اثر مصرف عناصر ریز مغذی در مراحل مختلف رشد بر رشد و عملکرد لوبیا رقم سانری

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

لیلا غیرتی آرانی ¹ , محمدرضا شیخی ² , طیبه شریفی ³

1 - استادیار دانشگاه پیام نور
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه پیام نور کرج ، ایران.
3 - کارشناس ارشد زراعت، اداره هواشناسی شهرستان ورزقان، ایران.

تاریخ دریافت : 1391/11/25 تاریخ پذیرش : 1392/05/17 تاریخ انتشار : 1392/08/01

کلید واژه: روی, آهن, محلول&lrm, پاشی, لوبیا سبز,

چکیده مقاله :

این تحقیق به منظور بررسی اثر روش‎های خاک مصرف عناصر و روش‎های محلول‎پاشی آهن و روی به صورت تنها و توام بر رشد و عملکرد دانه لوبیا سبز و میزان روی و آهن در محصول انجام گرفت. آزمایش به‎صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‎های کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی عبارت بودند از نوع کود در سه سطح (آهن، روی، مصرف توام هر دو کود). زمان و نوع کاربرد کودها (شاهد، کاربرد خاک مصرف، محلول‎پاشی در مرحله رویشی، محلول‎پاشی در مرحله آغاز گل‎دهی، محلول‎پاشی در دو مرحله رویشی و آغاز گل‎دهی، محلول‎پاشی بعد از برداشت هر چین، محلول‎پاشی در سه مرحله رویشی، آغاز گل‎دهی و بعد از برداشت هر چین). بر اساس نتایج به دست آمده، تیمارهای کاربرد خاک مصرف عناصر، محلول‎پاشی عناصر در دو مرحله رویشی و آغاز گل‎دهی و محلول‎پاشی عناصر در سه مرحله رویشی، آغاز گل‎دهی و بعد از برداشت هر چین، باعث افزایش صفات مورد بررسی از جمله ارتفاع ساقه، تعداد برگ، وزن خشک برگ‎های بوته، وزن خشک ساقه، وزن خشک اندام هوایی، میانگین طول نیام و عملکرد نیام شدند. در این بررسی کاربرد توام آهن و روی، تعداد برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک اندام هوایی و عملکرد نیام را به میزان بیشتری نسبت به کاربرد هر یک از کودها به تنهایی افزایش داد. بیشترین عملکرد نیام در واحد سطح به میزان 29/2 کیلوگرم در صورت کاربرد توام کودها و کمترین میزان آن به میزان 82/1 کیلوگرم در صورت کاربرد کود آهن به تنهایی حاصل گردید. هم‎چنین تیمارهای کاربرد خاک مصرف کودها، محلول‎پاشی در دو مرحله رویشی و آغاز گل‎دهی و محلول‎پاشی در سه مرحله رویشی، آغاز گل‎دهی و بعد از برداشت هر چین بیشترین افزایش را در عملکرد نیام در واحد سطح باعث شدند. در این سه تیمار، عملکرد نیام به ترتیب به میزان 65، 59 و 65 درصد بیشتر از شاهد بود. در تیمار کاربرد آهن و روی به صورت توام و روی به تنهایی غلظت روی بیشتری نسبت به کاربرد آهن به تنهایی به دست آمد. هم‎چنین کمترین میزان روی در صورت محلول‎پاشی در مرحله رویشی به دست آمد. در تیمارهای آهن و روی به صورت توام و آهن به تنهایی نیز میزان آهن بیشتری نسبت به تیمار روی به تنهایی به دست آمد. کمترین اثر در افزایش غلظت آهن نیز مربوط به تیمار محلول‎پاشی در آغاز گل‎دهی بود.

چکیده انگلیسی:

Effect of soil and foliar application of Fe, Zn and both Fe and Zn fertilizers on growth and yield of green bean was evaluated as factorial based on a rondomized complete block design. Factors were fertilizer type (Fe, Zn, and both Fe and Zn fertilizers) and fertilizer type and application time (control, soil application of fertilizers, foliar application at vegetative stage, foliar application at early flowering stage, foliar application at two vegetative and flowering stages, foliar application after harvest, foliar application at three vegetative, early flowering and after harvest stages). Based on the results, soil application of fertilizers, foliar application at two vegetative and flowering stages and foliar application at three vegetative, early flowering and after harvest stages increased plant height, leaf number, leaf dry weight, stem dry weight, shoot dry weight and  yield, significantly. Application of both Fe and Zn fertilizers was more effective than solely application of each fertilizer in leaf number, leaf dry weight, stem dry weight, shoot dry weight and yield. Maximum yield (2.29 kg/m2) was obtained by application of both fertilizers and minimum rate (1.82 kg/m2) was observed when Fe fertilizer was applied solely. Pod yield was also 65, 59 and 65% higer than the control in soil application of fertilizers, foliar application at two vegetative and flowering stages and foliar application at three vegetative, early flowering and after harvest stages treatments, respectively. Combined application of Fe and Zn and solely application of Zn resulted in a higher Zn content in plant in comparison to the solely application of Fe. Besides, the lowest Zn content in plant was obtained in foliar fertilizer application at vegetative stage. Also, combined application of Fe and Zn and solely application of Fe resulted in a higher Fe content in plant in comparison to the solely application of Zn. The minimum impact on increasing Fe concent in plant was observed in foliar application of fertilizers at early flowering stage.

