بررسی و نقد ترجمه دیوان حافظ )با عنوان مجموع دیوان حافظ الشیرازی، ترجمه و شرح: علی عباس زلیخۀ، 405 صفحه، منشورات الهیئۀ العامۀ السوریۀ للکتاب، وزارۀ الثقافۀ، دمشق، 4005 م(
محورهای موضوعی : جستارهای زبان شناختی تطبیقی در فارسی و عربی
کلید واژه: حافظ, غزلیات حافظ, ترجمه عربی اشعار حافظ, علی عباس زلیخه,
چکیده مقاله :
شهرت جهانی حافظ سبب شده است که سروده های وی به زبانهای مختلف از جمله انگلیسی، فرانسه، آلمانی و عربی ترجمه شود. علی عباس زلیخه از مترجمانی استت کته دیوان غزلیات حافظ را به صورت منظوم و منثور به عربی برگردانتده و در ستا 8002 م 8012 م( آن را با نام مجموع دیوان حافظ الشیراز یدر دمشق منتشر ساخته است. با تمام ( زحماتی که مترجم در این راه دشوار متحمل شده، به دلیل عتدم آشتنایی مزم و کتافی با زبان فارسی و به ویژه روحیه و زبان خاص حافظ تفکرات عمیق و جهان بینی ژرف وی، با این ترجمه روح و جوهر بیشتر ابیات از بین رفته و زبان ترجمه از زبان و سلیقه حافظ بسیار دورافتاده است به گونه ای که در بسیاری موارد پیام، تأثیر و زیبایی زبان حتافظ را به زبان مقصد و گیرنده منتقل نمی کند. به علاوه مترجم معنی و مفهوم برخی از ابیتات حتی معانی ظاهری را درنیافته و در ترجمه و شرح آنها دچار لغزشهای فراوان و گاه بسیار شگفت شده است. در این نوشتار برخی نارستاییها، لغزشتها و کت فهمیهتای متترجم در سه بخش: الف ت خوانشها و برداشتهای نادرست، ب ت برابریهای نامنتاسب، ج ت ترجمه های لفظ به لفظ و صوری، مورد بررسی قرار گرفته است. مزم بته توضتی استت کته در ایتن مقاله، ترجمه و شرح تنها 111 غز نخست )حتدود 130 صتفحه نخستت کتتاب( متورد بررسی و نقد قرار گرفته است.
دایترةالمعتارف بتزرگ اسلامی، مرکتز ،» مقتاله ابونواس بختش دوم « .) آذرنتوش، آذرتتاش، ) 1373 ش
دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران.
ابونواس، حسن، ) 1202 ق(. دیوان، همراه با شرح حمزه اصفهانی، تحقیق واگنر، قاهره.
33 دو فصلنامه جستارهای زبانشناختی تطبیقی در فارسی و عربی، سال اول، دوره اول، بهار و تابستان 0504
برگ نیسی، کاظم، ) 1371 ش(. دیوان حافظ، تهران، انتشارات فکر روز.
حافظ، شم الدین محمد، ) 1367 ش(. دیوان، تحقیق پژمان بختیاری، مؤسسه انتشارات امیرکبیتر،
تهران.
حدیدی، جواد، ) 1373 ش(. از سعدی تا آراگون، مرکز نشر دانشگاهی، تهران.
جاحظ، عمرو، ) 1161 م(. الحیوان، به کوشش عبدالسلام محمتد هتارون، دار احیتاء التتراث العربتی،
بیروت.
زریاب خویی، عباس، ) 1362 ش(. آیینه جام، شرح مشکلات دیوان حافظ، تهران، انتشارات علمی.
زلیخه، علی عباس، ) 8012 م(. مجموع دیوان حافظ الشیرازی، دمشق، الهیئة العامة السوریة للکتاب.
دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ) 1310 ش(. مقاله حافظ، مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران.
الشواربی، ابراهیم امین، ) 8002 م(. أغانی شیراز )غزلیات حافظ الشیرازی(،ا لمشرق للثقافة و النشتر،
طهران .
مجله زبان و ادبیتات ،» نقد و بررسی ترجمه غزلیات حافظ به عربی « .) عزیزی، محمدرضا، ) 1313 ش
. عربی، شماره یازدهم، سا ششم ،پاییز و زمستان 1
