در الهیات ادیان، این مسأله که سرانجام آدمی چه خواهد شد و نجات او از دردها و رنج‌ها چگونه ممکن است، همواره از پرسش‌های کلیدی بوده است. در مباحث کلامی قدیم و جدید در زمینة نجات اخروی انسان سه دسته نظریۀ عمده یافت می‌شود که زیر سه عنوان انحصارگرایی، شمول‌گرایی و کثرت گرایی جای می‌گیرند. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که آیا می توان نظریۀ صدرالدین شیرازی دربارۀ نجات را نیز در یکی از این دسته ها جای داد، یا این که همچون بسیاری از ابداعات او در فلسفه، ملاصدرا در اینجا نیز سخنی تازه دارد. این تحقیق نشان می‌دهد که صدرا، با تشکیکی دانستن مفهوم نجات، نظریة بدیلی در کنار نظریه‌های فوق ارائه می‌کند که می‌توان آن را شمول‌گرایی فراگیر نام نهاد. Manuscript profile