تأثیر کاربرد نیتروژن بر قدرت رقابتی گیاه ذرت در تراکم‌های مختلف علف‌هرز قیاق

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

علی کیوانلو ¹ , محمد آرمین ²

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سبزوار، سبزوار، ایران
2 - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سبزوار، سبزوار، ایران

تاریخ دریافت : 1394/05/28 تاریخ پذیرش : 1395/10/01 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: نیتروژن, مورفولوژی ریشه, رقابت زیرزمینی, قیاق,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی تأثیر کاربرد نیتروژن بر قدرت رقابتی گیاه ذرت در تراکم‌های مختلف علف‌هرز قیاق، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل دو مقدار نیتروژن (توصیه‌شده (90 کیلوگرم در هکتار) و توصیه‌شده + 50%(135 کیلوگرم در هکتار)) و چهار تراکم قیاق (صفر، 1، 2 و 3 بوته در گلدان به ترتیب معادل صفر، 15، 30 و 45 بوته در مترمربع) بود. کشت در گلدان‌هایی با قطر 30 سانتی‌متر و حجم تقریبی 10 کیلوگرم خاک انجام گرفت. تراکم ذرت در هر گلدان پنج بوته در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که شاخص کلروفیل، وزن خشک ساقه، قطر ریشه، سطح ریشه، حجم ریشه، وزن خشک ریشه و نسبت ریشه به تاج تحت تأثیر مقدار مصرف نیتروژن قرار گرفت و افزایش مقدار نیتروژن سبب افزایش این خصوصیات شد. افزایش تراکم قیاق سبب کاهش 89/7 درصدی شاخص کلروفیل، 48/16 درصدی وزن خشک ساقه، 31/21 درصدی قطر ریشه، 18/22 درصدی سطح ریشه، 99/22 درصدی حجم ریشه و افزایش 1/1 درصدی ارتفاع نهایی ذرت شد. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که در شرایط استفاده از نیتروژن اگرچه قدرت رقابتی ذرت در مقایسه با قیاق افزایش پیدا می‌کند با این وجود افزایش تراکم قیاق اثر منفی بر خصوصیات رشدی ریشه ذرت دارد.

چکیده انگلیسی:

In order to investigate the effect of nitrogen application on corn competitive ability with Johnson grass (Sorghum halapense) at different densities, An experiment was conducted as factorial arrangement based on completely randomized block design with three replications at researcher greenhouse of Islamic Azad university, Sabzevar Branch in 2015. Factors were: Nitrogen Levels (recommended (90 Kg.ha-1 of N) and recommended+50%(135 Kg.ha-1 of N)) and Johnson grass density (0, 1, 2 and 3 plants. Pot-1(0, 15, 30 and 45 plants. m-2, Respectively). Corn and Johnson grass were planted in pot with 30 cm diameter containing approximately 10 kg soil. Corn density was five plants per pot. Analysis variance result showed that chlorophyll index, stem dry weight, root diameter, root volume, root dry matter and root/shoot ratio affected by nitrogen levels. Increasing nitrogen amount increased these characteristics. Increasing Johnson grass density decreased chlorophyll index (7.89%), stem dry weight (16.48%), root diameter (21.31%), root area (22.18%), root volume(22.99%) and plant height (1.1%). Other corn root trait was not affected by Johnson grass density. Overall. Nitrogen application increased competition ability of corn with johnson grass, whereas increasing of Johnson grass density had negative impact on corn root morphological.