بررسی تطبیقی میزان سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی شهید بهشتی، تربیت مدرس، تهران و شهید بهشتی
محورهای موضوعی : دانش شناسی
زهرا اباذری
1
(دکترای کتابداری و اطلاع رسانی- عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال َ)
رویا پورنقی
2
(کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
کلید واژه: سواد اطلاعاتی – کتابداران – کتابخانه های دانشگاهی,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: عصر ما عصر پیشرفت علمی است که پایه آن آموزش و پژوهش علمی است.. حال این کتابدارانند که بیشترین نقش در ارائه این آموزشها به کاربران کتابخانه خود را دارند و نکته اینجاست که خود کتابداران باید توانایی ها و سواد اطلاعاتی کافی داشته باشند تا بتوانند آنها را به مخاطبان خود منتقل کنند و خدمات اطلاع رسانی مناسبی به استفاده کنندگان از کتابخانه ها ارائه کنند. هدف از این مقاله بررسی تطبیقی میزان سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاهها می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی توصیفی است .برای گردآوری اطلاعات از روش سرشماری استفاده شد و پرسشنامه تهیه شده در اختیار کلیه کارکنان کتابخانه های مرکزی دانشگاههای علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، تربیت مدرس و شهید بهشتی، که برابر 100 نفر بودند، قرار گرفت. پرسشنامه شامل 31 سوال بسته بود و در دو قسمت تهیه شده است برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی نظیر تهیه جداول فراوانی، نمودارهای ستونی و محاسبه شاخصهای مرکزی مانند میانگین استفاده شد و برای این منظور از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد. یافتهها: یافته های تحقیق نشان داد که بیشترین استفاده افراد ازبانکهای اطلاعاتی پیوسته58درصد، اینترنت 69درصد و فهرست کامپیوتری 71 درصد است. کتابداران دانشگاه تربیت مدرس با میانگین13/4 در حد زیاد و بیشترین مهارت در استفاده از منابع را دارند و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با میانگین 62/3 کمترین مهارت را دارند.بیشترین استفاده از منابع به ترتیب کتب فارسی 82/3 و پایگاههای اطلاعاتی56/3 می باشد. مهمترین روش روزآمدسازی و کسب اطلاعات در زمینه کتابداری استفاده از اینترنت 80 درصد بود. بیشترین مشکلات کتابداران در کسب اطلاعات تخصصی عدم آگاهی از منابع جدید64 درصد، عدم تسلط به زبان انگلیسی52 درصد و عدم مهارت استفاده از رایانه50 درصد بود. کتابخانه های دانشگاههای مورد بررسی برای کارکنان خود امکان شرکت در کارگاههای آموزشی یک یا چند روزه و همچنین آموزشهای تخصصی کوتاه مدت را بیش از سایر فعالیت ها فراهم نموده اند. آموزشهای ضمن خدمت تا حدی در ارتقای سواد اطلاعاتی کتابداران مؤثر بوده و 92 درصد کتابداران معتقدنددریافت اطلاعات علمی تأثیر زیادی در کارایی کتابدار دانشگاهی دارد و اهمیت آموزش ضمن خدمت کتابداری را در حد بسیار زیادی ارزیابی کرده اند. نتیجه گیری: با توجه به فرضیه پژوهش کتابداران کتابخانه های مرکزی از سواد اطلاعاتی مطلوبی برخوردارند، یافته های پژوهش حاکی از آن است که سطح سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاهها در حد متوسطی است و در حد مطلوبی قرار ندارد.کلاسهای آموزش ضمن خدمت و کلاسهای ICDL و مداوم انگلیسی و دروس سواد اطلاعاتی در دانشگاهها پیشنهاد می شود.
Introduction: this age is based on education and research, but librarians have the main role for teaching to the users. Librarians, themselves should have enough information literacy and skills in order to move information to users and give convenience information services to their users’ library. The objective of this research is the survey study of information literacy among librarians at the university libraries. Methods: this research is a descriptive and applied study. The data were gathered from 100 librarians at Center University libraries: beheshti. Tehran, tarbiyat modarres, medical university of iran and shahid beheshti by questionnaire and present refer. Questionnaire included 31 close questions and used SPSS for giving average and analytical columns. Results: The research shows that the most using are from online database58%.internet69% and computer catalog71%. Librarians at tarbiyat modares with 3.62 average have the best skills in using the materials and librarians at medical university of shahid beheshti were very low in skills. Following resources have great average of using between librarians: Persian book (3.82) and database (3.56). The best way in order to take information about libraries field was using internet (80%). Lake of knowledge about new references64% and to be familiar with English language 52% and computers50% were the main inhibitor for information resources. Library prepared short periods of professional’s education. Training during their jobs are good for increase information literacy. 92% of librarians believe that giving professional information and training during their jobs are necessary for university librarians. Conclusion: Research finding indicated that librarian’s information literacy level in Center University libraries aren’t good and the level is middle. Therefore it was recommended that training during their jobs, ICDL classes, to be familiar with English languag and information literacy lesson at university.
