مقدمه: تولید گاز سولفید هیدروژن ((H2S در شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب، مشکلات زیادی شامل خوردگی لوله‌های بتنی، تأثیر بر سلامتی و بوی نامطبوع ایجاد می‌نماید. اگرچه شبکه فاضلاب¬رو به شکلی طرح می‌گردد که هوا در آن جریان داشته باشد و تولید گاز H2S حاصل از فرایند بی¬هوازی شدن در آن اتفاق نیفتد. اما گاهی به علت طراحی نادرست، افزایش دبی، گرفتگی لوله‌ها و یا شکستگی، گاز H2Sاطراف منهول‌ها پراکنده می‌شود. مانیتورینگ شبکه فاضلاب به کمک تعیین مقدار گاز H2Sمی¬تواند به تعمیر به موقع شبکه کمک مهمی نماید. با توجه به هزینه‌های بالای سیستم‌های مانیتورینگ پیشرفته،کنترل مداوم شبکه‌های فاضلاب در کشور‌های در حال توسعه نیاز به ابداع روش‌های ارزان و اقتصادی دارد. هدف از این مقاله ارایه روش ساده رصد کردن گاز H2S به کمک شناساگر تهیه شده از استات سرب، در اطراف منهول‌های شبکه فاضلابرو می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق با انتخاب 150 منهول در شهر اهواز در ایران و تهیه نوار‌های کاغذی آغشته به استات سرب، و همچنین اندازه‌گیری سرب به کمک گاز سنج قابل حمل مقدار گاز H2S بر اساس رنگ سنجی چشمی مقدار تیرگی ایجاد شده در غلظت‌های مختلف درجه‌بندی شد. سپس با نصب شناساگر‌ها در داخل منهول‌ها و فواصل مختلف از درب منهول‌ها همچنین مدت تماس‌های 24 ساعته و یک هفته، بر اساس قابلیت تشخیص گازH2S ، محل مناسب و مدت زمان تماس مناسب تعیین گردید. نتایج و بحث: نتایج نشان داد که اندیکاتورکاغذ استات سرب غلظت گاز H2S از صفر تا 35ppmنشان می‌دهد. محل مناسب اندازه‌گیری داخل منهول و بهترین زمان تماس اندیکاتور‌ها نیز 24 ساعت تعیین گردید. نتیجه‌گیری: انجام مطالعات برای 150 منهول در شهر اهوازنشان داد که استفاده از این روش ساده و اقتصادی می‌تواند در مانیتورینگ شبکه‌های فاضلاب در کشور‌های کمتر توسعه یافته که امکان استفاده از سنسور‌های پیشرفته مانیتورینگ شبکه موجود نیست، مناسب باشد. Manuscript profile

زمینه و هدف: منطقة صنعتی زرقان (شمال شرق شیراز) تحـت تأثیر منابع متعدد آلودگی هوا قرار دارد. در این پژوهش، ارزیابی ریسـک سـلامت سـاکنین دایم زرقان و تخمین میزان ابتلا به بیماری های سرطانی و غیرسرطانی ناشی از تنفس هـوای آلـوده به BTEX، انجام شده و نتایج آن با مطالعات مشابه و استانداردهای بین‌الملی در این زمینه مقایسه شده است. روش بررسی: با استفاده از اندازه‌گیری های BTEX که از هوای زرقان، در مطالعات قبلی انجام شده، ارزیابی ریسک سرطانی و غیرسرطانی با استفاده از روش های معتبر علمی (IRIS-USEPA) در ساکنین دایم زرقان انجام شده است. یافته‌ها: بالاترین ریسک سرطانی بنزن در ایستگاه های پالایشگاه (4-10×61/1) و میدان امام (5-10×39/5) محاسبه شده است. همچنین، بالاترین ریسک سرطانی اتیل بنزن در ایستگاه های شهرک صنعتی 1 (6-10×47/6) و پالایشگاه (6-10×23/6) بدست آمده است. با درنظر گرفتن میانگین غلظت های BTEX درایستگاه هایداخل شهر زرقان، نسبت مخاطره (HQ) برای همه آلاینده‌ها در این پژوهش، به صورت مجزا و مجموع (HI) کم تر از "یک" بدست آمده است. بحث و نتیجه گیری: این آلاینده‌ها در غلظت های موجود خطر غیرسرطانی آشکار برای مردم زرقان ندارند. بالاترین ریسک سرطانی مربوط به بنزن 5-10×81/3 و اتیل بنزن 6-10×32/4 می‌باشد. برای کاهش ریسک سرطان به تعداد "قابل قبول" برای آلاینده‌های سرطان زا در این مطالعه (بنزن، اتیل بنزن) از نظر WHO (5-10×1) غلظت بنزن می‌بایست ازg/m3µ10/5 (میانگین غلظت اندازه‌گیری شده) به g/m3µ 34/1 کاهش یابد. Manuscript profile