Journal of Environmental Science and Technology
,
Issue4,Year,
Summer
2021
زمینه و هدف: تجزیه نمونه های آب سطحی و قنات های موجود در منطقه سراسکند در استان آذربایجان شرقی، غلظت های چندین برابر بالاتر از میزان مجاز آن برخی فلزهای سنگین را در این نمونه ها نشان داده است. از آن جایی که خاک های کشاورزی منطقه از این منابع آبیاری می شوند، آلودگی این خ More
زمینه و هدف: تجزیه نمونه های آب سطحی و قنات های موجود در منطقه سراسکند در استان آذربایجان شرقی، غلظت های چندین برابر بالاتر از میزان مجاز آن برخی فلزهای سنگین را در این نمونه ها نشان داده است. از آن جایی که خاک های کشاورزی منطقه از این منابع آبیاری می شوند، آلودگی این خاک ها به فلزهای سنگین و ارتباط میزان این آلاینده ها با ویژگی های خاک هدف پژوهش حاضر را تشکیل داد.روش بررسی: بعد از برداشت 21 نمونه خاک منطقه، آزمایش های دانه بندی و EC، CEC، pH، OC و عناصر آلومینیوم، آرسنیک، باریم، بریلیوم، کبالت، کروم، مس، آهن، منگنز، نیکل، سرب، قلع، وانادیم و روی بر روی این نمونه ها انجام گرفت. سپس از نرم افزار SPSS برای تعیین ضرایب همبستگی بین عناصر و ویژگی های نمونه های خاک و انجام آنالیز خوشه ای بهره گیری شد.یافته ها: میانگین غلظت عناصر آلومینیوم، آرسنیک، باریم، بریلیوم، کبالت، کروم، مس، آهن، منگنز، نیکل، سرب، قلع، وانادیم و روی به ترتیب 48/67190، 95/127، 24/487، 80/1،52/20، 05/85، 19/49، 81/40523، 67/726، 00/60، 81/34، 76/5، 38/116 و 52/110 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. عناصر باریم، کبالت، آهن، نیکل و آنتیموان همبستگی منفی با هدایت الکتریکی خاک نشان دادند. کبالت، کروم و نیکل همبستگی مثبت و روی همبستگی منفی با ظرفیت تبادل کاتیونی داشتند. آلومینیوم همبستگی مثبت و مس همبستگی منفی با کربن آلی داشت.بحث و نتیجه گیری: غلظت بالای آلومینیوم وجود مقادیر بالای کانی های آلومینوسیلیکاته را در خاک های منطقه نشان دادند. وجود معادن آهن و منگنزدار در اطراف منطقه اجرای طرح، بالابودن میزان این دو عنصر را تایید می نماید. همبستگی پایین و منفی ذرات رس با بیشتر عناصر اندازه گیری شده در این پژوهش، می تواند به ناهمگنی نمونه های خاک مربوط باشد که دارای مقادیر گوناگون رس و فلزات می باشند. برای تفکیک بین خاستگاه زمین شناختی و انسانی فلزهای اندازه گیری شده این طرح، لزوم اجرای پژوهش های دیگر ایجاب می نماید.
