بررسی اعتبار و روایی نسخه فارسی مقیاس نیازهای اساسی روان‌شناختی در محیط یادگیری الکترونیکی

محورهای موضوعی : فن‎آوری اطلاعات

اکرم خوارزمی ¹ , حسین کارشکی ² , مهدی مشکی ³

1 - کارشناس ارشد روان شناسی تربیتی، پژوهشگر مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقای سلامت، دانشگاه علوم پزشکی گناباد
2 - استادیار روان‌شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، پردیس دانشگاه فردوسی مشهد
3 - دانشیار گروه بهداشت عمومی، مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقای سلامت، دانشگاه علوم پزشکی گناباد

تاریخ دریافت : 1392/09/24 تاریخ پذیرش : 1393/05/26 تاریخ انتشار : 1392/08/10

کلید واژه: روایی, اعتبار, یادگیری الکترونیکی, دانشجویان, نظریه خودتعیین‌گری, نیازهای اساسی روان‌شناختی,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش، تهیه نسخه فارسی پرسش‌نامه نیازهای اساسی روان‌شناختی در محیط یادگیری الکترونیکی سوریبو و همکاران و بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی آن در جامعه دانشجویان دوره‌ های یادگیری الکترونیکی بود. این پژوهش مقطعی، توصیفی همبستگی بود و بر روی 218 نفر از دانشجویان دوره‌های یادگیری الکترونیکی علوم حدیث مشهد با روش نمونه‌ گیری در دسترس انجام گرفت. ابتدا، پرسش‌نامه نیازهای اساسی روان‌شناختی در محیط یادگیری الکترونیکی از انگلیسی به فارسی ترجمه و روایی صوری آن توسط 3 نفر از متخصصان یادگیری الکترونیکی و 3 نفر از دانشجویان دوره‌های یادگیری الکترونیکی تأیید گشت. سپس جهت تکمیل، در اختیار دانشجویان قرار گرفت. اعتبار پرسش‌نامه از طریق هم‌سانی درونی و روایی سازه با هر دو روش تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل اکتشافی با استفاده از نرم‌افزار SPSS و LISREL بررسی گردید. ضرایب آلفای کرونباخ برای تمام خرده‌مقیاس‌ها و کل مقیاس از نظر روان‌سنجی مطلوب بود. بررسی ساختار عاملی این پرسش‌نامه با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی از الگوی 3 عاملی حمایت کرد که 41 درصد واریانس را تبیین می‌کرد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نیز حاکی از برازش قابل قبول گزینه‌ ها بود. بنابراین،پرسش‌نامه‌ نیازهای اساسی روان‌شناختی در محیط یادگیری الکترونیکی، در جامعه ایران پایایی و روایی خوبی دارد و ابزار مناسبی در ارزیابی جنبه‌ های انگیزشی و روان‌شناختی یادگیری در ایران می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

The aim of this research was providing Persian version of the basic psychological needsquestionnaire (Sorebo et al., 2009) and investigating its factor structure, reliability and validity among Iranian students in virtual courses. This was a cross sectional, descriptive and correlational study conducted on 218 e-learning students of Hadith‌ Sciences University in Mashhad. The sampling was performed with available sampling method. First, BPNS was translated from English to Persian and its face validity was confirmed by three e-learning specialists and three e-learning students. Then it was filled by the e-learning students. The validity of the questionnaire was examined by internal consistency and structure reliability with both methods of confirmatory factor analysis and heuristic analysis using SPSS and LISREL softwares. The Chronbach's alpha coefficients for all subscales and total scale were satisfied in terms of psychometric properties. The factor structure of BPNS using the exploratory factor analysis supported the 3 main factors model which explained 41 percent of the variance. Confirmatory factor analysis results also indicated that items are good fit.Then, according to the evidence, BPNS in e-learning setting has good reliability and validity in Iranian population and is an appropriate tool for assessing the motivational and psychological aspects of learning in Iran.