بررسی استملاک اتباع بیگانه در حقوق ایران و فرانسه

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

الهام ایرجی زاده ¹ , منوچهر توسلی نائینی ² , علی رادان جبلی ³

1 - دانشجوی مقطع دکتری حقوق خصوصی ، واحد یزد، دانشگاه آزاداسلامی ،یزد، ایران
2 - دانشیار ، گروه حقوق ، دانشگاه اصفهان ، اصفهان ، ایران
3 - استادیار ، گروه حقوق خصوصی، واحد خوراسگان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، اصفهان ، ایران

تاریخ دریافت : 1399/06/11 تاریخ پذیرش : 1399/08/03 تاریخ انتشار : 1400/01/01

کلید واژه: حقوق ایران, حقوق فرانسه, استملاک, اتباع بیگانه, اموال غیرمنقول,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: بحث استملاک اتباع بیگانه از موضوعات مهمی است که از لحاظ تطبیقی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در این مقاله به بررسی استملاک اموال غیرمنقول اتباع بیگانه در حقوق ایران و فرانسه پرداخته و به این سوال پاسخ می‌دهیم که پیرامون استملاک اتباع بیگانه در قانون ایران و در قانون فرانسه چه دیدگاهی وجود دارد؟روش‌شناسی: این مقاله به روش تحلیلی- توصیفی نگارش یافته است.یافته‌ها و نتایج: در حقوق ایران، طبق ماده 961 قانون مدنی ایران، اتباع خارجه بطور کلی از حقوق مدنی متمتع هستند مگر در موارد خاصی مانند حق تملک اموال غیرمنقول قانونگذار آن را صرفا به اتباع ایران اختصاص داده قرار داده و برای بیگانگان غیرمقیم ممنوع کرده است. در کل، استملاک اتباع بیگانه در حقوق ایران با محدودیتهای بیشتری نسبت به حقوق فرانسه رو‌به‌رو می‌باشد. در حقوق فرانسه، اتباع بیگانه مانند اتباع خود فرانسه از حق استملاک برخوردار هستند. در پرتو این حق، حق استعمال، حق منتفع شدن و حق خرید و فروش برای اتباع بیگانه به عنوان مالک به رسمیت شناخته شده است. در حقوق فرانسه، ملی شدن و سلب مالکیت در راستای منافع عمومی، مهمترین محدودیت برای استملاک اتباع بیگانه است که پرداخت غرامت تحت شرایطی امکان‌پذیر است.

منابع و مأخذ:

-ابـراهیمی، سید نصر اللّه (1390). حقوق بین‌المللی خصوصی، چاپ اول، تهران، سمت.

-ارفع نیا، بهشید (1378). حقوق بین‌الملل خصوصی، ج1، تهران، انتشارات بهتاب.

-ارفع نیا، بهشید (1370). حقوق بین‌الملل خصوصی، ج1و2، تهران، انتشارات آگاه.

-توتونچی، میثم؛ سلیمانی، حسن و بهنیافر، احمدرضا (1397). استملاک و معاملات اتباع بیگانه در نظم حقوقی ایران و مطالعه تطبیقی با فرانسه، انتشارات علمی فرهنگی معصومی.

-توسلی نائینی، منوچهر (1386). اصل وحدت تابعیت زوجین در حقوق ایران، حقوق خصوصی، 2(7): 1-18.

-توحیدی، احمد رضا، کوشش کار، ریحانه (1396). حق اتباع خارجی در زمینۀ تملک اموال در ایران با نگاهی به نظام حقوقی ترکیه، مجله حقوق تطبیقی، 8(2): 521-544.

-خلعتبری، ارسلان (1316). حقوق بین‌الملل خصوصی و تعارض قوانین، تهران.

-سلجوقی، محمود (1395). حقوق بین‌الملل خصوصی، ج1، چاپ دهم، تهران: انتشارات میزان.

-سـعد‌، نـبیل ابراهیم، منصور، محمد حسین (1995). مبادی القانون المدخل الی القانون- نظریه الالتزامات‌، بیروت‌، دارالنـهضه العـربیه.

-شهیدی‌، مهدی‌ (1391). حقوق‌ مدنی: عـقود مـعین، جلد1، چاپ پانزدهم، تهران، مجد.

-صفایی، حسین (1388). مباحثی از حقوق بین‌الملل خصوصی، چ2، تهران: میزان.

-صفایی، سـیدحـسین (1393). دوره مـقدماتی حقوق مدنی اشخاص‌ و اموال‌، تهران‌، میزان.

-عامری، جواد (1351). حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران، سایه.

-کیره، حـسن (1969). المـدخل الی القـانون، مصر‌، منشأه‌ المعارف بالإسکندریه.

-فدوی، سلیمان (1382). بررسی استملاک اموال غیرمنقول اتباع بیگانه در ایران، مجله کانون، (43): 13-33.

-فصیحی‌زاده؛ علیرضا و حیدری؛ اعظم (1396). تحلیل تطبیقی مفهوم، اسباب حدوث، انتقال، و زوال «ملکیت» و «حق» در حقوق ایران و فرانسه، حقوق تطبیقی، 13(108): 172- 153

-مدنی، سید جلال الدین (1388). حقوق بین‌الملل خصوصی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات گنج دانش.

-نصیری، محمد (1397). حقوق بین‌الملل خصوصی، جلد 1و2 ،چاپ سی و سوم، تهران: انتشارات آگاه.

-نیاکی، جعفر (1377). ممنوعیت استملاک اموال غیرمنقول توسط بیگانگان، حقوقی بین‌المللی، (22): 29-50

 

-Brenner, Claude, (2012). Act- Dalloz, Paris, Université Panthéon-Assas Paris II.

-Chen, Jianfu, (1995). From Administrative Authorisation To Private Law: A Comparative Perspective of The Developing Civil Law in The People's Republic of China, Hague, Martinus Nijhoff Publishers.

-Colly, François (1988). «Le Conseil Constitutionnel Et Le Droitde Propriété», Revue Du Droit Public Et De La Science Politique Enfrance Et À L’étranger.

-Frangi, Marc (2006). Propriété (Droit De), Dictionnaire Des droits Fondamentaux», Paris, Dalloz.

-Ghestin, Jacques (1994). Desche, Bernard, Traité Des Contrats: La Vente, L.G.D.J. Paris,

-Mann, Richard A. (2002). Roberts Barry S., Business Law and The Regulation of Business, Seventh Edition, USA: Thamson publicasher.

-Mazeaud (H., J., L.), Chabas (F.), (1998). Leçons De Droit Civil, Obligations, Théorie Générale, T. 2, V. 1, 9e Éd., Par F. Chabas.

-Zattara, Anne-Françoise (2001). La Dimension constitutionnelle Et Européenne Du Droit De Propriété, Paris, L.G.D.J.

-Gutterman, Alan. (2002). A Short Course in International Joint Ventures: Negotiating, Forming, and 2 Operating the International Joint Venture, Petaluma, CI, World Trade Press.