Investigating the origins, growth, expansion and decline of the Mu'tazila sect in the Islamic world

Subject Areas : Journal of History (Tarikh)

Muhammad Karim ¹ , Abdolaziz Movahed ^{2 *} , Ghaffar Pour Bakhtiar ³

1 - Department of History, Shoushtar Branch, Islamic Azad University, Shoushtar, Iran.
2 - Department of History, Shushtar Branch, Islamic Azad University, Shushtar, Iran
3 - Department of History, Shoushtar Branch, Islamic Azad University, Shoushtar, Iran

Received: 2022-11-11 Accepted : 2022-12-12 Published : 2024-11-06

Keywords: Mu&#039, tazilites, Wasel Ibn Atta, Hassan Basri, Islamic Sects, Nations and Nahl,

Abstract :

پس از رحلت پیامبر اکرم (ص ) افتراق هایی در میان امت اسلامی روی داد که معلول اختلاف بر داشت های متفاوت از کتاب ، سنت و تحولات سیاسی و ارتباط فرهنگی دیگر ملل بود . در چنین زمانه ای بود که فرقه های گوناگون ظهور کرد ند . یکی از این فرقه ها خوارج بود که مرتکبین گناهان کبیره را کافر می دانستند و گروه دیگر مرجئه بودندکه مخالف این اندیشه خوارج بودند . همین اختلاف بین خوارج و مرجئه سبب پیدایش معتزله شد . معتزله یکی از فرقه های عقلی – استدلالی است که بنیان گذار آن واصل بن عطاست . این گروه در پایان دوره بنی امیه از خلاء قدرت استفاده کردند و به تبلیغ مسلک و مرام خود پرداختند . در دوره اول بنی عباس به فعالیت فکری خود ادامه دادند و از نهضت ترجمه استفاده کرده و با افکار فلسفی آشنا شدندو خود را با عقل و فلسفه مجهز کردند. . در عهد مامون، معتصم و واثق به قدرت سیاسی نزدیک شدند و پیشرفت فراوان کردند . این فرقه در عهد متوکل با مشکلاتی مواجه شد و رو به ضعف نهاد . هدف از این پژوهش بررسی زمینه های پیدایش ، رشد ، گسترش و اضمحلال فرقه معتزله است روش کار در این مقاله توصیفی – تحلیلی و با رجوع به شواهد تاریخی است.