تأثیر ریسک اعتباری بر عملکرد نظام بانکی ایران: مطالعه بین بانکی با رویکرد PANEL VAR
محورهای موضوعی : اقتصاد مالیعلی احمدی 1 , حسین‌علی احمدی جشفقانی 2 , اصغر ابوالحسنی هستیانی 3
1 - کارشناسی ارشد رشته مهندسی سیستم های اقتصادی و اجتماعی دانشگاه علم و صنعت
2 - - استادیار حقوق خصوصی و عضو هیات علمی دانشکده مهندسی پیشرفت دانشگاه علم و صنعت ،
3 - دانشیار اقتصاد با تخصص پولی و مالی ، دانشگاه پیام نور تهران
کلید واژه: واژه‌های کلیدی: ریسک اعتباری, بازده دارئی, نقدینگی, نظام بانکی, سودآوری, طبقه بندی JEL : G21, L11, E41,
چکیده مقاله :
صنعت بانکداری در ایران به دلیل عدم توسعه کافی بازار سرمایه و ناکارایی‌های موجود در این بازار عهده‌دار اصلی تأمین مالی بلندمدت و کوتاه مدت فعالیت‌های اقتصادی است. بر همین اساس اعطای وام و تسهیلات بخش مهمی از عملیات تأمین مالی هر بانک را تشکیل می‌دهد، اما احتمال عدم بازپرداخت به موقع وام و تسهیلات باعث ریسک اعتباری در بانکها می شود و بی‌توجهی در این زمینه می‌تواند منجر به نتایج نامطلوبی در عملکرد بانکها شود، حال اگر میزان ریسک در بانک‌های دولتی و خصوصی تفاوت قابل‌توجهی از هم داشته باشند، در این صورت نیز تأثیر چنین ریسک نیز بر عملکردها این بانک ها متفاوت خواهد بود. با توجه به اهمیت این مساله مطالعه حاضر به بررسی تأثیر ریسک اعتباری بر عملکرد نظام بانکی کشور و همچنین مقایسه‌ی ریسک اعتباری در بانک‌های دولتی و خصوصی طی دورهی زمانی ۱۳۸۳-۱۳۹۲ پرداخته است. در این راستا از روش خود رگرسیون برداری داده های تابلویی استفاده شده است. نتایج نشان داد تکانه‌ای به اندازه یک انحراف معیار در ریسک اعتباری منجر می‌شود نقدینگی بانکها، بازده دارایی‌ها و سودآوری بانکها کاهش یابد. بر اساس نتایج؛ در بلندمدت ریسک اعتباری چندان نقشی در تعیین سودآوری بانکها ندارد، اما نقدینگی و بازده دارایی بانکها در بلندمدت به صورت قابل‌توجهی تحت تأثیر ریسک اعتباری قرار دارند
Iran's banking industry due to the lack of adequate development of capital markets and inefficiencies in the market long-term and short-term financing to undertake major economic activity. Accordingly, lending an important part of the financing operations of any bank account, but the probability of timely repayment of the loan and facilitates the credit risk in banks and inattention in this regard to adverse results in the performance of the banks, if the amount of risk in the public and private banks also have significant differences, it is also the impact of such risks on the performance of these banks will be different. Given the importance of this study is to evaluate the effect of credit risk on the banking system as well as comparison of public and private Y credit risk in banks during the period 1383-1392 has been discussed. In this regard, the operation panel data regression methods were used. The results showed jolts to the size of a standard deviation leads the credit risk of bank liquidity, return on assets and profitability of banks will be reduced. Based on the results, the long-term role in determining the profitability of banks is credit risk, but liquidity and efficiency in the long run significantly affected Ha bank assets with credit risk.
فهرست منابع
1) اﺑﻮﯾﺴﺎﻧﯽ، ﺑﺮاﺗﻌﻠﯽ (۱۳۸۳)، ﺑﺮرﺳﯽ راههای افزایش سودآوری در نظام بانکی (مورد مطالعه: بانک ملت)، پایان‌نامه ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ، مؤسسه عالی آﻣﻮزش ﺑﺎﻧﮑﺪاری.
2) آذرپندار، فاطمه. (۱۳۹۳)، بررسی رابطه بین ریسک نقدینگی و ریسک اعتباری در بانکها)، پایان‌نامه ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
3) اشرف زاده، حمیدرضا و دکتر نادر مهرگان (۱۳۸۷)، اقتصادسنجی پانل دیتا، مؤسسه تحقیقات تعاون، دانشگاه تهران.
4) اصلی، شعله. مدیریت ریسک اعتباری با نگاهی بر الگوی پرداخت تسهیلات در سایر کشورها. کارشناس اداره تحقیقات و کنترل ریسک بانک سپه. ۱۳۹۰.
5) آقایی، محمدرضا.میرزایی،سیما. مربوط بودن سود و جریان نقد در بانکها، با در نظر گرفتن ریسکهای بانکی، دانشگاه تربیت مدرس. ۱۳۹۰.
6) تقوی، مهدی، (۱۳۸۹)، ارزیابی و ارایه الگوی مناسب برای شناسایی، اندازه‌گیری و کنترل ریسکهای مالی در موسسات مالی و اعتباری (مطالعه موردی بانک ملت) پژوهش‌های مدیریت ۲۱(۸۶):۱-۱۰.
7) خوش‌سیما، رضا و شهیکی تاش، محمدنبی. (۱۳۹۱)، تأثیر ریسکهای اعتباری، عملیاتی و نقدینگی بر کارایی نظام بانکی ایران، فصلنامه علمی -پژوهشی برنامه و بودجه، سال هفتم، شماره ۴، صص ۶۹-۹۵.
