• Home
  • بابک اجتماعی

    List of Articles بابک اجتماعی


  • Article

    1 - مکان‌یابی محل دفع پسماند شهری با استفاده از GIS (مطالعه موردی : شهر قیر)
    Regional Planning , Issue 2 , Year , Autumn 2018
            گسترش بی‌رویه شهرها و در نتیجه افزایش بی‌رویه جمعیت شهری به ویژه در سال‌های اخیر موجب افزایش بیش‌ از پیش مصرف و در نتیجه افزایش تولید انواع پسماند در مناطق شهری گردیده است. انتخاب محل دفن پسماندها یکی از مراحل مهم در مدیریت پسم More
            گسترش بی‌رویه شهرها و در نتیجه افزایش بی‌رویه جمعیت شهری به ویژه در سال‌های اخیر موجب افزایش بیش‌ از پیش مصرف و در نتیجه افزایش تولید انواع پسماند در مناطق شهری گردیده است. انتخاب محل دفن پسماندها یکی از مراحل مهم در مدیریت پسماندهای جامد شهری می­باشد. با توجه به اثرات مخرب زیست محیطی، اقتصادی و اکولوژیکی لندفیل­ها، انتخاب محل دفن باید با دقت و طی یک فرایند علمی صورت گیرد. در این تحقیق به تعیین مکان مناسب دفن پسماند شهری قیر با استفاده از GIS پرداخته می­شود. این تحقیق از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. هدف آن انتخاب محلی مناسب که در آن اولاً خطر برای سلامت عموم مردم در محل دفن به حداقل رسانده شود؛ ثانیاً محل مورد نظر حداقل تأثیرات زیست‌محیطی را داشته باشد. ثالثاً محل مورد نظر حداقل هزینه و بالاترین سطح خدمات را برای کاربران تسهیلات و تجهیزات فراهم کند. در این مطالعه معیارها و ضوابط انتخاب مکان­های مناسب برای دفن بهداشتی پسماندها مانند خصوصیات زمین شناسی، راههای دسترسی، شیب، گسل ها، نقشه کاربری اراضی، فاصله از مراکز شهری و روستایی و ... استفاده شده است. با توجه به نتایج نهایی حاصل از تلفیق لایه­های اطلاعاتی سه اولویت جهت مکان پسماند در نظر گرفته شده است. اولویت اول در 23 کیلومتری شهر قیر یعنی در فاصله 6 کیلومتری در شمال شهرک امام قرار دارد. اولویت دوم در 15 کیلومتری از این شهر یعنی در فاصله 4 کیلومتری از شمال روستای فدم قرار گرفته و بالاخره اولویت سوم در فاصله 12 کیلومتری از شهر و 5 کیلومتری در جنوب روستای آب اناری قرار دارد. Manuscript profile

