نقش سبک‎های دلبستگی در ارجحیت ملاک‎های انتخاب همسر

محورهای موضوعی : روان‌شناسی بالینی

نرگش رازقی ¹ , محمدعلی مظاهری ² , حسن احدی ³

1 - دانشجوی دکتری روان‌شناسی دانشکده علوم انسانی و اجتماعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی
2 - استاد گروه روان‌شناسی دانشکده علوم انسانی و اجتماعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی
3 - استاد گروه روان‌شناسی دانشکده علوم انسانی و اجتماعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی

تاریخ دریافت : 1394/05/06 تاریخ پذیرش : 1394/05/06 تاریخ انتشار : 1394/04/01

کلید واژه: سبک دلبستگی, ازدواج, انتخاب همسر, ارجحیت ملاک‌ها,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش سه سبک دلبستگی در اولویت‎های انتخاب همسر بود. 114 دانشجوی مجرد (68 دختر ،46 پسر) ازدانشگاه‌های دولتی شهر تهران با دامنه سنی 22 تا 40 به عنوان نمونه در دسترس انتخاب و به برنامه انتخاب همسر محقق‌ساخته به زبان برنامه‌نویسی C که یک برنامه رایانه‌ای شامل ویژگی‌های فردی، آزمون انتخاب همسر، و پرسشنامه دلبستگی‌ هازن و شیور (1987) است، پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از آزمون t و مدل رگرسیون بهره گرفته شد. نتایج نشان دادند هر دو گروه زنان و مردان دو ملاک جاذبه و عشق دوطرفه و وفاداری را به عنوان دو اولویت اول و دوم مطرح می‌کنند اما در ملاک سوم زنان شخصیت مستقل و مردان سازگاری را مهم دانستند. سبک دلبستگی اجتنابی با ملاک مطیع بودن رابطه مثبت معنادار داشت در حالی که سبک ایمن با ملاک‌های مطیع بودن و آشپزی و خانه‌داری خوب رابطه منفی معنادار داشت.

چکیده انگلیسی:

  The present study aimed to examine the role of attachment styles in mate selection preferences. One hundred fourteen unmarried students (68 females, 46 malesage) between ages 22 and 40 were selected by convenient sampling from  Public Universities of Tehran. The participants answered a researcher-made computer program comprised of personal characteristics, mate selection test, and the Hazan and Shaver’s Attachment Inventory (1987). To analyze the data t-test and  regression model were used. The results indicated that both females and males prefer the criteria of mutual attraction-love and loyalty as the first and second priorities but in the third criterion females considered the independent character important and males regarded adaptation important. There was a significant positive correlation between avoidant attachment style and abiding criterion. There was a significant negative correlation between the secure style and criteria of abiding and good cooking and housekeeper.  

منابع و مأخذ:

ابوالقاسمی، ع. و ایرانپور، چ. (1379). بررسی نقش تفاوت‎های جنسیتی و شخصیتی در ملاک‎های انتخاب همسر دانشجویان. مجموعه مقالات همایش دانشجو و عفاف، تهران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی.

بشارت ، م. (1380). بررسی رابطه سبک‌های د‌لبستگی با مشکلات زناشویی د‌ر زوجین نابارور. فصلنامه تازه‌های روان د‌رمانی، 5 (20-19)، 66-55.

بشارت، م. (1392). مقیاس دلبستگی بزرگسال. روان‎شناسی تحولی: روان شناسان ایرانی، 35، 320-317.

پاکدامن، ش. (1383). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه‎طلبی در نوجوانی. مجله علوم روان‎شناختی، 9، 27-25.

جبرئیلی، ه.، زاده‎محمدی،ع. و حیدری، م. (1392). نقش ارزش‎های فرهنگی ازدواج و تفاوت‌های جنسی در انتخاب همسر. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 9(36)، 377-388.

دلخموش، م. (1392). بازخورد جوانان ایرانی به ازدواج: یافته‎های یک پیمایش ملی. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 9 (36)، 350-331.

سپهری، ص. (1391). بررسیفرایندتصمیم‎گیریدرانتخابهمسربهروشجست‎وجویاطلاعات. پایان‌نامه دکتری، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی.

