طراحی و تبیین مدل بومی توانمندسازی در سازمان‌های مردم نهاد کسب‌وکارگرا

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

نوروز حاجی بابایی ¹ , علی اکبر رضایی ²

1 - گروه مدیریت برنامه‌ریزی فرهنگی، واحد خوراسگان، دانشگاه آزاداسلامی، خوراسگان(اصفهان)؛ایران
2 - گروه مدیریت، واحدعلوم و تحقیقات، ، دانشگاه آزاداسلامی،تهران ؛ایران

تاریخ دریافت : 1401/10/08 تاریخ پذیرش : 1401/12/11 تاریخ انتشار : 1402/01/01

کلید واژه: G32, توانمندسازی سازمانی, O31, واژه‌های کلیدی: توسعه کسب و کار, نظریه رشد شرکت‌ها, سازمان‌های مردم نهاد. طبقه بندی JEL : G1,

چکیده مقاله :

چکیده سازمان های مردم نهاد (NGOs) به عنوان ساختارهای اجتماع محور با هدف منفعت رسانی به مردم جامعه و با ایجاد فضاهای کسب وکاری توسط دولت و رفع موانعی که پیش از این وجود داشت اقدام به توسعه فعالیت های خود در زمینه های تجاری و اقتصادی نموده اند. هدف مطالعه حاضر، ارایه مدل بومی توانمندسازی سازمان‌های مردم نهاد با تأکید بر عوامل کلیدی کسب ‌و‌ کار بوده است. به منظور انجام این پژوهش، محقق از روش ترکیبی (کیفی ـ کمی) بهره گرفت. در بخش کیفی مبتنی بر روش داده بنیاد مدل پارادایمی تحقیق شامل شرایط علّی (عوامل مدیریتی و کلان سازمانی، عوامل اجتماعی و حمایتی، بازاریابی و اطلاع رسانی)؛ شرایط زمینه ای (حوزه های جامعه محور، حوزه های کسب وکارمحور)؛ شرایط مداخله گر (عوامل درون سازمانی، عوامل برون سازمانی، توانمندسازی الکترونیکی کارکنان، بسترسازی الکترونیکی)؛ و راهبردها (توسعه تجاری سمن ها، اقدامات رسانه ای، پشتیبانی، بنیادین)؛ شناسایی و دسته بندی گردید. در بخش کمی، از طریق آزمون تحلیل عاملی اکتشافی (EFA)، شاخص های مقوله های به دست آمده را به آزمون گذاشته شد و بارهای عاملی تمامی شاخص ها برآورد گردید که نشان از تأیید آن شاخص ها و مقوله ها داشت. همچنین محقق، بر پایه ی خروجی های بخش کیفی و آزمون EFA، پیش فرض هایی طراحی نمود (8 فرضیه) و به سنجش روابط ادعاشده از طریق آزمون معادلات ساختاری در نرم افزار SmartPLS پرداخت. در پایان بر اساس ضرایب مسیر (بتا) و ضرایب معناداری (Z)، تمامی پیش فرض های ادعاشده مورد تأیید قرار گرفتند.

چکیده انگلیسی:

Abstract Non-governmental organizations (NGOs) as community-oriented structures with the aim of benefiting the people of the society and by creating business spaces by the government and removing the obstacles that existed before, are developing their activities in the field of commercial and economic activities. The aim of the present study was to provide a local model of empowering non-governmental organizations with emphasis on key business factors. In order to conduct this research, the researcher used a mixed method (qualitative-quantitative).in the qualitative part based on the data method of the research paradigm model including causal conditions (management and macro-organizational factors, social and support factors, marketing and information); contextual conditions (society-oriented areas, business-oriented areas); Intervening conditions (intra-organizational factors, extra-organizational factors, electronic empowerment of employees, electronic platform); and strategies (commercial development of cements, media actions, support, fundamentals); It was identified and classified. In the quantitative part, through exploratory factor analysis (EFA), the indicators of the obtained categories were tested and the factor loadings of all indicators were estimated, which showed the approval of those indicators and categories. . Also, the researcher, based on the outputs of the qualitative section and the EFA test, designed assumptions (8 hypotheses) and measured the claimed relationships through the structural equation test in the Smart PLS software.In the end, based on path coefficients (beta) and significance coefficients (Z), all the claimed hypotheses were confirmed

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

• افشار، مصطفی.، و زمانی عموقین، رامین. (1393). تبیین ارتباط شاخص­های ارزیابی عملکرد و رتبه عملکردی با رشد شرکت­ها. دوفصلنامه پیشرفت­های حسابداری، 6(1)، 28-1.


