زمینه و هدف: در سال‌های اخیر مصرف بی‌رویه نهاده‌های کشاورزی موجب افزایش انرژی مصرفی و انتشار گازهای گلخانه‌ای شده است. لذا هدف این مطالعه بررسی جریان و انتشار گازهای گلخانه‌ای در نظام‌های تولید برخی محصولات زراعی خراسان جنوبی است. روش بررسی: در این پژوهش، جهت جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز شامل عملیات زراعی، نوع و میزان نهاده‌های مصرفی و عملکرد محصول از داده‌های سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، پرسشنامه و مصاحبه حضوری با کشاورزان منطقه در سال 1398 استفاده شد. همچنین شاخص‌های انرژی ورودی، انرژی خروجی، انرژی خالص، انرژی مخصوص، کارایی مصرف انرژی، بهره‌وری انرژی، اشکال مختلف انرژی و پتانسیل گرمایش جهانی محاسبه و ارزیابی شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد در بین محصولات زراعی مورد مطالعه، بیشترین انرژی در فرآیند تولید یونجه (213101 مگا ژول در هکتار) استفاده شده است. همچنین بیشترین انرژی خروجی به‌ترتیب متعلق به محصولات چغندرقند (571200 مگا‌ژول در هکتار)، سورگوم علوفه‌ای (391920 مگا‌ژول در هکتار) و یونجه (120870 مگا‌ژول در هکتار) بود. بیشترین کارایی مصرف انرژی مربوط به محصولات چغندر‌قند (77/3) و سورگوم علوفه‌ای (72/2) بود. بوم نظام‌های یونجه (41566 کیلوگرم معادل CO2 در هکتار)، چغندرقند (29179 کیلوگرم معادل CO2 در هکتار) و سورگوم علوفه‌ای (27396 کیلوگرم معادل CO2 در هکتار) به ترتیب بیشترین مقدار پتانسیل گرمایش جهانی را داشتند. مقایسه سهم ورودی‌های مختلف از کل پتانسیل گرمایش جهانی محصولات نشان داد که در تمام محصولات مورد مطالعه، نیروی الکتریسیته، کود نیتروژن و گازوئیل بیشترین نقش را در انتشار گازهای گلخانه‌ای ایفا می‌کنند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که نیروی الکتریسیته و کود نیتروژن بیشترین سهم در انتشار گازهای گلخانه‌ای محصولات زراعی خراسان جنوبی را داشتند، لذا مدیریت و بهینه‌سازی آبیاری و استفاده از عملیات زراعی مناسب از جمله کشت کود سبز یا قرار دادن لگوم برای افزایش حاصلخیزی خاک به‌عنوان جایگزین کودهای شیمیایی به‌ویژه نیتروژن می‌تواند به‌عنوان راهکاری جهت کاهش انتشار گازهای‌ گلخانه‌ای در منطقه خراسان جنوبی باشد. Manuscript profile