منطقه‌بندی توسعه کشاورزی در استان فارس

محورهای موضوعی : کالبدی

غلامحسین عبدالله‌زاده ¹ , خلیل کلانتری ² , علی اسدی ³ , علیرضا خواجه شاهکوهی ⁴ , ابوالقاسم شریف‌زاده ⁵

1 - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 - دانشیار، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران
3 - دانشیار، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران
4 - استادیار، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
5 - استادیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

تاریخ دریافت : 1398/06/13 تاریخ پذیرش : 1398/06/13 تاریخ انتشار : 1391/12/01

کلید واژه: توسعه کشاورزی, استان فارس, توسعه منطقه‌ای, واژگان کلیدی: منطقه‌بندی, شاخص ترکیبی,

چکیده مقاله :

چکیده هدف اصلی این تحقیق منطقه بندی توسعه کشاورزی در استان فارس به منظور شناسایی الگو های فضایی توسعه و تبیین عوامل ایجادکننده تفاوت های منطقه ای توسعه کشاورزی است. بر این اساس مجموعه ای از 87 شاخص توسعه کشاورزی مبتنی بر پنج بعد؛ 1) اجتماعی- فرهنگی، 2) ساختاری- اجرایی، 3) فنی- مدیریتی، 4) اقتصادی- مالی و 5) زیرساختی- خدماتی، در سطح شهرستان تدوین و انتخاب شد. داده‌های تحقیق از منابع آماری استان از قبیل؛ سرشماری عمومی کشاورزی 1382 و همچنین نتایج سالنامه های آماری استان در سال های 1383 تا 1386، گردآوری شد. سپس با بکارگیری رهیافت شاخص ترکیبی، و تکنیک های منطقه بندی GIS الگوهای فضایی توسعه کشاورزی شهرستان ها به تفکیک ابعاد پنجگانه و همچنین بر اساس شاخص ترکیبی کل ترسیم شد. نتایج کلی نشان داد که کل استان به سه منطقه کلان قابل تقسیم می باشند که با توجه به ویژگی های کلیدی و مشترک شهرستان های آن و عوامل ایجاد کننده توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی آنها به این شرح نامگذاری شدند؛ سطح اول منطقه توسعه یافته شامل دو شهرستان است به عنوان ناحیه توسعه کشاورزی مبتنی بر بازارها، خدمات و صنایع شهری، سطح دوم منطقه متوسط شامل پنج شهرستان به عنوان ناحیه پیرامونی کشاورزی و سطح سوم نیز شامل 15 شهرستان است و به عنوان ناحیه پیرامونی غیرکشاورزی نامگذاری شده است که هر منطقه می تواند راهنمایی برای دستیابی به سطح بالاتر توسعه برای مناطق سطح پایین تر از خود باشد.