ساخت و اعتباریابی پرسشنامۀ مهارت‌های تفکر انتقادی دانش‌آموزان ابتدایی

محورهای موضوعی : روان سنجی

افشین ادیب منش ¹

1 - دانشگاه خوارزمی تهران، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی

تاریخ دریافت : 1398/04/12 تاریخ پذیرش : 1402/10/23 تاریخ انتشار : 1401/09/01

کلید واژه: تفکر انتقادی, ساخت ابزار, دانش آموزان ابتدایی,

چکیده مقاله :

مطالعه حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامۀ مهارت‌های تفکر انتقادی دانش‌آموزان ابتدایی انجام گرفت. روش پژوهش، ترکیبی از نوع مطالعات اکتشافی و ساخت ابزار اندازه‌گیری بود. به منظورساخت پرسشنامه با استفاده از روش دلفی، از 6 نفر متخصص تفکر انتقادی که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند، مصاحبه بعمل آمد و در فرایند مصاحبه، پرسشنامه با نظر متخصصان در هفت عامل و 26 سؤال طراحی شد. پرسشنامه در نمونه‌ای به حجم 600 نفر از دانش‌آموزان ابتدایی شهر کرمانشاه که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند، توزیع شد.به منظور احراز ساختار عاملی پرسشنامه از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی، و برای احراز ویژگی‌های روان‌سنجی از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی بین دوبار اجرای آزمون استفاده شد. به منظور بررسی روایی ساختار و تعیین آیتم‌های پرسشنامه، تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرم افزار R و براساس روشminres و چرخش پروماکس با نمونه تصادفی 317 نفر انجام و به هفت عامل منجر شدکه ضمن مطابقت با هفت عامل محتوایی، 54/0 کل واریانس را نیز تبیین کرد. همچنین تحلیل عاملی تأییدی با حجم نمونه 283 نفر و با استفاده از نرم افزارlisrel8.72 و براساس روش برآورد بیشینه درست‌نمایی انجام شد و نتایج نسبت کای‌دو بر درجه آزادی، RMSEA و SRMR همراه با CFI و IFI به برازش خوب مدل اشاره دارند. آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه برابر79/0 به‌دست آمد و مقدار ضریب همبستگی بین دوبار اجرای آزمون نیز96/0 به دست آمد. نتایج نشان دادکه پرسشنامۀ مهارت‌های تفکر انتقادی دانش‌آموزان ابتدایی از روایی و پایایی لازم برخوردار است.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study is to constract and standardize students critical thinking skills assessment questionaire. The methodological approach that is used in this research mixed method and according to the purpose of the subject, the type of exploratory research is a kind of tool development. This research is qualitative and quantitive quantization procedure. The combination data was quantitativey coupled to the data connection and weight was slightly higher than the stage. In the qualitative stage, for identifying the comonents of critical thinking and compiling tools from delphi technology and interviewing 6 experts. The small stage was a tool crated among 600, male and female student in kermanshah, who are studing at the fourth to sixth grade. To invistigat the factor structure of the questionare, we used r- software for exploratory factor analysis and lisrel 8.72 software is used for confirmatory factor analysis with random sample of 317people resulted in in seven factors that correlated with seven content factors and corrected 0/54 variance. The factor analysis the correlation between the factors, promax rotation was used. In the confirmatory factor analysis the exponetial estimation method was used with a population sample of of 283 people and a good fitness indexes were investigated. results of chi2 ratio on degree of freedom, RMSEA & SRMR accompanied with CFI & IFI point to good fit of model. In testing the psychometrics features, the amount of total chronbach alpha of 0.79 attained showing suitable validity. The test-retest cofficient of the questionare was 0/96 for 2 weeks, which shows the favorable reliability of questionnaire.