هدف: در پژوهش حاضر به بررسی امکان بهبود عملکرد مدل‌های فاما - فرنچ در بورس تهران با استفاده از تعریف عوامل ریسک به روش‌های مختلف پرداخته شده است. هدف، تعیین عوامل ریسک با بیش‌ترین قدرت پیش‌بینی‌کنندگی بازده و همچنین شناسایی مدل بهینه بوده است.روش‌شناسی پژوهش: با استفاده از بازدهی ماهیانه شرکت‌های نمونه طی سال‌های 1384 تا 1400، الگوهای بازده غیرعادی سهام بررسی شدند. سپس، از آزمون جی آر اس و رویکرد فاما - مکبث برای بررسی خطای قیمت‌گذاری مدل‌ها و اندازه‌گیری صرف ریسک متغیرهای به‌کاررفته استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد استفاده از متغیرهای جایگزین در مدل پنج‌عاملی، سبب کاهش خطای قیمت‌گذاری می‌گردد. همچنین، رویکرد فاما - مکبث در برآورد صرف ریسک نشان داد دو ریسک سودآوری و سرمایه‌گذاری در بورس تهران قیمت‌گذاری نشده‌اند؛ اما سبب معنی‌دارتر شدن صرف ریسک عوامل بازار، اندازه و ارزش شدند.اصالت / ارزش‌افزوده علمی: از نتایج پژوهش حاضر می‌توان برای کاهش خطای فرایند قیمت‌گذاری دارایی‌های مالی استفاده کرد. همچنین می‌توان از مدل بهینه معرفی شده در این پژوهش برای پیش‌بینی بازده سهام و طراحی استراتژی‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر آن بهره برد. Manuscript profile