فرامتنیت و چگونگی تغییر شکل و بازسازی چهره‌های اسطوره‌ا‌‌ی اورفه و اوریدیس در رمان مِرکور نوشته‌ی اَمِلی نوتومب

محورهای موضوعی : اسطوره

فاطمه السادات طباطبایی ¹ , کریم حیاتی آشتیانی ²

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
2 - استادیار زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

تاریخ دریافت : 1398/03/05 تاریخ پذیرش : 1399/03/12 تاریخ انتشار : 1399/07/01

کلید واژه: دوگانگی, اَمِلی نوتومب, فرامتنیت, رمان مِرکور, اسطورة اورفه و اوریدیس,

چکیده مقاله :

یکی از ویژگی‌های پست مدرن رمان‌های اَمِلی نوتومب، استفاده از اسطوره است و یکی از اسطوره‌هایی که رمان‌های این نویسنده و خصوصاً مرکور را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، اورفه و اوریدیس است. اَمِلی نوتومب از این اسطوره الهام می‌گیرد، تغییراتی اساسی در آن می‌دهد و آن را با نگاه فمینیستی خود بازنویسی می‌کند. در این رمان، برخلاف اسطورة اورفه و اوریدیس، نقش زن بر مرد ارجحیت دارد و حرف اول را می‌زند. در این پژوهش، سعی بر آن است تا با روش تحلیلی ـ تطبیقی چگونگی این تغییرات و تکنیک‌های استفاده شده را شرح دهیم. سیستم ارتباطی که این اسطوره و رمان مِرکور را به هم پیوند می‌دهد فرامتنیت نام دارد. همچنین سعی خواهیم کرد تک اسطوره‌های اصلی سازندة تصویر اوریدیس، دوگانگی شخصیت‌های زن، دوگانگی ساختار رمان و همچنین واژگونی نقش‌ها را به تفصیل توضیح دهیم. شخصیت‌های اَدِل و اَزِل مسیرهای مختلفی را طی می‌کنند و دو تصویر متفاوت از اوریدیس به نمایش می‌گذارند. در واقع، این تغییرات که به علت استقلال و ابهام شخصیت زن رمان به کمک فرایند دوگانگی در تصویر اوریدیس به وجود می‌آید باعث می‌شود نویسنده نسخة جدیدی از اسطورة اورفه و اوریدیس ارائه دهد که در آن زن بر مرد برتری دارد.

چکیده انگلیسی:

  One of the postmodern features of Amelie Nothomb's novels is the use of myths, most notably the myth of Orpheus and Eurydice in Mercure. Nothomb draws inspiration from the myth, makes major changes to it and rewrites it with her feminist perspective. Contrary to the myth of Orpheus and Eurydice, in Mercure, woman has priority over man and has the last word. In this research, by using analytical-comparative method, we describe these changes and the techniques used and show that the communication system that connects the novel to the myth is hypertextuality. We also try to explain in detail the main mythemes that make up the image of Eurydice, the duality of female characters, the duality of the structure of the novel, as well as the reversal of the roles. The characters of Adele and Azel take different paths and present two different images of Eurydice. In fact, these changes are due to the independence and ambiguity of the novel's female character through the process of duality in the image of Eurydice, and cause the author to present a new version of the myth of Orpheus and Eurydice, in which woman is superior to man.  

منابع و مأخذ:

کتابنامه

شجاعی، پریا. 1395. «بررسی نوشتار اتوبیوگرافیک در آثار املی نوتومب با تکیه بر نظریة لوژون‌ و دوبروفسکی». فصلنامة مطالعات زبان و ترجمه (دانشکده ادبیات و علوم انسانی). دورة49. ش4. صص 115-99.

طاووسی، محمود و آمنه درودگر. 1390. «اسطوره و ادبیات مدرن». فصلنامة ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب. دورة7. ش23. صص 93ـ111.

