تبیین جامعه‌شناختی میزان و انواع دینداری مردم شهر بروجن

محورهای موضوعی : علوم اجتماعی

حسینعلی قجری ¹ ( استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه پیام نور )
مریم داوطلب بروجنی ² ( مدرس دانشگاه پیام نور و کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان )

تاریخ دریافت : 1396/02/11 تاریخ پذیرش : 1396/02/11 تاریخ انتشار : 1393/06/01

کلید واژه: سرمایه اجتماعی, دینداری, طبقه اجتماعی – اقتصادی, شهر بروجن,

چکیده مقاله :

یکی مسایل مهم هر جامعه، بالأخص جامعه ما، میزان و نوع دینداری مردم است که می‌تواند در ثبات یا عدم ثبات و توسعه یا عقب‌ماندگی جامعه تأثیر بسزایی داشته باشد. با توجه به این اهمیت مقاله حاضر، برای بررسی تطبیقی نوع و میزان دینداری زنان و مردان و برخی متغیرهای اجتماعی تأثیرگذار بر آن به نگارش درآمده‌است. در راستای این هدف و در پاسخ به سؤالاتی که دغدغۀ این مقاله بوده‌است 9 فرضیه مطرح شده‌است. این فرضیه‌ها مدعی هستند بین طبقه اجتماعی- اقتصادی، سرمایه اجتماعی و جنسیت با میزان و نوع دینداری مردان و زنان شهرستان بروجن رابطه معناداری وجود دارد. چارچوب نظری این مقاله، تلفیقی از نظریات جان هیک، گلاک و استارک، ماکس وبر، رابرت پاتنام، کلمن، بوردیو و نظریه نقش و نظریه یادگیری اجتماعی است. با بررسی نظریه‌های مختلف پس از شناسایی ابعاد و انواع دینداری در پاسخ به سئوالات تحقیق، متغیرهای طبقه‌اجتماعی – اقتصادی، ‌سرمایه اجتماعی و جنسیت به عنوان متغیرهای تاثیر گذار بر نوع و میزان دینداری شناسایی شدند. روش تحقیق در این پژوهش، روش پیمایشی و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش مردان و زنان بالای 15 سال شهر بروجن هستند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر می‌باشد و روش نمونه‌گیری تصادفی ساده است. همچنین با استفاده از نرم افزار spss آماره‌های توصیفی شامل (فراوانی، میانه، میانگین، ‌حداقل و حداکثر نمرات، ‌درصد فراوانی و...)‌ و آمارهای استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس، رگرسیون و ...)‌ و برای آزمون مدل نظری تحقیق از نرم افزار لیزرل استفاده شده‌است. اهم نتایج حاصله از این تجزیه و تحلیل عبارتند از: میزان دینداری زنان و مردان با مقدار t 719/0 و سطح معنی داری 047/0 متفاوت نیست. نوع دینداری زنان و مردان با مقدار t بدست آمده نشانگر این است که نوع دینداری زنان و مردان نیز متفاوت نیست. رابطه سرمایۀ‌اجتماعی و میزان دینداری بر اساس ضریب همبستگی بدست‌آمده برابر با 234/0رابطه مستقیم و مثبت خواهد بود و بر اساس ضریب همبستگی بدست‌آمده بین دو متغیر سرمایه‌اجتماعی و نوع دینداری نیز همبستگی وجود دارد. میزان دینداری براساس طبقه اجتماعی - اقتصادی با مقدار F برابر 4/4 متفاوت است، اما نوع دینداری افراد بر حسب طبقه اجتماعی- اقتصادی بر اساس مقدار F، 955/0 متفاوت نیست.

چکیده انگلیسی:

An important aspect of every community, especially our community Iran, is the degree and type of religiosity among people living in that community. This aspect can have some effects on the stability and the development of every society. Due to this problem the present study tried to have a comparative study of the type and degree of religiosity among Iranian men and women, and the social variables that influence this phenomenon. The hypotheses claimed that there were significant relationships among socioeconomic class, gender, social capital and the amount and type of religiosity among men and women. The theoretical framework of this paper was a compilation of the views of John Hick, Gluck and Stark, Max Weber, Robert Putnam, Coleman, Bourdieu's theory of social learning theory. The research methodology in this study was based on a survey and a questionnaire. A sample size of 384 men and women over age 15 from Boroujen was randomly selected based on Cochran's sample size formula. The descriptive statistics using SPSS software (including frequency, median, mean, minimum and maximum scores, frequency) and inferential statistics (Pearson correlation, analysis of variance, regression, etc) were conducted to analyze the data in this study. To test the theoretical models of the study, the LISREL software was used. The main results of this analysis were as follows: the religiosity of men and women (t =719/0) did not differ significantly. The kind and degree of religiosity between men and women at the t-value obtained indicated that religiosity was not different between men and women. The relationship and level of religiosity based on the resulting correlation coefficient which was equal to 234/0 indicated a direct and positive relationship the two variables. The degree of religiosity based on socio – economic status (F=.44) was different, but degree of religiosity based on socioeconomic class (F=955/0) was not different.