اثر شوری کلرید سدیم بر جذب عناصر معدنی ضروری در ارقام بادمجان
محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعیحمید صادقی 1 , حسن رسولی 2 , مسعود زاده باقری 3
1 - استادیار فیزیولوژی گیاهی گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم، جهرم، ایران.
2 - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی خنج، خنج، ایران.
3 - استادیار فیزیولوژی گیاهی گروه علوم باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران.
کلید واژه: تغذیه گیاهی, Solanummelongena, تغذیه معدنی, تنش شوری, عناصر پرمصرف, غربالگری,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثر تنش شوری ناشی از کلرید سدیم بر وضعیت جذب عناصر معدنی در اندام های مختلف سه رقم بادمجان (محلی جهرم، قلمی دزفول و دلمه هندی) پرورش یافته در هوای آزاد، پژوهشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تکرار انجام شد. نشاهای 10 هفته ای یکسان از نظر ارتفاع و قطر ساقه در محل یقه، به گلدان های پلاستیکی حاوی 9 کیلوگرم خاک غالب منطقه منتقل و به مدت 20 روز با آب شاهد آبیاری شدند. سپس تیمارهای شوری در 7 سطح شامل غلظت های شاهد، 10، 20، 40، 60، 80 و 100 میلی مولار کلرید سدیم مورد استفاده قرار گرفتند. مقادیر مختلف کلرید سدیم به آب آّبیاری با هدایت الکتریکی 219 میکروزیمنس بر سانتی متر اضافه و به مدت پنج ماه اعمال شد. نتایج به دست آمده از اندازه گیری جذب عناصر معدنی نشان داد که شوری باعث افزایش غلظت سدیم ریشه، ساقه و برگ و افزایش کلسیم ریشه شد. افزون بر آن شوری بیشتر باعث کاهش در غلظت پتاسیم ریشه، کلسیم برگ و نسبت پتاسیم به سدیم ریشه، ساقه و برگ شد. ضمن اینکه شوری اثر معنی داری بر پتاسیم ساقه و برگ، کلسیم ساقه و همچنین میزان نیترات برگ نداشت. در بین ارقام مورد بررسی براساس اندازه گیری میزان انباشت یون های اضافی، رقم محلی جهرم به عنوان رقمی با بردباری بیش تر و رقم قلمی دزفول به عنوان حساس ترین رقم در برابر شوری ناشی از کلرید سدیم ارزیابی گردید.
To study the effectofNaClsalinityon theuptakeofmineral elementsindifferent organs ofeggplantthree cultivars including Jahrom landrace, Dezful slim, Indian cottage grown in outdoor conditions, an experiment was performed based ona completely randomized designwith10replications.Ten days old seedlings equal in height and stem diameter in crown area were transformed into plastic pots containing 9 kg local field soil and irrigated with tap water for 20 days. Seven salinitylevelswere used with concentrations of0, 10, 20, 40, 60, 80and100 mMNaCl.Different amountsof NaCl were added to tap waterwith electrical conductivity of219µS.cm-1 and salinity stress followed for five months. The resultsshowed that the salinity caused increasing Na+concentrationin root, shoot, and leaf and Ca2+ in roots.Moreover, thesalinitydecreased the rootpotassium, leaf calcium, and the ratio of K+/Na+ in root, stem and leaf. No significant changes were recorded in the accumulation of potassium in leaf and stem calcium in stem and nitrate in leaf. Among studied cultivars based onmeasuring theaccumulationofexcessions, the Jahromilandrace were evaluated asahighertolerancegenotype in comparison with Dezfulslim cultivar which showingthe highest sensitivity toNaCl salinity.
