بررسی تطبیقی جلوه های کیفرگرایی در نظام های حقوقی و تاثیر آن بر الگوهای های کیفرزدا

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

گلناز مرادی پسند ¹ (گروه حقوق، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران)
تهمورت بشیریه ² (استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران (نویسنده مسئول))
حسین غلامی دون ³ (استاد گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/04/04 تاریخ پذیرش : 1400/05/15 تاریخ انتشار : 1400/01/01

کلید واژه: کیفرزدایی, کیفرگرایی, شدت گرایی, حداقل مداخله,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: جوامع مختلف برای پاسخ به پدیده مجرمانه رویکردهای متفاوتی اتخاذ می‌کنند. برخی از این رویکردها حاکی از سخت‌گیری نسبت به مرتکب بوده و برخی نیز دلالت بر تسامح و تساهل نسبت به او دارند. زمانی که توسل به کیفر به عنوان اولین راه‌حل شناخته شود و شدت‌گرایی در اعمال مجازات‌ها به عنوان روشی مطلوب برای کنترل بزهکاری باشد، گفته می‌شود که قلمرو اجرای عدالت کیفری به کیفرگرایی مبتلا شده و زمانی که استفاده از سیاست‌های مبتنی بر عقب‌نشینی کیفری- علی الخصوص کیفرزدایی- جهت اصلاح و درمان و اعطای فرصت به مرتکب جایگزین اعمال کیفر می‌شود و کیفردهی آخرین راهکار تلقی می‌گردد، گفته می‌شود که الگوی حاکم بر سیاست جنایی الگویی کیفرزدا است. مقاله حاضر درصدد پاسخگویی به این سوال است که کیفرگرایی و جلوه‌های متعدد آن چگونه بر الگوهای کیفرزدا تاثیر گذاشته و سیاست‌های کیفرزدا را به انزوا می‌کشاند.روش‌شناسی: این مقاله توصیفی- تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی و تحلیل سوال مورد اشاره پرداخته است.یافته‌ها و نتایج: نتایج پژوهش حاضر بیانگر این موضوع است که بین افزایش رویکردهای کیفرگرایانه و کاهش رویکردهای کیفرزدا رابطه مستقیم وجود دارد؛ بدین توضیح که هر اندازه به میزان کیفرگرایی و ترویج آن در ابعاد مختلف جامعه اضافه گردد، از میزان آمادگی جامعه برای پذیرش ظرفیت‌های کیفرزدا کاسته خواهد شد و در نتیجه، اعمال سیاست‌های حمایتی مبتنی بر رفاه‌گرایی با چالشی اساسی مواجه می‌شود.