Life Space Journal
,
Issue6,Year,
Autumn_Winter
2024
فرایند طراحی درواقع مجموعه مراحلی است که یک طراح بهصورت خودآگاه و ناخودآگاه برای دست یافتن به راهحل مسئله طراحی طی میکند. در حقیقت آنچه مهمتر از خود طراحی است فرآیند انجام طراحی است. طراحی نور در ساختمانهای مسکونی یکی از اموری است که همی More
فرایند طراحی درواقع مجموعه مراحلی است که یک طراح بهصورت خودآگاه و ناخودآگاه برای دست یافتن به راهحل مسئله طراحی طی میکند. در حقیقت آنچه مهمتر از خود طراحی است فرآیند انجام طراحی است. طراحی نور در ساختمانهای مسکونی یکی از اموری است که همیشه با چالش مواجه بوده و برای بهرهبردار نیز نحوه ورود و کاربست آن در فضاهای مسکونی بسیار باارزش بوده است. نور از نظر نشانهشناسی با جریانهای مختلف حسی، ادراکی، عاطفی زیباییشناختی، رخدادی جسمانهای و تنشی پیوند دارد. در آفرینشهای ادبی، نشانه- معناها درنتیجه ارتباط حسی- ادراکی انسان شکل میگیرند. برای آموزش کاربست نور در طراحی فضاهای مسکونی نیاز به بهرهگیری از مولفههایی است که بهخودیخود توجه به آن میتواند باعث تمرکز به طراحی نور گردد. این پژوهش در پی آن است که با توجه به آرای نشانهشناسی و اجماع نظریات آنان به استخراج و راستی آزمایی مولفههای طراحی نور در مسکن بپردازد. روش تحقیق ترکیبی از نوع تودرتو با مقدم بودن حوزه کیفی نسبت به کمی است که در مرحله اول و کیفی برای شناخت متغیرها پس از استخراج مفاهیم به انجام مصاحبه برای تدقیقسازی مولفههای حوزه نظری با نمونههای منتخب مسکن امروزی است که با 28 نفر از متخصصان این حوزه مصاحبههای نیمه ساختاریافته صورت میگیرد و نتایج برای سهولت انجام کار وارد نرمافزار ATLASTI نسخه 9.1 میشوند. سپس مولفهها استخراج و بر اساس آنها پرسشنامه با طیف لیکرت تدوین و بین 384 نفر از دانشجویان معماری توزیع شد. سپس نتایج در نرمافزار ORIGINPRO نسخه 9.9.0.225 مورد تحلیل قرار میگیرند. نتایج نشان میدهد که بیشترین سهم عاملی مربوط به مولفههای سایه و گوناگونی اجزا، رعایت انسجام و پیوستگی، آموزش ایجاد سلسلهمراتب در نور با مقدار(000/1) و کمترین مربوط به مولفه اصل سادگی با مقدار(213/0) است. ازنظر نشانهشناسی، نور موجب هویتبخشی، شاخص شدن، ایجاد تمرکز، آشکار کردن نظم، وحدت فضا، نمایش تعادل، تکامل، شفافیت و تداوم فضایی میشود.
Life Space Journal
,
Issue5,Year,
Spring_Summer
2023
دانشگاهها یکی از اولین نمونههای کاربست سنت و مدرنیسم در بناهای هر کشوری است. هدف از این تحقیق با فرض اینکه در میان مولفههای سنت در بناهای دانشگاهی ایران، مولفه نسبیت در احجام بهکاررفته و در بناهای دانشگاهی هند، قرارگیری در راستای محور اقلیمی بیشترین تاثیر و در میان More
دانشگاهها یکی از اولین نمونههای کاربست سنت و مدرنیسم در بناهای هر کشوری است. هدف از این تحقیق با فرض اینکه در میان مولفههای سنت در بناهای دانشگاهی ایران، مولفه نسبیت در احجام بهکاررفته و در بناهای دانشگاهی هند، قرارگیری در راستای محور اقلیمی بیشترین تاثیر و در میان مولفههای مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران مولفه خلوص احجام و در بناهای دانشگاهی هند مولفه سازماندهی مدرن، بیشترین تاثیر را در تداعیکنندگی این بناها دارد، به بررسی مولفههای کالبدی-فضایی سنت و مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران و هند و میزان اثرگذاری آنها میپردازد. روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی از نوع تودرتو است. در بخش کیفی با استفاده از تکنیک مرور نظاممند