ارزیابی کارایی شاخص‌های کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی: نواحی شهر تهران)

محورهای موضوعی : کالبدی

مهدی مدیری ¹ , سید احمد حسینی ² , دیمن کاشفی دوست ³

1 - دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران
2 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان

تاریخ دریافت : 1398/02/23 تاریخ پذیرش : 1398/02/23 تاریخ انتشار : 1393/09/01

کلید واژه: شهر تهران, ارزیابی کارایی, واژگان کلیدی: کیفیت زندگی شهری, مدل تحلیل پوششی داده‌ها,

چکیده مقاله :

چکیده کیفیت زندگی شهری، یکی از مهمترین حوزه های مطالعات شهری به حساب می آید. سنجش کارایی مناطق شهری به لحاظ شاخص های کیفیت زندگی از انجا ضرورت می یابد که امروزه شهرها با کمبود امکانات و منابع روبرو هستند لذا منابع موجود بایستی به گونه ای توزیع شوند که بتوانند بهترین خدمات رسانی را برای مناطق شهری عرضه نمایند.. براین اساس در این پژوهش به ارزیابی کارایی شاخص های کیفیت زندگی شهری در نواحی شهر تهران، پرداخته شده است. روش پژوهش ترکیبی از روش‌های توصیفی و تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرح‌های جامع و تفصیلی تهران، تصاویر ماهواره استر و همچنین از طریق اسناد، مجلات و کتب مرتبط با موضوع بدست آمده است. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای IDRISI، ARC GIS و Frontier Analyst استفاده شده است، به منظور تحلیل داده ها از مدل تحلیل پوششی داده ها DEA که روشی مؤثر برای سنجش کارایی می باشد، استفاده شد.. در این پژوهش عملکرد و کارایی نواحی از لحاظ کیفیت زندگی شهری با استفاده از دو مدل CCR و BCC در روش تحلیل پوششی داده ها، برای نواحی 117 گانه شهر تهران مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می دهد که براساس مدل CCR تنها 6 ناحیه معادل با 12/5 درصد و براساس مدل BCC، 21 ناحیه معادل 94/17 درصد کارا معرفی شدند. بنابراین، نتایج این مطالعه می‌تواند به برنامه ریزان شهری برای درک و اولویت بندی مسائل شهری و یافتن راه حل‌هایی برای رفع این مشکلات کمک شایانی نماید