کامیابی‌مسک، احمد و لیلا نصرارجمند. 1391. «تحلیل نمایشنامه چهرة اورفه اثز اُلیویه پی بر مبنای اسطوره‌شناسی». نشریة هنرهای نمایشی و موسیقی. دورة17. ش1. صص70-63.

 

French sources

Constat, Isabelle. )2003(. « Construction hypertextuelle: Attentat d'Amélie Nothomb », The French Review, 76, no 5.

Genette, Gérard.)1982(. Palimpsestes. La Littérature au second degré. Paris : Editions du Seuil.

Heurgon, Jacques. )1932(. « Orphée et Eurydice avant Virgile », Mélanges d'archéologie et d'histoire, 49, no 1.

Laureline, Amanieux. )2009(. Le récit siamois. Identité et personnage dans l'œuvre d'Amélie Nothomb. Paris : Albin Michel.

Nausicaa, Dewez. « L'immortalité de la mort. Le mythe d'Orphée dans l'œuvre d'Amélie Nothomb », Les Lettres romanes, 2003,57, no 1-2.

Nothomb, Amélie. )1998(. Mercure, Paris : Albin Michel.

Plat Liedeke. (1997). «Orphée, le regard et la voix», Religiolgiques, Orphée et Euridyce: mythes en mutation.

Rétif, Françoise. )2002(. « De la lecture à la réécriture des mythes. Éléments d'une critique et d'une esthétique », in: Camus, Marianne and Rétif, Françoise (éd.), Lectures de femmes. Entre lecture et écriture. Paris : l'Harmattan.

French sources

Constat, Isabelle. )2003(. « Construction hypertextuelle: Attentat d'Amélie Nothomb », The French Review, 76, no 5.

Genette, Gérard.)1982(. Palimpsestes. La Littérature au second degré. Paris : Editions du Seuil.

Heurgon, Jacques. )1932(. « Orphée et Eurydice avant Virgile », Mélanges d'archéologie et d'histoire, 49, no 1.

Laureline, Amanieux. )2009(. Le récit siamois. Identité et personnage dans l'œuvre d'Amélie Nothomb. Paris : Albin Michel.

Nausicaa, Dewez. « L'immortalité de la mort. Le mythe d'Orphée dans l'œuvre d'Amélie Nothomb », Les Lettres romanes, 2003,57, no 1-2.

Nothomb, Amélie. )1998(. Mercure, Paris : Albin Michel.

Plat Liedeke. (1997). «Orphée, le regard et la voix», Religiolgiques, Orphée et Euridyce: mythes en mutation.

Rétif, Françoise. )2002(. « De la lecture à la réécriture des mythes. Éléments d'une critique et d'une esthétique », in: Camus, Marianne and Rétif, Françoise (éd.), Lectures de femmes. Entre lecture et écriture. Paris : l'Harmattan.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

References

Kāmyābī, Mask, Ahmad va Leylā Nasre Arjemand. (2012/1391SH). “Tahlīle Namāyeš-nāme-ye Čehre-ye Ūrfe Asz Olīvīye Pī bar Mabnāye Ostūre-šenāsī”. Našrīye-ye Honarhā-ye Namāyešī va Mūsīqī. 17^th Year. No. 1. Pp. 63-70.

Šojā’ī, Parīyā. (2016/1395SH). "Barrasī-ye Neveštāre Oto-bīyo-gerāfīc dar Āsāre Emlī Notūmb ba Tekīye bar Nazarīye-ye Lozūn va Dūb-rūfskī”. Fasl-nāme-ye Motāle’āte Zabān va Tarjome (Dāneškade-ye Adabīyāt va Olūme Ensānī). 49^th Year. No. 4. Pp. 99-115.

Tāvūsī, Mahmūd and Āmene Dorūd-gar. (2011/1390SH). "Ostūre va Adabīyāte Modern”. Quarterly Journal of Mytho-Mystic Literature. Islamic Azad University-South Tehran Branch Year. 7^th Year. No. 23. Pp. 93- 111.