بررسی ارتباط بین هزینه نمایندگی و مدیریت سود با تاکید بر نقش میانجیگری مسئولیت اجتماعی
محورهای موضوعی : حسابداری و مالیکاوه پرندین 1 , طیبه جمشیدی 2 , شهریار پورشاد 3 , سمیه حسینی عقدایی 4
1 - استادیار، دانشگاه پیام نور
2 - استادیار، گروه حسابداری، موسسه آموزش عالی باختر، ایلام،ایلام ،ایران
3 - کارشناسی ارشد، مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور
4 - استادیار، گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور، تهران
کلید واژه: هزینه نمایندگی, مدیریت سود, مسئولیت اجتماعی,
چکیده مقاله :
هدف اصلی این پژوهش شناسایی و تعیین رابطه بین هزینه نمایندگی و مدیریت سود با میانجیگری مسئولیت اجتماعی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1396 الی 1401 بوده و تعداد 188 شرکت بعنوان نمونه انتخاب گردید. روش انجام پژوهش بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از نظر روش کمی از نوع همبستگی است. جهت آزمون فرضیه های پژوهش با روش مطالعات سازمانی به کمک نرم افزار ایویوز نسخه نسخه 12 انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین هزینه نمایندگی و مدیریت سود رابطه معنادار و مثبت و هم-جهت وجود دارد. بین مسئولیت اجتماعی شرکت و مدیریت سود رابطه منفی و معکوس وجود دارد. مسئولیت اجتماعی شرکت نقش تعدیلی منفی و معناداری بر رابطه بین هزینه نمایندگی و مدیریت سود دارد. همچنین بین مسئولیت اجتماعی شرکت و هزینه نمایندگی رابطه معناداری منفی وجود دارد. نتایج حاصل از این پژوهش مطابق با دیدگاه رفتار فرصت طلبانه مدیریتی نشان می‌دهد که مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و مدیریت سود رابطه مثبتی داشته و افزایش مسئولیت اجتماعی شرکت موجب افزایش مدیریت سود می‌گردد. علاوه بر این، اتخاذ و اجرای استراتژی‌های مسئولیت اجتماعی می‌تواند توسط مدیرانی که منافع شخصی خود را دنبال می‌کنند تا پروژه‌های غیرانتفاعی را انجام دهند، مورد سوء استفاده قرار گیرد. نقش نظارتی مسئولیت اجتماعی توسط نظریه مدیریت خوب پشتیبانی می شود به این ترتیب، سرمایه گذاری در مسئولیت اجتماعی ارتباطات اساسی سهامداران از جمله ارتباطات اجتماعی و کارکنان را بهبود می بخشد.
The main purpose of this research is to identify and determine the relationship between agency cost and profit management with the mediation of social responsibility. The statistical population of this research is all the companies accepted in the Tehran Stock Exchange during the years 2017 to 2022 and 188 companies were selected as a sample. The research method is based on the objective of the applied type, and in terms of the quantitative method, it is of the correlation type. In order to test the hypotheses of the research, it was done with the organizational studies method with the help of Eviews software, version 12. The results of the research showed that there is a significant and positive relationship between agency fees and profit management. There is a negative and inverse relationship between corporate social responsibility and profit management. Corporate social responsibility has a negative and significant moderating role on the relationship between agency cost and profit management. Also, there is a significant negative relationship between corporate social responsibility and agency cost. The results of this research show that there is a positive relationship between corporate social responsibility and profit management, and increasing corporate social responsibility increases profit management. In addition, the adoption and implementation of social responsibility strategies can be abused by managers who pursue their personal interests to carry out non-profit projects. The regulatory role of social responsibility is supported by good management theory. Thus, investment in social responsibility improves fundamental stakeholder relations, including social and employee relations.
فهرست منابع
1) بهزادی، نهاد و جمال بحری ثالث و سعید جبارزاده کنگرلوئی ویونس بادآور نهندی (1402). ویژگی‌های خاص شرکتی مؤثر بر ریسک ریزش قیمت سهام. یشرفت های مالی و سرمایه گذاری. 4(2)، 84-57.
2) بهشت آئین، مهدی. (1400). بررسی تأثیر هزینه های نمایندگی بر رابطه بین ارتباطات سیاسی شرکت و افشای مسئولیت پذیری اجتماعی در قبال ذی نفعان. فصلنامه رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، سال پنجم، شماره 82، پاییز 1400، جلد نهم، 203-181.
3) تقی پوریان، محمدجواد و مهسا مشایخ بخش وآزاده محمدپور و عطایی، سپیده. (1396). نقش مسئولیت اجتماعی شرکتی بر وفاداری مشتریان در بخش بانکداری. مدیریت بازاریابی، 12(35 )، 37-49.
