ماهیت، جایگاه، تقسیمات و انواع حکمت در اندیشه استاد مطهری

محورهای موضوعی : نامه الهیات

محسن حاکمی ¹ ( دانشجوی دکترا فلسفه و کلام اسلامی- دانشکده ادبیات و علوم انسانی- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی-تهران- ایران )
انشاالله رحمتی ² ( استاد گروه فلسفه، ادیان و عرفان-دانشکده ادبیات و علوم انسانی واحد تهران مرکزی - دانشگاه آزاد اسلامی -تهران-ایران )
عزیزالله افشارکرمانی ³ ( دانشیار گروه فلسفه، ادیان و عرفان-دانشکده ادبیات و علوم انسانی واحد تهران مرکزی - دانشگاه آزاد اسلامی -تهران-ایران. )

تاریخ دریافت : 1402/05/19 تاریخ پذیرش : 1402/06/29 تاریخ انتشار : 1402/04/01

کلید واژه: حکمت عملی, مطهری, ماهیت حکمت, حکمت نظری, جایگاه و تقسیمات,

چکیده مقاله :

فیلسوفان و اندیشمندان در ادوار مختلف به بررسی ماهیت حکمت و تقسیمات و فروع آن پرداخته اند. در فلسفۀ یونان تقسیمی از ارسطو در باب حکمت، توجه فلاسفه مسلمان را به خود جلب نمود و مسلمانان بر همان منوال در دوره های مشائی و اشراقی و صدرایی حکمت را بازخوانی نمودند. استاد مطهری بعنوان یک اندیشمند اسلامی نیز به موضوع حکمت، تعریف، تقسیمات و کارکرد آن وارد گردیده است. ایشان قوه عقل را دارای دو بعد شناختی و اجرایی می داند و حکمت نظری را سخنورِهست ها و شناخت امور آنچنان که هستند می داند و حکمت عملی را در صدر بایدهایی که خط مشی حیات فردی و اجتماعی را مشخص می کند، معرفی می نماید. وی در نظریۀ حکمت نظری اسلامِ حکمت را دارای کارکرد انسان شناسانه و انسان سازانه می داند که هم این دو، در کنار هم رشد دهنده انسان در ابعاد مختلف نظری و عملی بوده و نهایتا یکی خاصیت چراغ و مصباحیت دارد و روشن گر مسیر است، و دیگری مفتاحیت دارد و گشایندۀ امور. همچنین ایشان با ورود به حوزه دانش کلام و از منظر علم کلام، حکمت و حکیم بودن را در یک راستا قلمداد و تعریف می نماید.

چکیده انگلیسی:

Philosophers and thinkers have investigated the nature of wisdom and its divisions and branches in different eras. In Greek philosophy, Aristotle's division about wisdom attracted the attention of Muslim philosophers, and Muslims reread wisdom in the same way in the Mashai, Ishraqi, and Sadra periods. Professor Motahari, as an Islamic thinker, has also entered into the subject of wisdom, its definition, divisions and functions. He considers the power of reason to have two cognitive and executive dimensions, and he considers theoretical wisdom to be the speaker of "beings" and the knowledge of things as they are, and practical wisdom to be at the top of the "musts" that determine the direction of individual and social life. , introduces. In the theory of "theoretical wisdom of Islam", he considers wisdom to have an anthropological and human-building function, both of which are the growth of man in different theoretical and practical dimensions, and finally, one of them has the property of a lamp and illuminates the path, And the other has the key and the opener of affairs. Also, by entering the field of theology and from the perspective of theology, he considers and defines being wise and wise in the same direction