بررسی انواع خشونت و مولّفه‌های نظام مردسالاری در رمان طوبی و معنای شب
محورهای موضوعی : فصلنامه بهارستان سخن
1 - استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: طوبی و معنای شب, کلید واژه‌ها: شهرنوش پارسیپور, انواع خشونت, نظام مردسالاری, نگرش جنسیّتی,
چکیده مقاله :
چکیدهخشونت علیه زنان، یکی از ابزارهای سلطه جویی مردان بر زنان است که به وسیلة آن، هژمونی مردسالاری، در دو سطح خرد و کلان توانسته است، زنان را تحت کنترل و انقیاد خود درآورد. بنابر این، تضادّ و تقابل معناداری میان زنان و مردان وجود دارد که برخی از نویسندگان معاصر را بر آن داشته است تا به تبیین قشربندی های اجتماعی، تقابل های دوگانه زن/ مرد و تعدّی مردان بر زنان در آثار خویش بپردازند. از این رو درصدد برآمدیم تا انواع خشونت و استیلای مردان بر زنان را در رمان طوبی و معنای شب، اثر شهرنوش پارسی پور مورد بررسی قرار دهیم. بنابر این، جستار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، ﻣﺴأله انواع خشونت و مؤلّفه های نظام مردسالاری را در این رمان، مورد تحلیل قرار داده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که نویسندة رمان، درصدد تبیین نگاه سنّتی جامعه در مورد زنان بوده و همواره آنان را، در زیر سیطرة غالب نظام مردسالاری به تصویر درآورده است. مردان، با اعمال خشونت‌هایی چون جسمانی، روانی، کلامی، اقتصادی و جنسی درصدد هستند تا زنان را به ورطة انفعال، بی هویّتی و وابستگی بکشانند. بنابراین، در این رمان می توان به ایدﺋﻮلوژی قدرت، فرادستی مردان و فرودستی زنان دست یافت.
Abstract Violence against the women, is one of the instruments of men's dominance on women, by which patriarchal hegemony has been able to keep them in minor or major levels under the control . Therefore, there are meaningful conflict and contrast between men and women which has made some of the contemporary writers expound the social groups, dual contrast of man and woman and encroachment of men and women in their writings. Regarding this, we decided to survey several kinds of violations and dominance of men over women in the novel of " the Tooba and the meaning of night " from Shahr Noush Parsipour. We've tried to analyze the problem of violence and the components of patriarchal system in a descriptive-analytic method in this research paper. The results of the study indicate that the writer of the novel has always justified the traditional look at the society and illustrated the women under the tyranny spear of men. Men want to lead the women toward independence, lack of identity by mental, corporal, verbal, economical and sexual violence. Therefore, one can, in this novel, be aware of the ideological dominance of men on the apparent meanness of women.
فهرست منابع مآخذ
الف: کتب
1- آبوت، پاملا ؛ والاس، کلر، (1393)، جامعهشناسی زنان، ترجمة منیژه نجم عراقی، تهران: نی.
2- انگلس، فریدریش، (1380)، ﻣﻨﺸﺄ خانواده، مالکیّت خصوصی و دولت، ترجمة خسرو پارسا، تهران: جامی.
3- برسلر، چارلز، (1393)، درآمدی بر نظریهها و روشهای نقد ادبی، ترجمة مصطفی عابدینی فرد، تهران: نیلوفر.
4- پارسیپور، شهرنوش، (1398)، طوبی و معنای شب، تهران: البرز.
5- پاک نهاد جبروتی، مریم، (1381)، فرادستی و فرودستی در رمان، تهران: گام نو.
6- تانگ، رزمری، (1394)، درآمدی جامع بر نظریههای فمنیستی، ترجمة منیژه نجم عراقی، تهران: نی.
7- تسلیمی، علی، (1390)، نقد ادبی، نظریههای ادبی و کاربرد آنها در ادبیات فارسی، تهران: آمه.
8- سلدون، رامان ؛ ویدوسون، پیتر، (1392)، راهنمای نظریّه ادبی معاصر، ترجمة عبّاس مخبر، تهران: طرح نو.
9- شکیبا، نوشین، (1381)، «ﺗﺄثیرات بافت اجتماعی بر کاربرد دُشواژهها توسط زنان و مردان تهران»، پایاننامة کارشناسی ارشد رشته زبانشناسی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی.
10- فروید، زیگموند، (1389)، توتم و تابو، ترجمة حمیدرضا غیوری، تهران: راستین.
11- مشیرزاده، حمیرا، (1382)، از جنبش تا نظریّه اجتماعی: تاریخ دو قرن فمنیسم، تهران: شیرازه.
ب- مجلاّت
12- اسداللهی، مایده و همکاران، (1396)، «بررسی مقایسهای جلوههای خشونت علیه زنان در داستانهای غبار و کولی کنار آتش»، ادبیّات تطبیقی، سال 9، شمارة 16، صفحه 19- 1.
13- رحمانی، کیومرث و سوبهاش، کمار، (1396)، «خشونت علیه زنان در رمان جای خالی سلوچ و رمان گودان»، پژوهش ادبیّات معاصر جهان، شمارة 1، صص: 181- 157.
14- رهیاب بلخی، محمّد ابراهیم، (1398)، «خشونت علیه زنان در رمانهای خالد حسینی»، پژوهش‌نامة ادبیات معاصر ایران، شمارة 1، صص: 167- 147.
15- عاشقی قلعه، لیلا و همکاران، (1398)، «خشونت علیه زنان در آثار داستانی نویسنده زن معاصر، فریبا وفی»، زن و فرهنگ، شمارة 42، صص: 19- 7.
16- مقصودی، سوده و همکاران، (1396)، «بررسی انواع خشونتهای اعمال شده علیه زنان در رمان پریچهر»، زن و مطالعات خانواده، شمارة 29، صص: 40- 23.
17- مهاجر، فیروزه، (1380)، «فمنیستها و ﻣﺴﺌﻠﻪ روسپیگری»، زنان، شمارة11، صص: 33-21.
18- نجفی عرب، ملاحت و بهمنی مطلق، یدالله، (1393)، «کاربرد واژگان در رمان شازده احتجاب، از منظر زبان و جنسیّت»، فصلنامة تخصصی تحلیل و نقد متون زبان و ادبیات فارسی، ش 20، صص: 142- 121.
19- نهاوندی، مریم، (1386)، «پژوهش کیفی در باب خشونت خانگی علیه زنان»، از مجموعه مقالههای همایش زن و پژوهش، تهران: دانشگاه تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات زنان.
_||_