• Home
  • Farahng-e Bozorg-e Sokhan
    • List of Articles Farahng-e Bozorg-e Sokhan

      • Open Access Article

        1 - مطالعه زبانشناختی زیست بومی درباره مدخل های گیاهان در فرهنگ‌نامه «کتاب بزرگ سخن»
        ابراهیم عزتی بهاره قلی نژاد پیربازاری
        پژوهش حاضر با نظر به اهمّیت حفظ زیست‌بوم، و با توجّه به تأثیر «زبان» و نقش آن درشکل‌دهی رفتارهای انسانی درتعامل با محیط پیرامون خود، باانتخاب فرهنگ‌نامه‌ها به عنوان یکی ازمنابع مهم مؤثّر بر شناخت و فرهنگ بشری، به تحلیل تعاریف ارائه شده در هشت جلد فرهنگ‌نامه More
        پژوهش حاضر با نظر به اهمّیت حفظ زیست‌بوم، و با توجّه به تأثیر «زبان» و نقش آن درشکل‌دهی رفتارهای انسانی درتعامل با محیط پیرامون خود، باانتخاب فرهنگ‌نامه‌ها به عنوان یکی ازمنابع مهم مؤثّر بر شناخت و فرهنگ بشری، به تحلیل تعاریف ارائه شده در هشت جلد فرهنگ‌نامه «کتاب بزرگ سخن» به کوشش حسن انوری پرداخته و با استخراج تمام مداخل مرتبط با حوزۀ مفهومی گیاهان از این مجموعه، تعاریف ارائه شده در ذیل این مداخل را براساس ملاک‌های چندگانۀ کمّی و کیفی و در چهارچوب نقد زیست‌بوم‌گرا مورد تحلیل قرارداده است. بامطالعه و بررسی تعداد 75000 مدخل این فرهنگ‌نامه، تعداد 1312 مدخل مرتبط باحوزۀ مفهومی گیاهان استخراج شده، و تعاریف ارائه شده براساس طبقه‌بندی زیست گیاهی در سه دستۀ «درخت، درختچه، بوته» و «گیاه، علفی» به عنوان گیاهان آونددار ازسویی، و «خزه، جلبک، سرخس» به عنوان گیاهان غیرآونددار ازسوی دیگرطبقه‌بندی شدند. سپس هر مدخل براساس اجزاء مورد توجّه در ارائۀ تعریف درهفت طبقه 1-«چوب/ تنه/ ساقه/ پوست»، 2-«گل/ شکوفه»، 3-«میوه/ مغز»، 4-«هسته/ دانه/بذر/روغن»، 5-«صمغ/ شیره/ شهد»، 6-«شاخه/ برگ/ سبزی»و 7-«پودر/ گرد/ پرز/ کرک/ الیاف» تحلیل شده و درنهایت براساس ملاک‌های زبانشناسی زیست‌بوم‌گرا، هر یک تعاریف براساس ملاک‌های انسان‌گرایانه‌ای مانندکاربرد «دارویی/ درمانی»، «خوراکی/ ادویه»، «تجاری/علوفه دام/ صنعتی»، «زینتی/معطر»، «مخدّر/سمّی/علف هرز»، «پرورشی یا خودرو/وحشی/جنگلی» و «بسط ویژگی‌های انسانی» تحلیل‌ گردیدند. نتایج حاصل از تحلیل کمّی و کیفی مداخل مرتبط با حوزۀ مفهومی گیاهان در این پژوهش، نشان‌دهندۀ آن است که از مجموع مداخل مورد بررسی، بیش از 82 درصد نمونه‌ها، بر اساس نگاه انسان‌مدارانه، مفهوم‌سازی گشته‌اند. Manuscript profile