بررسی تطبیقی میزان سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی شهید بهشتی، تربیت مدرس، تهران و شهید بهشتی

الموضوعات : دانش شناسی

زهرا اباذری ¹ (دکترای کتابداری و اطلاع رسانی- عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال َ)
رویا پورنقی ² (کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)

تاريخ الإرسال : 18 الخميس , ربيع الثاني, 1429 تاريخ التأكيد : 05 الأربعاء , شعبان, 1429 تاريخ الإصدار : 21 الجمعة , شعبان, 1429

الکلمات المفتاحية: سواد اطلاعاتی – کتابداران – کتابخانه های دانشگاهی,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: عصر ما عصر پیشرفت علمی است که پایه آن آموزش و پژوهش علمی است.. حال این کتابدارانند که بیشترین نقش در ارائه این آموزشها به کاربران کتابخانه خود را دارند و نکته اینجاست که خود کتابداران باید توانایی ها و سواد اطلاعاتی کافی داشته باشند تا بتوانند آنها را به مخاطبان خود منتقل کنند و خدمات اطلاع رسانی مناسبی به استفاده کنندگان از کتابخانه ها ارائه کنند. هدف از این مقاله بررسی تطبیقی میزان سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاهها می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی توصیفی است .برای گردآوری اطلاعات از روش سرشماری استفاده شد و پرسشنامه تهیه شده در اختیار کلیه کارکنان کتابخانه های مرکزی دانشگاههای علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، تربیت مدرس و شهید بهشتی، که برابر 100 نفر بودند، قرار گرفت. پرسشنامه شامل 31 سوال بسته بود و در دو قسمت تهیه شده است برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی نظیر تهیه جداول فراوانی، نمودارهای ستونی و محاسبه شاخصهای مرکزی مانند میانگین استفاده شد و برای این منظور از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد. یافتهها: یافته های تحقیق نشان داد که بیشترین استفاده افراد ازبانکهای اطلاعاتی پیوسته58درصد، اینترنت 69درصد و فهرست کامپیوتری 71 درصد است. کتابداران دانشگاه تربیت مدرس با میانگین13/4 در حد زیاد و بیشترین مهارت در استفاده از منابع را دارند و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با میانگین 62/3 کمترین مهارت را دارند.بیشترین استفاده از منابع به ترتیب کتب فارسی 82/3 و پایگاههای اطلاعاتی56/3 می باشد. مهمترین روش روزآمدسازی و کسب اطلاعات در زمینه کتابداری استفاده از اینترنت 80 درصد بود. بیشترین مشکلات کتابداران در کسب اطلاعات تخصصی عدم آگاهی از منابع جدید64 درصد، عدم تسلط به زبان انگلیسی52 درصد و عدم مهارت استفاده از رایانه50 درصد بود. کتابخانه های دانشگاههای مورد بررسی برای کارکنان خود امکان شرکت در کارگاههای آموزشی یک یا چند روزه و همچنین آموزشهای تخصصی کوتاه مدت را بیش از سایر فعالیت ها فراهم نموده اند. آموزشهای ضمن خدمت تا حدی در ارتقای سواد اطلاعاتی کتابداران مؤثر بوده و 92 درصد کتابداران معتقدنددریافت اطلاعات علمی تأثیر زیادی در کارایی کتابدار دانشگاهی دارد و اهمیت آموزش ضمن خدمت کتابداری را در حد بسیار زیادی ارزیابی کرده اند. نتیجه گیری: با توجه به فرضیه پژوهش کتابداران کتابخانه های مرکزی از سواد اطلاعاتی مطلوبی برخوردارند، یافته های پژوهش حاکی از آن است که سطح سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاهها در حد متوسطی است و در حد مطلوبی قرار ندارد.کلاسهای آموزش ضمن خدمت و کلاسهای ICDL و مداوم انگلیسی و دروس سواد اطلاعاتی در دانشگاهها پیشنهاد می شود.