4) خرد پور، مرضیه و محسن محمد نوربخش لنگرودی. (1402). بررسی تاثیر کیفیت کنترل داخلی بر گزارشگری مسئولیت اجتماعی شرکت و هزینه های نمایندگی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران؛ کنفرانس ملی چالش ها و راهکارهای نوین در مدیریت، حسابداری و صنعت بیمه. مرکز آموزش علمی کاربردی سازمان مدیریت صنعتی اردبیل.
5) دیوخارتیمورلویی، سعید و علیرضا عابدینپور تیمورلویی. (1390). بررسی تاثیر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها بر عملکرد آنها با استفاده از کارت ارزیابی متوازن، اولین همایش ملی رویکردهای نوین حسابداری دولتی، آمل.
6) صالحی، اله¬کرم و برزو صالحی.(1394). مروری بر مدل های اندازه گیری مدیریت سود: اقلام تعهدی اختیاری و درآمد اختیاری، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، دوره 4، شماره 16، ص 118-103.
7) فارسی جانی، حسن و ابوالفضل سمیعی نیستانی. (1389). بررسی نقش یک پارچگی بین مدیریت کیفیت جامع و مدیریت تکنولوژی در تعیین عملکردهای کیفیت و نوآوری (پژوهشی در مورد شرکت های تولیدی استان مرکزی). مدیریت فناوری اطلاعات، 2(4)، 117-136.
8) قدمیاری، نسرین و فاطمه افتخاری خراسان. (1394). هزینه های نمایندگی، اولین همایش ملی علوم انسانی اسلامی، قم.
9) کامیابی، یحیی، کوکبی، صدریه، گلچین، زهرا.(1396). تأثیر ساختار مالکیت بر رابطه کیفیت اقلام تعهدی و هزینه های نمایندگی. فصلنامه مدیریت کسب وکار، شماره 35.
10) کرمی، ابوالفضل و شکوفه اعتبار.(1401). بررسی تاثیر هزینه نمایندگی بر رابطه بین مدیریت سود واقعی و نگهداشت وجه نقد در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه پژوهش در حسابداری و علوم اقتصادی، سال ششم، شماره 3(پیاپی 22)، پاییز 1401، 35-48.
11) کریمی، زهرا و فرزانه نصیرزاده. (1402). افشای مسئولیت اجتماعی، آگاهی‌بخشی قیمت سهام با تأکید بر نقش حاکمیت شرکتی. قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری، 2(6), 19-42.
12) کریمی، زهرا واحمد یعقوب نژاد و محمود صمدی لرگانی و محمدرضا پورعلی. (1402). تأثیر مؤلفه‌های پنج‌گانه شخصیت حسابرسان بر مدیریت سود، قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری. 2(6)، 95-114.
13) محمدزاده مقدم، محمدباقر.(1397). تأثیر هزینه نمایندگی بر پیش بینی سودآوری شرکت ها. فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری، سال هفتم، شماره بیست و پنجم، بهار 1397، 285-298.
14) محمدی، سامان و زهرا اوریایی و علی نادری.(1402). بررسی رابطۀ بین مسئولیت پذیري اجتماعی و مدیریت سود بانک ها با تأکید بر نقش تعدیلی قدرت مدیرعامل. مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال بیستم، شماره 77، بهار 1402، 218-183.
15) مشایخ، شهناز و سیده سمانه شاهرخی.(1386). بررسی دقت پیش بینی سود از سوی مدیران و عوامل موثر بر آن، بررسی¬های حسابداری و حسابرسی، دوره14،ش50، 65-82.
16) معتمدی، پگاه و یداله تاری وردی و فرزانه حیدرپور،(1401). تأثیر قدرت مدیرعامل بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدي و مدیریت سود واقعی. پژوهش های تجربی حسابداری، سال دوازدهم، شماره 46، زمستان 1401، 147-172.
17) ملکیان، اسفندیار و احمد احمدپور و محمد رحمانی نصرآبادی و عباسعلی دریایی. (1389). عوامل موثر بر دقت سود پیش بینی شده توسط شرکت ها شواهدی از بازار بورس و اوراق بهادار تهران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 17(61)، 21-36.
18) مهدوی، غلامحسین و محمد منفرد مهارلوئی. (1390). ترکیب هیأت‌مدیره و هزینه‌های نمایندگی (بررسی مفروضات تئوری مباشرت در شرکتهای ایرانی). پژوهشات حسابداری و حسابرسی, 3(10), 84-97.
19) نعمتی کشتلی، رضا و مجید کلانتری.(1393). بررسی رابطۀ بین مدیریت سود مبتنی بر دست کاری فعالیت های واقعی و هزینه های نمایندگی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، سومین کنفرانس ملی حسابداری، مدیریت مالی و سرمایه گذاری، گرگان.
20) نوذری, روح اله، و علیرضا شهابی. (1396). بررسی نگرش مؤدیان مالیاتی نسبت به سیستم ابراز و پرداخت مالیات الکترونیکی. فصلنامه مدیریت راهبردی در سیستم های صنعتی(مدیریت صنعتی سابق). 12(41)، 105-118.