8) سلحشور رضا، (۱۳۸۹)، آسیب‌شناسی اعتبارات وریسک اعتباری، صنعت و کارآفرینی، شماره ۴۹، مرداد ۱۳۸۹
9) شایان آرانی، شاهین(۱۳۸۰)، نوآوری در ابزارهای مالی در بانکداری اسلامی، مجموعه مقالات یازدهمین همایش بانکداری اسلامی، تهران، ۲۲۵-۲۲۷،.
10) طالبی، محمد. ریسک اعتباری،اندازه‌گیری و مدیریت،سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی.۱۳۹۰.
11) گزارشهای عملکرد نظام بانکی کشور طی دورهی زمانی ۱۳۸۳-۱۳۹۲.
12) گستل، تونی ون. مدیریت ریسک اعتباری، پژوهشکده پولی بانکی: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.۱۳۹۱.
13) مهدوی، فرید. (۱۳۷۶)، بررسی و تحلیل نحوه اعطای تسهیلات در نظام بانکی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی.
14) دکتر نیک پی، احمد. (۱۳۸۵)، مدیریت ریسک، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، زمستان ۱۳۸۵.
15) واشفانی فراهانی، براتعلی. (۱۳۸۸)، بررسی راههای افزایش سودآوری در نظام بانکی (مخورد مطالعه: بانک ملت)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، موسسه عالی آموزش بانکداری ایران.
16) Aburime, U. (2008). Determinants of bank profitability: company level evidence from Nigeria, Available at SSRN: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1106825.
17) Acharya, V. V. , Mora, N. (2013), A Crisis of Banks as Liquidity Providers, Journal of Finance, forthcoming.
18) Acharya, V. V , Naqvi, H. (2012), The Seeds of a Crisis: A Theory of Bank-Liquidity and Risk-Taking over the Business Cycle, Journal of Financial Economics 106, 349-366.
19) Acharya, V. V. , Shin, H. S. , Yorulmazer, T. (2010), Crisis Resolution and Bank Liquidity. Review of Financial Studies 24, 2166-2205.
20) Acharya, V. V. , Viswanathan, S. V. (2011), Leverage, Moral Hazard, and Liquidity. Journal of Finance 66, 99-138.
21) Acharya, V. V. and Naqvi, H. (2012), “The Seeds of a Crisis: A Theory of Bank-Liquidity and Risk-Taking over the Business Cycle”, Journal of Financial Economics 106(2), 349-366.
22) Allen, L. & Saunders A. (2004). Incorporating systematic influences into risk measurements: a survey of the literature. Journal of Financial Service Research, 26 (2): 40-61.
23) Athanasoglou, P., Brissimis, S. & Delis, D. (2005). Bank specific, industry specific& macroeconomic determinants of bank profitability. Bank of Greece Working Paper, 25: 21-25.
24) Athanasoglou, P., Delis M. & Staikouras, C. (2006). Determinants of banking profitability in the south eastern European region. Bank of Greece Working Paper, 47: 53-84.
25) Baral, K. J. (2005). Health check up of commercial banks in the framework of CAMEL: a case study of joint venture banks in Nepal. The Journal of Nepalese Business Studies, 1(2): 231-241.
26) Bourke, P. (1989). Concentration and other determinants of bank profitability in Europe, North America & Australia. Journal of Banking and Finance, 13:32-87.
27) Christoph j. (2004). Express Credit And Bank Default Risk An Application Of Default Preditctions Models To Banks From Emerging Market Economics¸Internation Conference On Emerging Market And Global Risk Management¸University Of Westminster¸London¸UK.
28) Cooper, M., Jackson W. & Patterson G. (2003). Evidence of predictability in the cross-section of bank stock returns. Journal of Banking and Finance, 27:214-245.
29) Demirguc-kunt, A. & Huizinga, A. (1998). Determinants of commercial banks interest margins and profitability: some international evidence. World Bank Economic Review, 13: 332-345.
30) Flamini,V.,McDonald A.& Schumacher B.(2009).The determinants of commercial bank profitability in Sub-Saharan Africa. IMF Working Paper,4:6378.
31) Gurriá, A. “The Global Financial Crisis,” New Zealand International Review, vol. 33 (6), p. 17-19.2008.
32) H.Greuning S.B. Bratanovic¸ Analyzing and Managing Banking Risk¸ the World Bank¸ Washington¸ D.C¸ 2003.
33) Hashagen, J., Harman, N, Conover, M., & Sharma, J. 2009 “Risk Management in Banking: Beyond the Credit Crisis,” Journal of Structured Finance, vol..
34) Holtz-Eakin, D. W. Newey and H. S. Rosen (1988), Estimating Vector Auto regressions with Panel Data , Econometrica, 56, pp. 1371-1395.
35) Imbierowicz, B. , Rauch, C. (2014), The Relationship between Liquidity Risk and Credit Risk in Banks , Journal of Banking & Finance, 40(1), 242-256
36) Kosmidou, K. (2008).The determinant of banks' profit in Greece during the period of EU financial integration. Journal of Managerial Finance, 34(3): 417-428.
37) Mehmed Ganić .2014.Bank Specific Determinants of Credit Risk - An Empirical Study on the Banking Sector of Bosnia and Herzegovina. International University of Sarajevo (IUS), Faculty of Business and Administration.September 4, 2014.
38) Olawale Samuel Luqman . 2014.The Effect of Credit Risk on the Performance of Commercial Banks in Nigeria..
39) Paolo, S. H. 2011. “Determinants of the Profitability of the US Banking Industry,” International Journal of Business and Social Science, vol. 2(22), p. 255-269.
40) Pesaran, M. Hashem and Yongcheol Shin (1998). Impulse Response Analysis in Linear Multivariate Models, Economics Letters, 58, 17-29
یادداشت‌ها