  • Article

    2 - ارزیابی نقش شاخص‌های اقلیمی در توسعه گردشگری با استفاده از تکنیک ANP-Fuzzy (مطالعه موردی: استان فارس)
    Regional Planning , Issue 5 , Year , Summer 2024
    چکیده  گردشگری بخش عمده‌ای از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهد که به‌شدت تحت تأثیر شرایط اقلیمی است. یکی از ارکان اصلی توسعه گردشگری هر منطقه‌ای، داشتن وضعیت اقلیمی مساعد و تعیین مکان‌های مطلوب گردشگری برای گردشگران است. استان فارس به دلیل داشتن میراث More
    چکیده  گردشگری بخش عمده‌ای از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهد که به‌شدت تحت تأثیر شرایط اقلیمی است. یکی از ارکان اصلی توسعه گردشگری هر منطقه‌ای، داشتن وضعیت اقلیمی مساعد و تعیین مکان‌های مطلوب گردشگری برای گردشگران است. استان فارس به دلیل داشتن میراث‌های طبیعی، ویژگی‌های متنوع اقلیمی، آثار و ابنیه تاریخی و فرهنگی، توانایی بسیاری برای رونق دادن به صنعت گردشگری دارد. ازاین‌رو هدف این پژوهش تعیین پهنه‌های مطلوب توسعه گردشگری بر اساس شاخص‌های اقلیمی است. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است. برای تحلیل الگوی توسعه گردشگری این استان از تکنیک Fuzzy-ANP و نرم‌افزار ARC GIS- Super Decision استفاده شد. نتایج ارزش‌گذاری شاخص‌های مطالعاتی نشان می‌دهد که شاخص میانگین دمای ماهیانه با احتساب وزنی برابر با 239/0 جایگاه نخست اثرگذاری را به خود اختصاص داده است. شاخص‌های میانگین بارش ماهیانه و میانگین رطوبت نسبی به ترتیب با اختصاص ارزش‌های 157/0 و 143/0 جایگاه‌های دوم و سوم میزان اثرگذاری را کسب نموده‌اند. در انتها لایه‌های رقومی وزن داده‌شده را با استفاده از عملیات همپوشانی Fuzzy Overly و استفاده از تابع جمع تلفیق نموده تا ارزش نهایی هر یک از پیکسل‌ها و بر اساس وزن داده‌شده تمامی لایه‌ها مشخص گردد. میزان وزن به‌دست‌آمده در نقشه نهایی پهنه‌بندی الگوی آسایش اقلیمی گردشگری استان فارس محاسبه‌شده است. با استفاده از طبقه‌بندی شکست طبیعی، پهنه‌بندی نهایی در 5 کلاس آسایش اقلیمی نامطلوب تا آسایش اقلیمی خیلی مطلوب طبقه‌بندی‌شده است. بیشترین میزان مساحت استان را پهنه‌های گردشگری باقابلیت مطلوب (38.2) به خود اختصاص داده‌اند. پهنه‌های باقابلیت گردشگری نامطلوب با اختصاص نزدیک به 35 درصد از مساحت استان فارس، در رتبه بعدی این طبقه‌بندی قرارگرفته است.  به‌صورت کلی می‌توان گفت که با در نظرگیری پهنه‌های باقابلیت بسیار مطلوب و مطلوب گردشگری، نزدیک به 45 درصد از مساحت استان فارس دارای قابلیت عالی برای توسعه گردشگری می‌باشد. شهرستان‌های واقع در بخش شرقی، جنوب شرقی، شمال و شمال شرقی استان نیز دارای آسایش اقلیمی گردشگری نامطلوب می‌باشند. Manuscript profile

  • Article

    3 - پهنه بندی پایدار سواحل با استفاده از روش فازی (مطالعه موردی :جزیره قشم)
    Regional Planning , Issue 4 , Year , Winter 2019
    محیط­های ساحلی از حساس ترین سیستم های محیطی به شمار می روند که تحت  تأثیر فرآیندهای هیدرودینامیکی حاکم، تغییر و تحول در آنها نسبتاً سریع بوده و شاید از این نظر قابل مقایسه با سایر سیستم های ژئومرفولوژی نباشد. سواحل قشم به واسطۀ نوسانات و تغییرات زیاد دوره ای سط More
    محیط­های ساحلی از حساس ترین سیستم های محیطی به شمار می روند که تحت  تأثیر فرآیندهای هیدرودینامیکی حاکم، تغییر و تحول در آنها نسبتاً سریع بوده و شاید از این نظر قابل مقایسه با سایر سیستم های ژئومرفولوژی نباشد. سواحل قشم به واسطۀ نوسانات و تغییرات زیاد دوره ای سطح آب، محیطی منحصربه فرد با ویژگیهای خاص به وجود آورده است. به واسطۀ همین تغییر سطح آب، شاهد تغییرات زیاد خط ساحلی در مناطق ساحلی هستیم. با درک این تغییرات قادر خواهیم بود برنامه ریزی دقیق تری برای مناطق مذکور داشته باشیم و مدیریتی کارآمد برای آینده ای بهتر در سواحل قشم داشته باشیم. پهنۀ مورد مطالعۀدر این پژوهش، خطوط ساحلی جزیره قشم می باشد. هدف از این مطالعه، پهنه بندی پایدار ساحلی جزیره قشم جهت احداث مناطق دریایی جدید می باشد. روش پژوهش حاضر با توجه به ماهیت و هدف، روش تحقیق ارزیابی- تحلیلی با هدف کاربردی است . بخش مهمی از مطالعات، مربوط به گردآوری و تحلیل اطلاعات و داده‌های موجود و مورد نیاز برای شبیه‌سازی‌ها است. در این پژوهش با استفاده از روش فازی تاپسیس ( FTOPSIS) و سلسله مراتبی فازی (FAHP) به تحلیل معیار مؤثر بر پهنه بندی سواحل دریایی می پردازیم. نتلیج بدست آمده حاکی از آن است که قسمت شمالی جزیره موقعیت بهتری جهت از لحاظ شاخصهای بررسی شده دارا است. بنابراین این قسمت با مساحت هزار هکتار به عنوان مکان مورد نظر مشخص می­گردد. Manuscript profile