Manuscript profile
غلظت فلورید در آّب های زیرزمینی منطقه ی قلندر در اطراف شهرستان اهر در دامنه ی 3/0 تا 5/5 میلی گرم بر لیتر قرار دارد که برای در حدود 78 درصد نمونه ها بالاتر از دامنه ی استاندارد 5/1 میلی گرم بر لیتر می باشد. در این مطالعه، برخی ویژگی های زمین شیمیایی که غلظت فلورید را در More
غلظت فلورید در آّب های زیرزمینی منطقه ی قلندر در اطراف شهرستان اهر در دامنه ی 3/0 تا 5/5 میلی گرم بر لیتر قرار دارد که برای در حدود 78 درصد نمونه ها بالاتر از دامنه ی استاندارد 5/1 میلی گرم بر لیتر می باشد. در این مطالعه، برخی ویژگی های زمین شیمیایی که غلظت فلورید را در آب زیزمینی منطقه کنترل می کند بررسی می شود. به این منظور بعد از برداشت بیست نمونه آب زیرزمینی از چاه های حفاری شده در روستاهای واقع در اطراف شهرستان اهر، مقادیر یون های سدیم، پتاسیم، کربنات، بیکربنات، کلر و فلور؛ pH؛ نسبت جذب سدیم (SAR) و کل جامدات محلول نمونه های آب در آزمایشگاه اندازه گیری گردید. یافته ها نشان دادند آب زیرزمینی این منطقه قلیایی (4/8- 1/7= pH) و شورمزه (3500-449 میلیگرم بر لیتر = کل جامدات محلول) می باشد. این ویژگی شیمیایی، بازتاب کننده ی سرعت تبخیر بالا است. همچنین آب زیرزمینی در رابطه با کلسیت فوق اشباع است که به خروج کلسیم و بی کربنات از محلول کمک می کند. غلظت های فلورید بالا در منطقه با pH زیاد، جامدات محلول کل و نسبت جذب سدیم بالا همبستگی نشان داد. این موضوع نشان می دهد سطوح بالای فلورید در نتیجه ی حلالیت زیاد کانی های فلوردار منطقه به دلیل تخلیه ی کلسیم و قدرت یونی بالا و رهاسازی فلورید از سطوح کلوییدی تحت شرایط pH بالا می باشد که نتیجه ی عکس این یافته ها در دیگر بررسی ها نشان داده شده است.
Manuscript profile
در حوزه ی آبخیز قرنقوچای واقع در استان آذربایجان شرقی، شواهد مربوط به آلودگی فلزات سنگین گزارش شده است. آزمایش های اولیه نمونه های آب چشمه های منطقه نیز مقادیر برخی از این فلزات را چندین برابر بالاتر از میزان مجاز آن را نشان داد. هدف پژوهش حاضر بررسی این موضوع است که با More
در حوزه ی آبخیز قرنقوچای واقع در استان آذربایجان شرقی، شواهد مربوط به آلودگی فلزات سنگین گزارش شده است. آزمایش های اولیه نمونه های آب چشمه های منطقه نیز مقادیر برخی از این فلزات را چندین برابر بالاتر از میزان مجاز آن را نشان داد. هدف پژوهش حاضر بررسی این موضوع است که با توجه به آلودگی آب های منطقه به فلزات سنگین، آیا خاک های منطقه نیز تحت تاثیر این آلودگی هستند یا خیر. در صورتی که پاسخ مثبت است میزان این فلز/فلزات با کدام ویژگی های خاک ارتباط دارند. برای این منظور، پس از انجام بررسی های صحرایی و نمونه برداری از خاک های منطقه و تجزیه ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و نیز فلزات سنگین در آن ها، تجزیه و تحلیل های لازم بر اساس تعیین ضرایب همبستگی بین عناصر و ویژگی های فیزیکی وشیمیایی نمونه های خاک و نیز آنالیزخوشه ای انجام گرفت. یافته های این پژوهش نشان دادند که مس با کربن آلی و آلومینیوم، کروم، منگنز با درصد رس نمونه های خاک همبستگی مثبت داشته اند. در طبقهبندی یافته های بدست آمده این پژوهش با استفاده از آنالیز خوشه ای، 5 شاخه اصلی تشکیل شدند که با یافته های تعیین ضرایب همبستگی همخوانی نشان دادند. همبستگی مثبت بین برخی فلزات و میزان رس و مواد آلی نمونه های خاک دلالت بر این می کنند که مواد آلی و رس خاک ها با تثبیت فلزات، خطر رها شدن آن ها را به محیط زیست کاهش می دهند. لازم است پژوهش های دیگری انجام گیرد تا منشا ناشی از فعالیت های زمین شناختی و انسانی فلزات اندازه گیری شده این طرح را تعیین نماید.
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications