ارزیابی خصوصیات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های‌ سویا (Glycine max L.) در منطقه پارس‌آباد مغان

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مهدی عقیقی شاهوردی ¹ , فریده عباسی شاهمرسی ² , بهنام ممیوند ³

1 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه شاهد، تهران
2 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی
3 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه شاهد، تهران

تاریخ دریافت : 1393/05/29 تاریخ پذیرش : 1393/10/09 تاریخ انتشار : 1394/07/09

کلید واژه: پروتئین, دانه, غلاف,

چکیده مقاله :

به منظور ارزیابی خصوصیات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های سویا، آزمایشی به صورت طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار در شهرستان پارس‌آباد مغان در سال 91-1390 اجرا شد. در این آزمایش ژنوتیپ‌هایApollo،Zane،L.17،Williams،INA،Hsus-H116،Spry،Ks4895،Stressland،Rend، L.77-2061،Omaha،L.75-6141،Darby،NE3399 L.93-3312 وL.83-570 مورد بررسی بودند. ارتفاع گیاه،فاصله اولین انشعاب،تعداد شاخه،تعدادغلاف،وزن غلاف،وزن دانه،تعداد دانه،وزن هزار دانه،عملکرد دانه،درصد و عملکرد پروتئین مورد ارزیابی قرار گرفتند.نتایج نشان داد ارتفاع گیاه،تعداد شاخه، غلاف و دانه در بوته،وزن غلاف،وزن دانه،وزن هزار دانه،عملکرد دانه و درصد و عملکرد پروتئین تفاوت معنی‌داری داشتند. بطوری که ژنوتیپ Darby در بین دیگر ژنوتیپ‌ها بیشترین میانگین تعداد شاخه در بوته(55/6)،تعداد غلاف در بوته(89/119)، وزن غلاف در بوته(19/17 گرم)،وزن دانه در بوته(49/29 گرم)،تعداد دانه در بوته(06/246)،عملکرد دانه(5/72 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد پروتئین(3316 کیلوگرم در هکتار) را داشت.بیشترین میانگین درصد پروتئین(75/50) در ژنوتیپ‌ L.75-6141 و بیشترین فاصله اولین انشعاب از طوقه(70/15 سانتی‌متر) در ژنوتیپ Ks4895 بودند. ژنوتیپ‌های Williams و Zane نیز به ترتیب بیشترین میانگین صفات ارتفاع گیاه(33/103 سانتی‌متر) و وزن هزار دانه(57/166 گرم) را به خود اختصاص دادند.تجزیه کلاستر ژنوتیپ‌های سویا را به سه گروه تقسیم‌بندی کرد، گروه اول، دوم و سوم به ترتیب 8،5 و4 ژنوتیپ را در خود جای دادند که در این بین، گروه دوم(شامل ژنوتیپ‌های Darby،Williams،Hsus-H116،Apollo،L.93-3312) دارای میانگین صفات عملکردی و کیفی بالاتری نسبت به دو گروه دیگر بود.

چکیده انگلیسی:

To evaluate the morphological characteristics, yield and yield components of soybean genotypes, an experiment in randomized complete block design with 3 replications were conducted in Parsabade Moghan in 2011-12. Genotypes were evaluated in this experiment Apollo, Zane, L.17, Williams, INA, Hsus-H116, Spry, Ks4895, Stress land, Rend, L.77-2061, Omaha, L.75-6141, Darby, NE3399, L.93-3312 and L.83-570. Plant height, distance between the first split, number of branches, number of pods, pod weight, seed weight, number of seed, thousand seed weight, grain yield, protein content and yield were evaluated. The results showed had significant differences in plant height, number of branches, pods and seeds per plant, pod weight, 1000 seed weight, grain and protein yield. Among genotypes, Darby had the highest number of branches per plant 6.55, number of pods per plant 119.89, weight of pods per plant 17.19 g, 1000 seed weight 29.49 g, number of seeds per plant 246.06, grain yield 72.5 kg ha-1 and protein yield 3316 kg ha-1. The highest protein percentage (50.75) were observed at L.75-6141 and maximum distance from the first branching (15.70 cm) per Ks4895 genotype. The Williams and Zane 16 genotypes also were has highest average plant height (103.33 cm) and seed weight (166.57 g). Cluster analysis of soybean genotypes classified into three groups, Group I, II and III, were in their place, 8, 5 and 4 respectively genotypes, in this between, second group (including Darby, Williams, Hsus-H116, Apollo, L.93-3312 genotypes) had a mean yield and quality traits than the other two groups.