تدوین الگوی بهینه برای شبکه انتقال میوه میان مراکز تولید، نگهداری (سردخانه‌ها) و مصرف در استان فارس

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

رضا شاهدی ¹ , حمید محمدی ² , زکریا فرج زاده ³ , مجید رحیمی ⁴

1 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم
2 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم
3 - دانشجوی دکتری دانشگاه شیراز
4 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم

تاریخ دریافت : 1386/07/30 تاریخ پذیرش : 1387/06/10 تاریخ انتشار : 1387/11/01

کلید واژه: استان فارس, سردخانه, حمل و نقل, الگوی بهینه, میوه,

چکیده مقاله :

کاهش هزینه های انتقال از طریق تدوین الگوی حمل و نقل کم هزینه می تواند به کاهش قیمت تمام شده محصول در محل مصرف منجر شده و افزایش کارایی را در بر داشته باشد. این مطالعه با هدف ارایه یک الگوی بهینه جهت انتقال میوه در شبکه انتقال محصول شامل مراکز تولید تا سردخانه‌ها و سردخانه‌ها تا مراکز توزیع یا میادین میوه و تره بار صورت گرفت. محصولات نیز عمدتاً شامل سیب، مرکبات و انجیر بود. سردخانه‌های میوه استان فارس در شهرستان‌های فیروزآباد، جهرم، سپیدان، استهبان، شیراز و کازرون واقع هستند. مراکز تولید نیز که سردخانه‌های فوق از آن ها تغذیه می‌شوند، شامل شهرستان های جهرم، داراب، سپیدان، استهبان و سمیرم (استان اصفهان) می‌باشند. اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش نامه در سال 1385 در مراکز واقع در شهرستان های یاد شده به دست آمد. در این بررسی تابع هزینه دارای دو جز کلی شامل هزینه انتقال محصول در شبکه میان مراکز تولید و سردخانه‌ها و سردخانه‌ها تا مراکز توزیع بود. در الگوی فعلی، مجموع هزینه‌های انتقال محصول در هر دو شبکه برابر با 2105 میلیون ریال است در حالی که در الگوی بهینه این رقم به 2/1886 (معادل 4/10 درصد) میلیون ریال کاهش می‌یابد. در الگوی بهینه، مسیرهای انتقال جهرم به کازرون، جهرم به شیراز، داراب به کازرون، سپیدان به فیروزآباد، سپیدان به جهرم، سمیرم به شیراز، شیراز به تهران و شیراز به اصفهان حذف شدند. در 3 الگوی تقریباً بهینه از میان مسیرهای یاد شده به جز مسیرهای سمیرم به شیراز و سپیدان به جهرم، سایر مسیرهایی که در الگوی بهینه شبکه انتقال محصول دخالت نداشتند، حداقل در یکی از سه الگوی تقریباً بهینه وارد شدند.

چکیده انگلیسی:

Lowering transformation costs using low cost transportation plans may result in reduced final price of crops in consumption places and increased efficiency. This study was a try to develope an optimal solution for fruit transport throughout production, cold storage, and distribution points. Fruit cold storages of Fars province are located in Firouzabad, Jahrom, Sepidan, Istahban, Shiraz, and Kazeroun. Production points providing the above storages with fruits are Jahrom, Darab, Sepidan, Istahban, and Semirom (Isfahan province) districts. The dataset were gathered by completing questioner in 1385 (2006) in the above mentioned points. The cost function of the study included two parts: cost of transporting fruit between production and storage points, and the one of transporting between storages and distribution centers. In current pattern, the total cost of  both transporting networks equals to 2105 million Rials, while in optimal solution it can be reduced to 1886.2 million Rials, (equal to 10.4 percent reduction). Some transporting paths including Jahrom to Kazeroun, Jahrom to Shiraz, Darab to Kazeroun, Sepidan to Firouzabad, Sepidan to Jahrom, and Semirom to Shiraz, Shiraz to Tehran, and Shiraz to Isfahan were eliminated from transportation network. In three nearly optimal solutions, from the eliminated paths, Semirom to Shiraz, and Sepidan to Jahrom ones could not incorporated and the other ones could get a positive amount.

منابع و مأخذ:

1-  بی­نام. 1385. پایگاه اینترنتی وزارت جهاد کشاورزی www.agri-jahad.ir

2-             ترکمانی، ج و ع. ر. شیروانیان. 1377. تعیین مدل بهینه حمل و نقل گندم در استان فارس. مجموعه مقالات دومین گردهمایی اقتصاد کشاورزی ایران، 70-63.

3-             طراز کار، م. ح. و ج. ترکمانی. 1384. مکان‏یابی تأسیسات ذخیره‏سازی گندم در استان فارس. مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، زاهدان، 48-37.

4-             عبدالهی عزت‌آبادی، م. 1381. مطالعه نوسانات درآمدی پسته‌کاران ایران: به سوی سیستمی از بیمه محصول و ایجاد بازارهای آتی و اختیار معامله. پایان‌نامه دکتری دانشگاه شیراز، صفحه 25.

5-             عرب مازار، ع. ا. و ک. ا. امیری. 1375. مکان‏یابی تأسیسات ذخیره‏سازی گندم: بررسی موردی استان لرستان. مجله پژوهش‏ها و سیاست‏های اقتصادی، شماره 3، جلد 3، 53-45.

6-            کیانی، غ. ح. 1380. تعیین الگوی اقتصادی حمل و نقل گندم در ایران. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، بخش اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران، صفحه 78.

7-             محمودی، ع. 1376. نقش شاخص‌های تخصص منطقه‌ای در مکان‌یابی و کارکرد بازارچه‌های مرزی. فصل‏نامه پژ‌وهش‏نامه‌ بازرگانی، شماره 2، جلد 4، 114-95.

1. Apaiah, R. K. and E. M. T. Hendrix. 2005. Design of a supply chain network for pea-based novel protein foods. Journal of Food Engineering 70:383-391.


2. Chang, Y. C., S. W. polachek and J. Robst. 2004. Conflict and trade: the relationship between geographic distance and international interactions. Journal of Socio-Economics 33: 491-509.

10.Ioannou, G. 2005. Streamlining the supply chain of the Hellenic sugar industry. Journal of Food Engineering 70: 323-332.

11.Monterosso, C. D. B., L. W. Charls, M. C. Lacerda and N. Fugi. 1985. Grain storage in developing areas: Location size of facilities. American Journal of Agricultural Economics 59: 101-111.

12.Rabulland, G., A. kunth and R. Auy. 2005. Central Asian's transport cost burden and its impact on trade. Economic system 29: 6-31.

13.Tyrchniewicz, E. W. and R. J. Tosterud. 1963. A model rationalizing the Canadian grain transportation and handling system on regional basis. American Journal of Agricultural Economics 55: 806-813.

14.Wen, M. 2004. Relocation and agglomeration of Chinese industry. Journal of World Development 730: 324-347.

15.Willis, C. and M. S. Willis. 1993. Multiple criteria and nearly optimal solutions in greenhouse management. Agricultural System 41: 289-303.