• بوذرجمهری، خدیجه.، و جوانی، خدیجه. (1399). نقش سازمان­های مردم نهاد در توانمندسازی زنان روستایی جهت حفاظت از محیط­زیست (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان رشتخوار). فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی روستایی، 9(29)، 82-69.


• پورفتحی، نغمه.، و کفایی، محمد علی. (1399). بررسی اثرگذاری نحوه تعیین نرخ ارز بر رفاه اقتصادی. فصلنامه اقتصاد مالی، 14(53)، 131-97.


• جوانی، خدیجه.، بوزرجمهری، خدیجه.، شایان، حمید.، و قاسمی، مریم. (1396). وضعیت سازمان­های مردم نهاد در روستاها: فرآیند شکل­گیری، آثار و پیامدها (منطقه مورد مطالعه روستاهای شهرستان رشتخوار). فصلنامه پژوهش­های روستایی، 8(1)، 165-150.


• خرم، کبری. (1393). مدیریت توانمندسازی منابع انسانی به زبان ساده و کاربردی.ناشر: آترا.


• صفدریان، علی.، و پورکیانی، مسعود. (1396). تبیین روابط بین توانمندی و چابکی سازمانی و ارائه یک الگو در راستای سیاست­های کلی نظام اداری. فصلنامه پژوهش­های مدیریت منابع انسانی، 9(29)، 178-149.


• رازقی، نادر.، و لطفی خاچکی، بهنام. (1397). تحلیل جامعه‌شناختی چالش‌های بقاء و پایداری سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در حوزه آسیب‌های اجتماعی؛ با تأکید بر رابطه آن­ها با دولت. فصلنامه جامعه­شناسی نهادهای اجتماعی، 5(11)، 128-97.


• رمضانی بیدگلی، امیرحسین.، و روحانی، محمدحامد. (1397). شناسایی شیوه­های تأمین و جذب مشارکت مالی برای سازمان­های خیریه و مردم نهاد. دومین همایش ملی خیر ماندگار (مطالعه و ارزیابی امور خیر در ایران با تمرکز بر چالش­های نیکوکاری در ایران امروز)،تهران.


• عزیزی، محمد.، شعبانی، شیوا. (1396). ارائه مدل مفهومی در تبدیل شرکت­های کوچک ومتوسط به غزال­ها. فصلنامه مدیریت و توسعه، 30(1)، 136-111.


• علامه، مهدی.، حیدری، مرضیه.، و داوودی، س. (1393). مطالعه رابطه بین رهبری دستوری و توانمندی روان­شناختی در بین دبیران شهرستان آباده. علوم اجتماعی و رفتاری، 31، 225-224.


• فرامرز قراملکی، احد. (1397). سازمان­های اخلاقی در کسب و کار. ناشر: مجنون.


• کریمی دهناشی، امین. (1399). تلنگرهایی برای جلب مشارکت نیکوکاران در تأمین مالی مؤسسات، بنیادهای خیریه و سازمان­های مردم نهاد (سمن). فصلنامه سیاست­نامه علم و فناوری، 10(33)، 20-5.


• گال، مریدیث دامین.، بورگ، والتر آر.، و گال، جویس. (1398). روش­های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی ـ جلد دوم. ترجمه: احمدرضا نصر، حمیدرضا عریضی، محمود ابوالقاسمی، محمد حسین علامت­ساز، محمدجعفر پاک‌سرشت، علی دلاور، علیرضا کیامنش و غلامرضا خوی­نژاد. ناشر: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت).


• گلقندشتی، مریم.، و آقابابایی، محمد ابراهیم. (1397). تأثیر منابع تأمین مالی بر رشد شرکت‌های کوچک و متوسط پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه اقتصاد مالی، 12(44)، 160-143.


• گنجلو، عاطفه.، و سعیدی مفرد، ساناز. (1398).نقش سازمان­های مردم نهاد و تشکل­های محلی در توانمندسازی اجتماعی سکونتگاه­های غیررسمی. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 34(134)، 491-483.


• مبشر راد، فاطمه.، و غنبر طهرانی، نسیم. (1397). عوامل تأثیرگذار بر کارکرد رسانه­های اجتماعی در تأمین مالی جمعی مؤسسات خیریه. فصلنامه مطالعات مدیریت کسب و کار هوشمند، 6(24)، 136-109.


• مقیمی، محمد. (1390). کارآفرینی در نهادهای جامعه مدنی، پژوهشی در سازمان­های غیر دولتی (NGOs) ایران. ناشر: دانشگاه تهران.


