تحلیل محتوای کتاب‌های درسی قرآن و پیام‌های آسمانی دوره ابتدایی بر اساس مؤلفه سلامت معنوی

محورهای موضوعی : برنامه درسی

امیر عظیمی گلوگاهی ¹ , معصومه باقر پور ²

1 - دانشجوی ارشد تحقیقات آموزشی، واحد بندرگز، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرگز، ایران.
2 - استادیار گروه علوم تربیتی، واحد بندرگز، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرگز، ایران. (نویسنده مسئول)

تاریخ دریافت : 1402/10/09 تاریخ پذیرش : 1402/10/09 تاریخ انتشار : 1402/07/01

کلید واژه: سلامت معنوی, کتاب درسی قرآن, پیام‌های آسمانی,

چکیده مقاله :

تحقیق حاضر با هدف بررسی تحلیل محتوای کتاب های درسی قرآن و پیام‌های آسمانی دوره ابتدایی بر اساس مؤلفه‌های سلامت معنوی انجام شد. از حیث هدف، کاربردی و روش تحقیق، توصیفی از نوع تحلیل محتواست. جامعه آماری پژوهش شامل کتاب های درسی قرآن و هدیه های آسمانی دوره ابتدایی سال 1401 می باشد که به علت ماهیت پژوهش و محدودیت جامعه آماری، نمونه گیری انجام نشد و همه جامعه آماری بررسی شد. ابزار پژوهش، چک لیست تحلیل محتوای محقق ساخته بوده که روایی آن مورد تأیید صاحبنظران بوده و پایایی آن با روش ویلیام اسکات 91 درصد محاسبه شده است و شیوه پردازش داده ها بر اساس روش آنتروپی شانون و واحد تحلیل نیز صفحات (متون، پرسش ها، تمرین ها و تصاویر) بودند که در مجموع 1681 مورد بوده است. یافته ها نشان داد از مجموع فراوانی مؤلفه های سلامت معنوی در کتاب درسی قرآن برابر 1059 مورد، مؤلفه های تلاوت و انس با قرآن با 34 % دارای بیشترین فراوانی و راستگویی 1 % دارای فراوانی بسیار کمی بوده است. در کتاب پیام‌های آسمانی برابر622 مورد، مؤلفه های نماز با 36 % دارای بیشترین فراوانی، راستگویی، تقوا و توکل با 2 % دارای فراوانی بسیار کمی بوده است که نشان دهنده توزیع و پراکندگی نامناسب این مؤلفه ها در کتاب های درسی هدیه های آسمانی می باشد.

چکیده انگلیسی:

The present study was carried out with the aim of analyzing the content of the textbooks of the Qur'an and the heavenly messages of elementary school based on the components of spiritual health. The study was applied in terms of purpose and employed a descriptive method for content analysis. The statistical population of the research includes the textbooks of the Qur'an and the heavenly messages of the primary school in 2023. Due to the nature of the research and the limitation of the statistical population, sampling was not done. The research tool was a content analysis checklist made by the researcher, the validity of which was approved of by experts, and its reliability was calculated by William Scott's method at 91%. The data analysis method was based on Shannon's entropy with pages as unit of analysis (texts, questions, exercises and pictures) yielding a total of 1681 cases. The findings showed that out of the total frequency of spiritual health components in the textbook (n= 1059), the components of recitation and intimacy with the Quran have the highest frequency with 34% and truthfulness has a very low frequency of 1%. In the book of heavenly messages (n= 622), the components of prayer with 36% have the most frequency, truthfulness and piety and trust with 2% have a very low frequency, which shows the inappropriate distribution and dispersion of these components in the textbooks of gifts. It is heavenly.