21) یزدی، روزبه و سیدمحمدرضا خلیل زاده و حسین اسلامی مفیدآبادی.(1401). نقش نفوذ ذینفعان بر رابطه بین قدرت مدیرعامل و مسئولیت اجتماعی شرکت. قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری و حسابرسی، 1(2)، 98-59.
22) Baghaee, V., Etemadi, H., & Sepasi, S. (2023). Modeling Accounting Profit Behavior Based on Events Theory a Comparative Study of Companies Listed on the Tehran and Istanbul Stock Exchange. International Journal of Professional Business Review, 8(2), e01352.doi.org/10.26668/business review/2023.v8i1.1352.
23) Bhattacharya, N., Desai, H., & Venkataraman, K. (2012). Does Earnings Quality Affect Information Asymmetry? Evidences from Trading Costs. Contemporary Accounting Research, (191), 184-207.
24) Bouchaud, Jean-Philippe and Krueger, Philipp and Landier, Augustin and Thesmar, David. (2016). Sticky Expectations and the Profitability Anomaly, Journal of Finance, Forthcoming, HEC Paris Research Paper No. FIN-2016-1136, Swiss Finance Institute Research Paper No. 16-60.
25) Bouwman, C. H. (2014). Managerial optimism and earnings smoothing. Journal of Banking & Finance, 41, 283-303.
26) Bradshaw, Mark & Liao, Guanmin & Ma, Mark (Shuai). (2019). Agency costs and tax planning when the government is a major Shareholder, Journal of Accounting and Economics, Elsevier, vol. 67(2), pages 255-277.
27) Chia-Ming Wu, Jin-Li Hu. (2019). Can CSR reduce stock price crash risk? Evidence from China's energy industry, Energy Policy,28 ,PP 505- 518
28) Demouri, D., Aref Manesh, Z., & Abbas Mosloo, Kh (2011). Investigating the relationship between profit smoothing, profit quality and company value in companies listed on the Tehran Stock Exchange. Financial Accounting Research, 3(1), 39-54. https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=131469.
29) Emna, M., & Jamel, C. (2022). Does CEO power moderate the link between corporate social responsibility & bank earnings management? Journal of Global Responsibility, 13(2), 197-216.
30) Feng, H., Habib, A., & Liang Tian, G. (2019).Aggressive Tax Planning and Stock Price Synchronicity: Evidence from China, International Journal of Managerial Finance.
31) Habib, A., & Hasan, M. M. (2016). Corporate Social Responsibility and Cost Stickiness. Business & Society, 17: 1-40.
32) Healy, P. M., & Wahlen, J. M. (1999). A review of the earnings management literature and its implications for standard setting. Accounting horizons, 13(4), 365-383.
33) Jensen, M. C, Meckling w, H. (1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure, Journal of Financial Economics, Volume 3, Issue 4, 1976, Pages 305-360, ISSN 0304-405X.
34) Kim, Ch. and Zhang, L. (2016). Corporate political connections and tax aggressiveness. Contemporary Accounting Research, 33 (1), 78-114.
35) Muttakin, M.B., Khan, A., & Azim, M. (2015). Corporate social responsibility disclosures & earnings quality. Managerial Auditing Journal, 30(3), 277-298. 38.
36) Prior, D., Surroca, J., & Tribo, J.A. (2008). Are socially responsible managers really ethical? Exploring the relationship between earnings management & corporate social responsibility. Corporate Governance: An International Review, 16(3), 160-177.
37) Rashid, A., Shams, S., Bose, S., & Khan, H. (2020). CEO Power and Corporate Social Responsibility (CSR) Disclosure: Does Stakeholder Influence Matter? Managerial Auditing Journal, doi: 10.1108/MAJ-11-2019-2463.
38) Samet Marwa and Jarboui Anis. (2017). CSR, agency costs and investment-cash flow sensitivity: A mediated moderation analysis, Managerial Finance, Vol. 43. Permanent link to this document: http://dx.doi.org/10.1108/MF-02-2016-0042.
39) Tahniyath, F, Elbanna, Said. (2023). Corporate Social Responsibility (CSR) Implementation: A Review and a Research Agenda towards an Integrative Framework. Journal of Business Ethics: JBE; Dordrecht Vol. 183, 105-121.doi.org/10.1007/s10551-022-05047-8.
40) Wang, X., Cao, F., & Ye, K. (2018). Mandatory Corporate Social Responsibility (CSR) reporting & financial reporting quality: evidence from a quasi-natural experiment. Journal of Business Ethics, 152(1): 253-274.
41) Ying, Y. (2016). Internal control information disclosure quality, agency cost and earnings management—based on the empirical data. Modern Economy, 7(1), 64.
42) Yu, Frank. (2008). Analyst Coverage and Earnings Management (2008). Journal of Financial Economics, Vol. 88, pp. 245-271, 2008, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=828484.