• منصوری، حسین.، شائمی برزکی، علی.، مشرف جوادی، محمد حسین.، و کیان­پور، مسعود. (1398). اعتباریابی الگوی توانمندسازی سازمانی مبتنی بر فرآیندهای منابع انسانی. فصلنامه پژوهش­های مدیریت منابع انسانی، 11(36)، 135-113.


• موحد، علی.، فیروزی، محمد علی.، زارعی، رضا.، و ظفری، مسعود. (1392). نقش سازمان­های مردم نهاد برای مشارکت در بازسازی بافت­های فرسوده، نمونه موردی: بافت فرسوده­ی بخش مرکزی شهر اهواز. فضلنامه جغرافیا، 11(36)، 98-79.


• نوعی اقدم، حسن.، حسینی، شمس­الدین.، معمارنژاد، عباس.، و امامی جزء، کریم. (1399). اثربخشی تأمین مالی از طریق مشارکت عمومی ـ خصوصی در تحقق اهداف توسعه‌ایی. فصلنامه اقتصاد مالی، 14(52)، 100-81.

• Adeyemi, A. A., Bakare, O. T., Akindele, A. J., & Soyode, O. (2020). Impact of the oversight role of NGOs on the environmental reporting and social responsibility of listed manufacturing companies in Nigeria. In Environmentalism and NGO accountability. (Advances in Environmental Accounting & Management, 9), Emerald Publishing Limited, Bingley, 107-121.


• Aldashev, G., & Navarra, C. (2018). Development NGOs: basic facts. Annals of public and cooperative economics, 89(1), 125-155.


• Bartram, T., Hoye, R., & Cavanagh, J. M. (2014). Special issue on human resource management in the NGO, volunteer and not-for-profit sector. The International Journal of Human Resource Management, 25(22), 3178-3180.


• Bartram, T., Cavanagh, J., & Hoye, R. (2017). The growing importance of human resource management in the NGO, volunteer and not-for-profit sectors. The International Journal of Human Resource Management, 28(14), 1901-1911.


• Biesta, G., & Burbules, N. C. (2003). Pragmatism and educational research. Lanham, MD: Rowman and Littlefield.


• Boselie, P., Van Harten, J., & Veld, M. (2021). A human resource management review on public management and public administration research: Stop right there… before we go any further…. Public Management Review, 23(4), 483-500.


• Brass, J. N. (2021). Do service provision NGOs perform civil society functions? Evidence of NGOs’ relationship with democratic participation. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 0899764021991671.


• Bryman, A. (2007). Barriers to integrating quantitative and qualitative research. Journal of mixed methods research, 1(1), 8-22.


• Bottazzi, G., Secchi, A., & Tamagni, F. (2014). Financial constraints and firm dynamics. Small Business Economics, 42(1), 99-116.


• Downs, C., Solimano, G., Vergara, C., & Zuniga, L. (2019). Social policy from the grassroots: Nongovernmental organizations in Chile. Routledge.


• Duong, H. T. (2017). Fourth generation NGOs: Communication strategies in social campaigning and resource mobilization. Journal of Nonprofit & Public Sector Marketing, 29(2), 119-147.


• Dupuy, K., Ron, J., & Prakash, A. (2016). Hands off my regime! Governments’ restrictions on foreign aid to non-governmental organizations in poor and middle-income countries. World Development, 84, 299-311.


• Golini, R., Kalchschmidt, M., & Landoni, P. (2015). Adoption of project management practices: The impact on international development projects of non-governmental organizations. International journal of project management, 33(3), 650-663.


• Howe, K. R. (1988). Against the quantitative-qualitative incompatibility thesis or dogmas die hard. Educational researcher, 17(8), 10-16.


• Islam, M. R. (2017). Non-governmental organizations and community development in Bangladesh. International Social Work, 60(2), 479-493.


• Kazlauskaite, R., Buciuniene, I., & Turauskas, L. (2012). Organisational and psychological empowerment in the HRM‐performance linkage. Employee Relations.


• Kellner, A., Townsend, K., & Wilkinson, A. (2017). ‘The mission or the margin?’A high-performance work system in a non-profit organisation. The International Journal of Human Resource Management, 28(14), 1938-1959.


• Kim, P. B., Lee, G., & Jang, J. (2017). Employee empowerment and its contextual determinants and outcome for service workers. Management Decision. 55(5), 1022-1041.