منابع و مأخذ:

Aref F (2012) Effect of different zinc and boron application methods on leaf nitrogen, phosphorus and potassium concentrations in maize grown on zinc and boron deficient calcareous soils. Journal of Soil Nature 6(1):1-10.

Arif M, AsifShehzad M, Bashir F, Tasneem M, Yasin G, Iqbal M (2012) Boron, zinc and microtone effects on growth, chlorophyll contents and yield attributes in rice (Oryza sativa L.) African Journal of Biotechnology 11(48): 10851-10858.

Babaeian MY, Esmaeilian H, Tavassoli A, Asgharzade A (2012) Efficacy of different iron, zinc and magnesium fertilizers on yield and yield components of barley. African Journal of Microbiology Research 6(28): 5754-5756.

Boorboori MR, Eradatmand Asli D, Tehrani M (2012) The effect of dose and different methods of iron, zinc, manganese and copper application on yield components, morphological traits and grain protein percentage of barley plant (Hordeum vulgare L.) in greenhouse conditions. Advances in Environmental Biology 6(2): 740-746.

Borowski E, Michałek S (2011) The effect of foliar fertilization of French bean with iron salts and urea on some physiological processes in plants relative to iron uptake and translocation in leaves. Acta Scientiarum Polonorum Hortorum Cultus 10(2): 183-193.

Bozorgi HR (2012) Effects of foliar spraying with marine plant Ascophyllum nodosum extract and nano iron chelate fertilizer on fruit yield and several attributes of eggplant (Solanum melongena L.). ARPN Journal of Agricultural and Biological Science (7): 104-116.

Datir RB, Apparao BJ, Laware SL (2012) Application of amino acid chelated micronutrients for enhancing growth and productivity in chili (Capsicum annum L.). Plant Sciences Feed 2(7): 100-105.

Ebrahim MKH, Aly MM (2004) Physiological response of wheat to foliar application of zinc and inoculation with some bacterial fertilizers. Journal of Plant Nutrition 27(10): 1859-1874.

El-Gizawy NKhB, Mehasen SAS (2009) Response of faba bean to bio, mineral phosphorus fertilizers and foliar application with zinc. World Applied Sciences Journal 6(10): 1359-1365.

El-Monem A, Sharaf M, Farghal II, Sofy MR (2009) Response of broad bean and lupin plants to foliar treatment with boron and zinc. Australian Journal of Basic and Applied Sciences 3(3): 2226-2231.

Hacisalihoglu G, Ozturk L, Cakmak I, Welch RM, Kochian L (2004) Genotypic variation in common bean in response to zinc deficiency in calcareous soil. Plant and Soil 259: 71–83.

Hamsa A, Puttaiah ET (2012) Residual effect of zinc and boron on growth and yield of French bean (Phaseolus vulgaris L.) -rice (Oryza sativa L.) cropping system. International Journal of Environmental Sciences 3: 4124-4135.

Heidarian AR, Kord H, Mostafavi K, ParvizLak A, Mashhadi FA (2011) Investigating Fe and Zn foliar application on yield and its components of soybean Glycine max (L) Merr.) at different growth stages. Journal of Agricultural Biotechnology and Sustainable Development 3(9):189 -197.

Kohnaward P, Jalilian J, Pirzad A (2012) Effect of foliar application of micro-nutrients on yield and yield components of safflower under conventional and ecological cropping systems. International Research Journal of Applied and Basic Sciences 3 (7): 1460-1469.

MonsefAfshar R, Hadi H, Pirzad A (2012) Effect of nano-iron foliar application on qualitative and quantitative characteristics of cowpea, under end season drought stress. International Research Journal of Applied and Basic Sciences 3 (8): 1709-1717.

Moosavi AA, Ronaghi A (2011) Influence of foliar and soil applications of iron and manganese on soybean dry matter yield and iron-manganese relationship in a calcareous soil. Australian Journal of Crop Science 5: 54-67.

Nadergoli M, Yarnia M, Rahimzadeh Khoei F (2011) Effect of zinc and manganese and their application method on yield and yield component of common bean. Middle east Journal of Scientific Research 8: 859-865.

Pirzad A, Shokrani F (2012) Effects of iron application on growth characters and flower yield of Calendula officinalis L. under water stress. World Applied Sciences Journal 18 (9): 1203-1208.

Salem HM, El-Gizawy NKhB (2012) Importance of micronutrients and its application methods for improving maize (Zea mays L.) yield grown in clayey soil. American-Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Sciences 12 (7): 954-959.

Shahrokhi N, KhourgamiA, Nasrollahi H, Shirani-Rad AH (2012) The effect of iron sulfate spraying on yield and some qualitative characteristics in three wheat cultivars. Annals of Biological Research 3(11): 5205-5210.

Shaker AT, AL-Doori SA (2012) Response of some sunflower hybrids to zinc foliar spraying and phosphorus fertilizer levels under sandy soils conditions. Journal of Tikrit University for Agricultural Science 12: 75-81.

Sujatha G, Jayabalan N, Ranjitha Kumari BD (2007) Rapid in vitro micropropagation of Cicer arietinum L. Hort Science 34(1): 1–5.

Yousefi M (2012) Impact of Zn and Mn foliar application on yield of pumpkin (Cucurbita pepo L.) under two irrigation regimes. International Journal of Agriculture: Research and Review 2(3): 102-107.