صداقت،ک.،قریشی،ف. واسفندیاری،ی. (1385). بررسی ملاک‎هایانتخابهمسر دانشجویاندختروپسردانشگاهتربیت معلمآذربایجان. چکیده مقالات دومین کنگره سراسری آسیب شناسی خانواده در ایران، دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده.

عابدی، د. و فرحبخش، ک. (1379). بررسی معیارهای انتخاب همسر در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. طب و تزکیه، 39، 42-34.

غلامی، ل. (1386). مقایسه معیارهای همسرگزینی در بین دختران و پسران. پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‎شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.

ﻣﻈﺎﻫﺮی، م. ع. (1379). ﻧﻘﺶ دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ ﺑﺰرﮔﺴﺎﻻن در ﮐﻨﺶوری ازدواج. ﻣﺠﻠﻪ روان ﺷﻨﺎﺳﯽ، 4، 25-15.

مؤمن‎زاد‌ه ، ف. (1381). ارتباط تفکرات غیرمنطقی و الگوهای د‌لبستگی با سازگاری زناشویی. پایان‎نامه کارشناسی ارشد‌ روان‎شناسی عمومی، دانشکده روان‎شناسی و علوم تربیتی، ‌د‌انشگاه شهید‌ بهشتی.

یزدانی،م. (1380). بررسی مقایسه‎ای معیارهای ازدواج از دیدگاه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجلهعلمیدانشکدهپرستاریوماماییاصفهان، 7، 142-123.

Badahdah, A. M., & Tiemann, K. A. (2005). Mate selection criteria among Muslims living in America. Evolution and Human Behavior, 26, 432-440.

Batabyal, A. A., & Beladi, H. (2003). Spouse selection in arranged marriages: An analysis of time invariant and time variant decision rules. Journal of Eco-nomic Research, 8, 77-91.

Bowlby, J. (1980). Attachment and loss: Sadness and depression. New York: Basic Books.

Buss, D. M., Abbott, M., Angleitner, A., Asherian, A., Biaggio, A., & Blanco-Villasenor, A., et al. (1990). International Preferences in Selecting  Mates: A Study of 37 cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 21, 5-47.

Buss, D. M. (2008). Evolutionary psychology: The new science of the mind. Boston, MA: Pearson.

Chang, L., Wang, Y., Shackelford, T. K., & Buss, D. M. (2011). Chinese mate preferences: Cultural  evolution and continuity across a quarter of a century. Personality and Individual Differences, 50, 678-683.

Collins, N. L. (1996). Working models of attachment: Implications for explanation, emotion, and beha-vior. Journal of Personality and Social Psy-chology, 71(4), 810-832.

Cloulow, C. (2001). Adult attachment and couple psychotherapy: The secure base in practice and research. East Sussex: Brunner-Routledge.

Eagly, A. H., & Wood, W. (1999). The origins of sex differences in human behavior: Evolved dispo-sitions versus social roles. American Psychologist, 54(6), 408-423.

Eastwick, P. W., & Finkel, E. J. (2008). Sex  differences in mate preferences revisited: Do people know what they initially desire in a romantic partner? Journal of Personality and Social Psychology, 94, 245-264

Feeney, J., & Noller, P. (1996). Adult Attachment. London: Sage Publication.

Feingold, A. (1992). Gender differences in mate selection preferences: A test of the parental investment model. Psychological Bulletin, 112(1), 125-139.

Finkel, E. J., Eastwick, P. W., & Matthews, J. (2007). Speed-dating as an invaluable tool for studying romantic attraction: A methodological primer. Personal Relationships, 14, 149-166.

Fisman, R., Iyengar, S. S., Kamenica, E., & Simonson, I. (2006). Gender differences in mate selection: Evidence from a speed dating experiment. Quarterly Journal of Economics, 121, 673-697.

Fletcher, G. J. O., Tither, J. M., O’Loughlin, C., Friesen, M., & Overall, N. (2004). Warm and homely or cold and beautiful? sex differences in trading off traits in mate selection. Personality and Social Psychology Bulletin, 30, 659-672.

Furnham, A. (2009). Sex differences in mate selection preferences. Personality and Individual Differences, 47, 262-267.

Gangestad, S. W., & Simpson J. A. (2000). The evolution of human mating: Trade-offs and stra-tegic pluralism. Behavioral and Brain Sciences, 23, 573-644.

