سیاست خارجی ترکیه و تحولات سوریه و تاثیر آن بر امنیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

علی فاطمی نسب ¹ , امین چگینی ²

1 - کارشناسی ارشد مطالعات راهبردی دانشگاه امام حسین (ع) [e-mail]
2 - - دانشجوی دکتری روابط بین دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران [e-mail]

تاریخ دریافت : 1389/09/04 تاریخ پذیرش : 1390/11/04 تاریخ انتشار : 1390/09/10

کلید واژه: ترکیه, تحولات سوریه, حزب عدالت و توسعه, سیاست خارجی,

چکیده مقاله :

سوریه از مهمترین کشورهای همسایه ترکیه به شمار می آید .و دو کشور از موقعیت ژئواستراتژیکی بسیار مهمی در منطقه برخوردارند . با وجودی که طی دهه گذشته در چارچوب سیاست منطقه ای حزب عدالت و توسعه فصل جدیدی از روابط ، در ابعاد مختلف، میان دو کشور سوریه و ترکیه ایجاد گردید ، اما طی ماه های گذشته روابط دو کشور در سایه روند تحولات داخلی سوریه قرار گرفته است . از همان آغاز شروع اعتراضات مخالفان حکومت بشار اسد، دولت ترکیه سعی داشته تا به نوعی نقش میانجی گرانه را ایفا کند. با ادامه روند اعتراضات در سوریه ،سیاست میانجی گرانه دولت ترکیه به سمت فشار دیپلماتیک بر دولت بشار اسد به منظور انجام اصلاحات دموکراتیک و توجه به خواسته های معترضان گرایش پیدا کرده و نوعی لحن آمرانه یافته است . ترکیه و سوریه تا به حال در روابط دو جانبه خود دچار مشکلاتی بوده اند که در این میان سه اختلاف اصلی بیشتر به چشم می خورد . نخستین اختلاف ترکیه و سوریه در مورد استان هاتای است که در تصرف ترکیه است و دومین اختلاف بر سر نحوه تقسیم و بهره برداری از آب های مشترک میان ترکیه و سوریه و سومین و مهمترین اختلاف ترکیه مربوط به مساله کردها می باشد. با تحولات اخیر در منطقه خاورمیانه و سیاست خارجی ترکیه مبنی بر چند جانبه گرایی و چند بعدی بودن ،روابط ترکیه از تعامل به سمت تعارض پیش رفته است به گونه ای که این امر در نا امن کردن سوریه نقش بسزایی داشته و به تبع آن بر امنیت سیاسی ایران نیز تاثیر منفی گذاشته است. این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی انجام گرفته و به دنبال بررسی جایگاه ترکیه در تحولات سوریه و تاثیر آن بر امنیت سیاسی کشور ایران است.

چکیده انگلیسی:

Syria is the most important neighbour of Turkey. Both Turkey and Syria have important geostrategic location in the region. During the past decades within the framework of regional policy of Justice and Development Party, new chapter started in the relations of Syria and Turkey. As a result the relations of the two countries expanded in many spheres. But for the past recent year the relations of the two countries have been overshadowed with the internal developments of Syria. From the beginning of the protests by the oppositions of Bashar Assad, Turkish government led by Rajab Tayeb Erdogan tried to play the role of a mediator. By continuation of the protest movements the mediation policy of Turkish government tilted towards diplomatic pressure on Assad government to implement democratic reforms and paying attention to demands of protesters and this got an imperious tone. Turkey and Syria, in the past had obstacle on the way of their bilateral relations. There are three main disputes between the two countries. First is the difference between the two countries on Hatay province which is in Turkey’s occupation. The second dispute is on question of sharing of common rivers between the two countries and the third and most important dispute is on Turkish question. The recent developments in the Middle East regarding the people’s uprisings, and Turkey foreign policy which has multidimensional aspect have interacted with each other. As a result Turkey’s relations with Syria have moved from interaction to confrontation and this has affected Syria’s security and the repercussion of this insecurity has negative impact on Iran’s political security. The present paper by a descriptiveanalytical method wants to examine the position of the Turkey in Syria’s political development and its impact on Iran’s political security.