اثر تنش شوری بر صفات مرتبط با جوانهزنی کینوا (Chenopodium quinoa Willd)
محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعیهادی سالک معراجی 1 , افشین توکلی 2 , سهیلا غنیمتی 3 , پروین کثیرلو 4
1 - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
2 - دانشیار، مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه زنجان
3 - گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
4 - کارشناسی
کلید واژه: "بذر", "تنش", "درصدجوانهزنی", "سرعت جوانهزنی", "سطوح شوری", "Chenopodiumquinoa",
چکیده مقاله :
شوری یکی از مهمترین تنش‌های غیرزنده بوده که سبب کاهش عملکرد گیاهان زراعی می-شود. گیاه کینوا اهمیت زیادی در تغذیه انسان داشته و مقاومت بالایی به تنش شوری دارد. به‌منظور بررسی اثرات تنش شوری بر خصوصیات جوانهزنی رقم Q26 کینوا، آزمایشی به-صورت طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل غلظت-های مختلف کلرید سدیم (0 ،4 ،8 ،12 ،16 ،20 ،30 ، 40 دسی‌زیمنس بر متر) بر خصوصیات جوانهزنی بذر کینوا تحت شرایط آزمایشگاهی بود. شوری اثرات نامطلوبی بر صفات مورد مطالعه مانند درصد و سرعت جوانهزنی، طول ساقه‌چه و ریشه‌چه، وزن خشک ساقه‌چه و ریشه‌چه، نسبت ساقه‌چه به ریشه‌چه، یکنواختی جوانهزنی و مدت زمان لازم جهت رسیدن به 50% جوانهزنی داشت. درصد جوانهزنی بین تیمار شاهد تا غلظت 30 دسی‌زیمنس بر متر از نظر آماری تفاوتی نداشت ولی در غلظت 40 دسی‌زیمنس بر متر کاهش و به 75% رسید. با افزایش سطوح شوری مدت زمان لازم جهت جوانهزنی 50% بذر، افزایش معنی‌داری داشت. سرعت جوانهزنی نیز به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر سطوح شوری کاهش یافت. نسبت ساقه‌چه به ریشه‌چه با افزایش شوری تا غلظت 20 دسی‌زیمنس بر متر کاهش یافت ولی در غلظت 30 دسی‌زیمنس بر متر به حداکثر رسید. نتایج نشان داد که رقم Q26 کینوا در مرحله جوانهزنی، شوری 30 دسی‌زیمنس می‌تواند تحمل نماید. بنابراین می-توان عنوان کرد که این رقم مقاومت خوبی تا غلظت 30 دسی‌زیمنس بر متر کلرید سدیم داشته و می‌تواند پس از ارزیابی مزرعه‌ای و با توجه به شرایط اقلیمی مناسب رقم مطلوبی برای کشت در شرایط شور باشد.
Salinity is one of the most abiotic stress that cased reduce the yield of crops. Quinoa has role importance in human nutrition and have a high resistance to salinity stress. In order to investigate the effects of salinity stress on germination characteristics of quinoa cultivar Q26, experiment was conducted based a complete randomized design (CRD) with four replication. The treatments consisted of different concentrations of sodium chloride (NaCl) (0, 4, 8, 12, 16, 20, 30 and 40 dS/m) on the germination seed of quinoa under laboratory conditions. Salinity have undesirable effects on traits study such as germination percentage, germination rate, shoot and root length, shoot and root dry weight, stem-to-root ratio (Coefficient of Allometry), germination uniformity and time to 50 percent germination. The percent germination significantly reduce in 30 dS/m salinity, but many traits reduced in concentration 40 dS/m of NaCl. The percentage of germination was not significant between control and 30 dS/m treatment, but at 40 dS/m concentration reduced to 75 percent. With increase salinity levels, time to 50 percent germination increased significantly. Germination rate also reduced significantly by salinity levels. The shoot- to- root ratio decreased with increasing salinity up to 20 dS/m but reached a maximum at 30 dS/m The results showed that quinoa cultivar Q26 has high resistance to salinity stress in germination stage, therefore it can be said that this cultivar have a good resistance to 30 dS/m of sodium chloride and can be the best cultivar for saline condition after field evaluation and appropriate climate.