• L’Écuyer, F., & Raymond, L. (2020). Enabling the HR function of industrial SMEs through the strategic alignment of e-HRM: a configurational analysis. Journal of Small Business & Entrepreneurship, 1-33.


• Lewis, D. (2014). Non-governmental organizations, management and development. Routledge.


• Maier, F., Meyer, M., & Steinbereithner, M. (2016). Nonprofit organizations becoming business-like: A systematic review. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 45(1), 64-86.


• Martini, M., Cavenago, D., & Marafioti, E. (2020). Exploring types, drivers and outcomes of social e-HRM. Employee Relations: The International Journal. 43(3), 788-806.


• Maxcy, S. J. (2003). Pragmatic threads in mixed methods research in the social sciences: The search for multiple modes of inquiry and the end of the philosophy of formalism. Handbook of mixed methods in social and behavioral research, (51-89).


• Mikołajczak, P., & Bajak, P. (2021). Does NGOs’ commercialization affect volunteer work? The crowding out or crowding in Effect. Public Organization Review, 21(1), 103-118.


• Miković, R., Petrović, D., Mihić, M., Obradović, V., & Todorović, M. (2020). The integration of social capital and knowledge management–The key challenge for international development and cooperation projects of nonprofit organizations. International Journal of Project Management, 38(8), 515-533.


• Mok, K. H., Chan, C. K., & Wen, Z. (2021a). State‐NGOs relationship in the context of China contracting out social services. Social Policy & Administration, 55(4), 687-701.


• Mok, K. H., Chan, C. K., & Wen, Z. (2021b). Searching for new welfare governance in China: contracting out social service and impact on government-NGOs relationship. Journal of Asian Public Policy, 14(1), 63-80.


• Morgan, D. L. (2007). Paradigms lost and pragmatism regained: Methodological implications of combining qualitative and quantitative methods. Journal of mixed methods research, 1(1), 48-76.


• Myllymäki, D. (2021). Beyond the ‘e-’in e-HRM: integrating a sociomaterial perspective. The International Journal of Human Resource Management, 32(12), 2563-2591.


• Nanthagopan, Y., Williams, N., & Thompson, K. (2019). Levels and interconnections of project success in development projects by Non-Governmental Organisations (NGOs). International Journal of Managing Projects in Business. 12(2), 487-511.


• Ojo, N. M., & Mafimisebi, O. P. (2020). Reviewing the Business of Nongovernmental Organisations in African Transformation. Environmentalism and NGO accountability. (Advances in Environmental Accounting & Management, 9), Emerald Publishing Limited, Bingley, 123-138.


• Omar, A. T., Leach, D., & March, J. (2014). Collaboration between nonprofit and business sectors: A framework to guide strategy development for nonprofit organizations. VOLUNTAS: International Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations, 25(3), 657-678.


• Poba-Nzaou, P., Uwizeyemunugu, S., & Laberge, M. (2020). Taxonomy of business value underlying motivations for e-HRM adoption: An empirical investigation based on HR processes. Business Process Management Journal. 26(6), 1661-1685.


• Rajan, R., & Zingales, L. (1998). Financial development and growth. American Economic Review, 88(3), 559-586.


• Rondinelli, D. A., & London, T. (2003). How corporations and environmental groups cooperate: Assessing cross-sector alliances and collaborations. Academy of Management Perspectives, 17(1), 61-76.


• Saxena, S., & Muhammad, I. (2018). Barriers to use open government data in private sector and NGOs in Pakistan. Information Discovery and Delivery. 46(1), 67-75.


• Selsky, J. W., & Parker, B. (2005). Cross-sector partnerships to address social issues: Challenges to theory and practice. Journal of management, 31(6), 849-873.


• Simpson, D., Lefroy, K., & Tsarenko, Y. (2011). Together and apart: Exploring structure of the corporate–NPO relationship. Journal of Business Ethics, 101(2), 297-311.


• Stekelorum, R., Laguir, I., & Elbaz, J. (2020). Cooperation with international NGOs and supplier assessment: Investigating the multiple mediating role of CSR activities in SMEs. Industrial Marketing Management, 84, 50-62.


• Streeten, P. (2019). Alternative Responses by the Third World to the Current Impasse. The Challenge Of The New International Economic Order.


• Tashakkori, A., & Teddlie, C. (2009). Foundations of mixed methods research: Integrating quantitative and qualitative approaches in the social and behavioral sciences. SAGE Publications, Incorporated.


• Yuen, S. (2018). Negotiating service activism in China: The impact of NGOs’ institutional embeddedness in the local state. Journal of Contemporary China, 27(111), 406-422.