل غلظت بازدارنده,  حداقل غلظت کشنده,

چکیده مقاله :

استفاده از خاصیت ضدمیکروبی گلسنگ ها می تواند از جمله روش های همگام با طبیعت و کم خطر در مدیریت بیماری های گیاهی باشد. در این پژوهش، فعالیت ضدمیکروبی عصاره های استونی، متانولی و کلروفرمی پنج گونه گلسنگ بومی شامل Ramalina capitaat، Xanthoparmelia stenophylla، Umbilicaria cylindrica و Rhizoplaca crysoleuca شناسایی شد. گونه Anamylopsora pulcherrima جمع آوری شده از ارتفاعات مشگین شهر و داران جلفا علیه قارچ Fusarium oxysporum و باکتری Ralstonia solanacearum عوامل پوسیدگی سیب زمینی در شرایط آزمایشگاه به روش دیسک گذاری و حداقل غلظت بازدارنده و کشنده و نیز شرایط شبیه سازی شده انبار مورد بررسی قرار گرفت. دیسک حاوی حلال خنثی د ی متیل سولفوکساید به عنوان شاهد منفی و دیسک حاوی بنومیل 2/0% و دیسک آنتی بیوگرام جنتامایسین به عنوان شاهدان مثبت به ترتیب برای قارچ و باکتری در نظر گرفته شد. عصاره گلسنگ های مورد بررسی روی قارچ مذکور تأثیری نداشتند، در حالی که عصاره کلروفورمی گلسنگ R. capitata فعالیت ضدباکتریایی قابل توجهی روی باکتری مذکور نشان دادند. عصاره گلسنگ های R. chrysoleuca و R. capitata بازدارنده تر و کشنده تر از بقیه علیه باکتری بودند. بررسی انباری با آغشته کردن غده های سیب زمینی با عصاره های منتخب گلسنگی بعد از مایه زنی با باکتری بیماریزا نشان داد که بیش از 80% عصاره ها خاصیت پیشگیری کننده داشتند. عصاره های گلسنگی مورد بررسی می تواند به عنوان یک فرآورده بیولوژیکی جایگزین فرآورده های شیمیایی مدنظر قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

Using of lichens antimicrobial potential can be one of the safe, green, environment friendly methods for plant diseases management. In this study, antimicrobial activity of acetone, methanol, chloroform extracts of Ramalina capitaat, Xanthoparmelia stenophylla, Umbilicaria cylindrical, Rhizoplaca crysoleuca and Anamylopsora pulcherrima collected from Meshgin shahr and Jolfa mountains were evaluated against two potato rot agents vic. Fusarium oxysporum and Ralstonia solanacearum in laboratory using disc diffusion and minimum inhibitory and bactericide concentration methods and simulated storage conditions. Dimethyl sulfoxide solvent on paper disc was used as negative control. Positive controls were considered as %0.2 benomyl and gentamicin antibiogram discs for fungus and bacterium, respectively. There were no effect of lichens extract on above-mentioned fungus. Chlorophorm extract of R. capitata had remarkable antibacterial activity on R. solanacearum. Extracts of R. crysoleuca and R. capitata were more bacteriostatic and bactericide than others against the bacterium. The study with selected extracts in storage condition showed preventive effect of 80% of extracts on bacterium. The most protective effect was observed in methanol extract of R. chrysoleuca. Therefore, the lichen extracts would be promising biological product as a potential replacement instead of chemicals.