بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی در گندم دوروم با استفاده از مارکرهای مولکولی SSR

محورهای موضوعی : زراعت و اصلاح نباتات

سید سعید نوری نیا ¹ , شهاب سادات ²

1 - کارشناس محقق سازمان تحقیقات و اموزش و منابع طبیعی استان خوزستان
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

تاریخ دریافت : 1396/06/08 تاریخ پذیرش : 1396/07/24 تاریخ انتشار : 1396/09/01

کلید واژه: تنوع ژنتیکی, تنش خشکی, گندم دوروم, مارکرهای SSR, گزینش به کمک مارکرها,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی گزینش به کمک مارکرها و همچنین شاخص تحمل به تنش خشکی (STI). 20 رقم گندم دوروم با استفاده از طرح اسپلیت پلات در قالب کاملا تصادفی کشت، و اجزاء عملکرد محاسبه شد. در سطح مولکولی از 20 جفت آغازگر (SSR) جهت بررسی تنوع ژنتیکی بین ارقام و تعیین ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی استفاده گردید. پس از استخراج DNA و تعیین کمیت و کیفیت آن، PCR به روش Touch down صورت گرفت. در مجموع 58 آلل از 20 لوکوس شناسایی گردید. بیشترین آلل متعلق به Xgwm601 و Xbarc108با چهار آلل و کمترین آن با دو آلل متعلق به مارکرهای Xgwm413، Xgdm132، Xwmc48، Xbarc40، Xbarc121‌ و Xgwm375 بود. میانگین آلل تولید شده برای هر لوکوس در این تحقیق 9/2 آلل است. امتیازبندی و طول قطعات تولید شده با استفاده از نرم افزار UVDOC مشخص گردید. ماتریس تشابه، تجزیه کلاستر به روش UPGMA و نیز رسم دندروگرام همگی با استفاده از نرم افزار NTSYS انجام گرفت. معیار آماری ضریب همبستگی کوفنتیک نیز محاسبه و عدد 86% بدست آمد. دندروگرام، نشان دهنده دو کلاستر، در یک کلاستر ژنویپ‌های شماره یک، 2، 15، 16، 20، 13، 3، 4، 19، 8، 12، 7، 9، 5 و 14 و در کلاستر دیگر ژنوتیپ‌های شش، 18، 10، 17 و 11 قرار دارند. ژنوتیپ‌های 5 و 14 از شاخص تحمل به تنش بالاتری نسبت به سایر ارقام برخوردارند. نتایج نشان داد خصوصیت چند آللی یک پدیده کاملاً متداول و معمول در مارکرهای SSR می‌باشد که بیانگر پیوستگی صفات یا تاثیر ژن‌های چند اثره می‌تواند باشد.

چکیده انگلیسی:

To evaluated of efficiency of selection by markers (MAS). 20 genotypes durum wheat was conducted as a split plot design in randomized complete block are planted and yield components calculated. Also in molecular level of 20 pair starter (SSR) to study genetic diversity between varieties and determine genotypes tolerant to drought stress was used. After extraction of DNA and appointment that quantity and quality polymerase chain reaction took place in the touch down method. In total 58 allele of the 20 locus was detected. The largest allele detected belonged to the Xgwm610, and Xbarc108 with 4 allele and the lowest with 2 allele was reserved markers Xgwm413, Xgdm132, Xwmc48, Xbarc40, Xbarc121, Xgwm375. Average allele produced for each locus in this research is 2/9. Rating and length of the parts produced using the software UVDOC was specified. Similarity matrix, the cluster analysis in UPMMA method and draw dendrogram using NTSYS software took. Standard correlation coefficient of cophentic calculated and the number of 0/86 was obtained. Dendrogram represent 2 cluster of quite distinct. In one cluster the number of genotypes 1, 2, 15, 16, 20, 13, 3, 4, 19, 8, 12, 7, 9, 5, 14 and in another cluster the number of 6, 18, 10, 17, 11 are placed. Genotypes of 5 and 14 of higher stress tolerance index than other varieties. The result showed multiple allele trait a phenomenon quite usual and common in markers (SSR) continuity of trait or could be effect of the multiple genes.