ارزیابی تطبیقی دسترسپذیری وبگاههای کتابخانههای بیمارستانی ایران
محورهای موضوعی : دانش شناسی
صدیقه محمد اسماعیل
1
(
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه کتابداری و اطلاع رسانی، تهران، ایران.
)
ماهرخ ناصحی اسکویی
2
(
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه کتابداری و اطلاع رسانی، تهران، ایران
)
کلید واژه: ارزیابی, ایران, دسترسپذیری, وبگاه, کتابخانه بیمارستانی, بلایای طبیعی,
چکیده مقاله :
هدف: این پژوهش وبگاههای کتابخانههای بیمارستانهای آموزشی (اعم از عمومی و تخصصی) در ایران را از نقطه نظر معیار دسترسپذیری و رعایت مؤلفه ها و ویژگیهای مطرح در این امر مورد توجه قرار داده است. روش پژوهش: روش پژوهش پیمایشی توصیفی از نوع ارزیابانه است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش سیاهه وارسی است مشتمل بر 13 مؤلفه که در نتیجه مطالعه متون و منابع و پژوهشهای مشابه تهیه گردیده است. در سیاهه مزبور از روش روایی صوری و محتوایی، و به منظور سنجش پایایی، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. مقدار آلفا عدد 97/0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی بسیار قوی بود. جامعهی آماری پژوهش را وبگاههای کتابخانههای بیمارستانی عمومی و تخصصی ایران شامل جمعاً 24 وبگاه تشکیل داده است. به منظور تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش از آمار توصیفی و آزمون استنباطی استفاده شده است. یافتهها: یافتههای این پژوهش نشان داد در کل وبگاه بیمارستانهای تخصصی با کسب 87 درصد و وبگاه بیمارستانهای عمومی با کسب 83 درصد مولفههای دسترسپذیری را رعایت کردهاند. در مجموع در وبگاههای جامعه مورد نظر بیش از نیمی از استانداردها رعایت شده است. نتیجه گیری: مطالعه و بررسی وضعیت وبگاههای کتابخانههای بیمارستانی (تخصصی و عمومی) نشان داد که وب گاه های مزبور به لحاظ رعایت مؤلفههای دسترسپذیری با وبگاه شاخص فاصله اندکی داشته و در آن ها بیشاز 80 درصد مؤلفههای مربوط به رعایت معیار دسترسپذیری رعایت شده است. بدیهی است این امر می تواند نتایج مطلوبی را در راستای اطلاع رسانی و مقابله با بحران های اجتماعی، نظیر بلایای طبیعی برای بیمارستان ها به ارمغان آورد، لذا، توصیه می گردد در طراحی این وبسایتها با بذل دقت و توجه بیشتری تمام مؤلفه های مربوط به این معیار رعایت گردد تا حداکثر نتیجه در این زمینه حاصل گردد.
Purpose: This paper aims to provide some insights into the accessibility criteria of web evaluation in the general and professional hospital libraries. Methodology: Taking a critical approach, this article examines the professional and general hospital libraries to conduct a reliable accessibility assessment. The data was collected through an investigatory checklist, consisting of 9 components and developed by the researchers based on the literature review. The desired website was evaluated according to this checklist. In order to analyze the research findings, descriptive statistics (frequency and percentage) and statistical inference were used and the software applications such as SPSS and EXCELL were applied. The statistical population of research includes the libraries of 24 hospitals. Findings:In general, the results showed that the accessibility evaluation of Iran's professional hospital libraries (in comparison with the overall assessment of compliance of all criteria, in index website, with 77 points) is 87 percent and that of the general hospital libraries is 83 percent. However, the design of hospital Library Websites should be completely based on the functions that support the main objectives of the hospital libraries, especially in information retrieving as well as rendering medicine information services. Conclusion: Information and communication technology tools, especially hospital websites and e-mail services, have such a capabilities that changes programs and methods, informs in an appropriate way and as a consequence, economical services will be provided with a wide range of users. In addition, hospital websites as an important communication system can be used in social crises and disasters.
3. عصاره، ف.؛ مرادمند، ع. (1384). شناسایی ویژگی های عمده در طراحی وب سایت های کتابخانه های بیمارستانی جهان به منظور ارائه الگویی مناسب جهت ارتقاء کیفی وب سایت کتابخانه بیمارستانی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه اطلاع شناسی، (1و 2)، 190-170
4. محمد اسماعیل، ص. (1383). بررسی کاربردپذیری وبسایتهای دانشگاههای صنعتی کشور. پایاننامه دکتری کتابداری واطلاعرسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
6. محمداسماعیل، ص.؛ ناصحی اسکوئی، م.، (1391). نماهای تعاملی، تبادلی و غیرمتنی: سه مقوله مهم در ارزیابی وبگاههای کتابخانههای بیمارستانی ایران. مدیریت اطلاعات سلامت، 9(3).
7. شعبانی، ا.؛ سعادت، ر.(1389). مطالعه کیفیت صفحات وب کتابخانههای دانشگاههای پزشکی ایران و وجود فراپیوندهای سازمانی در آنها. مدیریت اطلاعات سلامت، 7(2)، 205.
9. مرادی، غلامرضا و دیگران (1386). تحلیل ساختار و محتوای وبسایتهای بیمارستانهای آموزشی منتخب کشور سال 1386، مدیریت اطلاعات سلامت، 4(2).