ادبیات نظری در حوزه سنت و مدرنیسم، مولفههای سنت و مدرنیسم استخراج و سپس دستهبندی میشوند. بر اساس آنها سوالات مصاحبه نیمهساختاریافته تدوین میگردد. از متخصصین مصاحبهای صورت میگیرد و نتایج برای سهولت کدگذاری وارد نرمافزارATLASTI نسخه 1/9 میگردد. بناهای دانشگاهی با سیستم دلفی آیندهپژوهی با ضریب کندال انتخاب میشوند. سپس بر اساس مولفههای به دست آمده، پرسشنامه تدوین و در اختیار 384 نفر از کاربران فضایی قرار میگیرد. نتایج حاکی از آن است که در بناهای دانشگاهی ایران در مولفههای تداعیکنندگی سنت، تنوع شکلی با عناصر ارتباطدهنده بصری بیشترین ضرایب تعیین و درونگرایی کمترین میزان همبستگی را دارد. در بناهای دانشگاهی هند، بهرهگیری از آجر بهعنوان مصالح غالب جداره بیشترین و کمترین مربوط به سلسلهمراتب فضایی است. در مولفههای مدرنیسم در بناهای دانشگاهی ایران، تنوع در فرم احجام، بیان صادقانه مصالح سازه در نما و یادآور مدرنیسم دارای بالاترین مقدار ضریب تعیین و کمترین مربوط به ارتباط درون و بیرون با سطوح وسیع شفاف است. در بناهای دانشگاهی هند تنوع بین نور و سایه، بیان صادقانه مصالح سازه در نما و یادآور مدرنیسم بیشترین مقدار است و کمترین مربوط به بهرهگیری از مصالح و دستاوردهای جدید تکنولوژی است.
Manuscript profile
Life Space Journal
,
Issue7,Year,
Spring_Summer
2024
در دوره قاجاریه به دلیل ارتباط ایران با سایر کشورها و تحولاتی که در زمینههای فرهنگی و سیاسی رخ داد، تفاوتهایی نیز در تفکرات، گرایش و شیوههای هنر و معماری ایران ایجاد شد. این تأثیرات که بیشتر در بناهای مسکونی اشراف نمود پیدا کرده بود، در تمامی اجزای More
در دوره قاجاریه به دلیل ارتباط ایران با سایر کشورها و تحولاتی که در زمینههای فرهنگی و سیاسی رخ داد، تفاوتهایی نیز در تفکرات، گرایش و شیوههای هنر و معماری ایران ایجاد شد. این تأثیرات که بیشتر در بناهای مسکونی اشراف نمود پیدا کرده بود، در تمامی اجزای بنا از کالبد تا تزئینات رخ داده است. این تأثیرپذیری تا به حدی بوده است که در اواخر دوره ناصری سبک معماری بناها تلفیقی از معماری سنتی ایران و غرب بود. لذا این پرسش مطرح میشود که چه مؤلفههایی از فرهنگ و معماری غرب بر ساختار کالبدی و تزئینی عمارت باغهای دوره قاجار در شیراز تأثیرگذار بوده است؟ بنابراین در پژوهش انجامشده سعی بر آن است تا با بررسی ویژگیهای کالبدی و تزئینی عمارت باغهای دوران قاجار موجود در شهر شیراز تأثیر هنر و فرهنگ معماری غرب را بر آنها بررسی شود نماید. طرح پژوهشی ترکیبی مورداستفاده در این پژوهش از نوع طرح همسوسازی و مدل همگرا است. در بخش کیفی مطالعه موردی چهارباغ عمارت مربوط به عصر قاجار در شهر شیراز (عمارت باغ ارم، عمارت باغ عفیفآباد، عمارت باغ نارنجستان قوام و عمارت باغ منشی باشی) صورت گرفته است. دادههای مربوطه از طریق مراجعه پژوهشگر و مشاهده سازهها و ثبت ویژگیهای کالبدی و تزیینی متناسب با سؤال پژوهش گردآوری گردیدند. تحلیل یافتهها نشان داد در مؤلفه تزئینات نتایج یافتههای کیفی و کمّی مؤید یکدیگر هستند و نشان می دهند عناصر معماری غربی در اجزای تزئینی این عمارتها به شکل گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است. درعینحال، در مورد مؤلفه کالبدی هرچند یافتههای کیفی نشان از حضور قابل ملاحظه عناصر غربی در معماری کالبدی این عمارتها دارد، بااینحال بهزعم پاسخگویان عناصر معماری غربی تا حدودی در ترکیب حجمی و عناصر این عمارت ها مشاهده گردید اما حضور پررنگی در کالبد عمارتها نسبت به مؤلفههای تزئینات ندارد.