Goodwin, R., & Tinker, M. (2001). Value priorities and preferences for a relationship partner. Journal of Personality and Individual Differences, 32, 1339-1349.

Gottschall, J., Martin, J., Quish, H., & Rhea, J. (2004). Sex differences in mate choice criteria are reflected in folktales from around the world and in historical European literature. Journal of Evolution and Human Behavior, 25, 102-112

Hazan, C., & Shaver, P. (1987). Romantic love conce-ptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 511-524.

Heffernan, M. E., & Fraley, R. C. (2013). Do early caregiving experiences shape what people find attractive in adulthood? Evidence from a study on parental age. Journal of Research in Personality,  47(4), 364-368. 

July, W. W. (2006). Does love conquer all? Mate selection preferences in relation to the storage love style. Doctoral dissertation, Chappelle University.

Khallad, Y. (2005). Mate selection in Jordan: Effects of sex, socio-economic status, and culture. Journal of Social and Personal Relationships, 22, 155-168.

Kirkpatrick, L. A., & Davis, K. E. (1994). Attachment style, gender, and relationship stability: A longitudinal analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 66, 506-512.

Klohnen, E. C., & Luo, S. (2003). Interpersonal attraction and personality: What is attractive, self-similarity, ideal similarity, complementarity, or attachment security? Journal of Personality and Social Psy-chology, 85 (4), 709-722.

Lenton, A. P., Fasolo, B., & Todd, P. M. (2009). The relationship between number of potential mates and mating skew in humans. Animal Behavior, 77(1), 55-60.

Levi-Strauss, C. (2006). Historical trends and varia-tions in educational homogamy. Journal of Marriage and Family, 333, 83-95.

Li, N. P., & Kenrick, D. T. (2006). Sex similarities and differences in preferences for short term mates:  What, whether and why. Journal of Personality and Social Psychology, 90, 468-489.

Li, N. P., Kenrick, D. T., Bailey, J. M., & Linsenmeier, J. A. (2002). The necessities and luxuries of mate preferences: Testing the tradeoffs. Journal of Personality and Social Psychology, 82, 947-955.

Lukaszewski, A. W., & Roney, J. R. (2010). Kind toward whom?  Mate preferences for personality traits are target specific.  Evolution and Human Behavior, 31 (1), 29-38.

Mather, R. (2006). Using evolutionary psychology to account for sex differences and similarities in psychological tendencies. Journal of Scientific Psychology, 1, 1-5.

Maunder, R. G., & Hunter, J. J. (2001). Using attachment theory to understand illness behavior. General Hospital Psychiatry, 23, 177-184.

McCrae, R. R., Martin, T. A., Hrebickova, M., Urbanek, T., Boomsma, D. I., Willemsen, G., & Costa, P. T. (2008). Personality trait similarity between spouses in four cultures. Journal of
Personality, 76, 1137-1164.

McCrae, R. R., Willemsen, G., & Boomsma, D. (2012). Are parental personality traits a basis for mate selection? Journal of Research in Personality, 46 (4), 455-457.

Shackelford, T. K., & Buss, D. M. (2008). Socio-economic development and shifts in mate prefe-rences. Evolutionary Psychology, 6(3), 447-455.

Shackelford, T. K., Schmitt, D. P., & Buss, D. M. (2005). Universal dimensions of human mate prefe-rences. Personality and Individual Differences, 39, 447-458.

Shaver, P. R., Schachner, D. A., & Mikulincer, M. (2005). Attachment style, excessive reassurance seeking, relationship processes, and depression. Pers-onality and Social Psychology Bulletin, 31, 343-359.

Simon, C. (2012). I like who you like, but only if I like you: Female character affects mate-choice copying. Personality and Individual Diffe-rences, 52 (6), 691-695.

Tadinac, M., & Hromatko, I. (2006). Strangers in the night or love forever: Characteristics and prefe-rences of short vs. long-term relationship seekers. Psychological Topics, 15, 261-276.

Todosijevic, B., Ljubinkovic, S., & Arancic, A. (2003). Mate selection criteria: A trait desirability assessment study of sex differences in Serbia. Evolutionary Psychology, 1, 116-126.

West, M. L., & Sheldon-Keller, A. E. (1994). Patterns of relating: An adult attachment perspective. New York: Guilford Press