  • Article

    4 - شناسایی پهنه‌های خطر ناشی از زمین‌لغزش در سکونت‌گاههای روستایی شهرستان داراب
    Regional Planning , Issue 5 , Year , Winter 2022
    با توجه به تأثیرات منفی که زمین‌لغزش‌ها بر سکونت‌گاههای روستایی و شـهری و منـابع طبیعـی دارنـد، شناسایی مناطق مستعد وقوع زمین‌لغزش امری بسیار ضروری برای جلوگیری از چنین خسارت‌هایی بشـمار می‌رود. در قسمت شمالی شهرستان داراب، سازندهای شیل در معرض فرسایش شدید بوده و زمین‌ل More
    با توجه به تأثیرات منفی که زمین‌لغزش‌ها بر سکونت‌گاههای روستایی و شـهری و منـابع طبیعـی دارنـد، شناسایی مناطق مستعد وقوع زمین‌لغزش امری بسیار ضروری برای جلوگیری از چنین خسارت‌هایی بشـمار می‌رود. در قسمت شمالی شهرستان داراب، سازندهای شیل در معرض فرسایش شدید بوده و زمین‌لغزش‌های قبلی در محدوده منطقه را به وجود آورده است. با از بین رفتن پوشش مرتعی و جنگلی در این محدوده زمینه برای زمین‌لغزش مستعد شده است و خطراتی برای روستاهای این محدوده ایجاد شده است و 21 آبادی از سکونت‌گاههای روستایی در همین محدوده قرارگرفته است. لذا، می‌طلبد با تهیه نقشه پهنه‌بندی زمین‌لغزش، سکونت‌گاه‌های روستایی در معرض خطر شناسایی شود. برای تهیه نقشه پهنه‌بندی از ترکیب لایه‌های اطلاعاتی مؤثر در زمین‌لغزش شامل لایه‌های فاصله از گسل، شیب، بارش، جهت شیب، لیتولوژی، کاربری اراضی، فاصله از آبراهه، ارتفاع در محیطGIS  استفاده‌ شده است. سپس با روشANP  وزن لایه‌ها به‌دست‌آمده است. درنهایت، نقشه پهنه‌بندی در 5 طبقه با پتانسیل خطر زمین‌لغزش خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم بر اساس سکونت‌گاه‌های روستایی شهرستان تهیه شد. یافته‌ها نشان می‌دهد مناطق پرخطر منطبق با مناطق فاقد پوشش یا پوشش گیاهی کم، نزدیکی به آبراهه‌ها و گسل و شیب‌های بین 20 تا 30 درجه می‌باشد. هم‌چنین، نتایج بیان‌کننده آن است که حدود  16 درصد منطقه که بیش‌تر شامل شمال و شمال شرق و شمال غرب بوده در معرض خطر زیاد قرار دارند که101 آبادی را در خود جای ‌داده‌اند. تقریباً تمامی لغزش‌های قبلی در مناطق با خطر زیاد و خیلی زیاد اتفاق افتاده است که نشان‌دهنده صحت مدلANP  در تهیه نقشه پهنه‌بندی بوده است.هم‌چنین، بر اساس سطح زیر منحنی راک (AUC=/834) صحت نتایج به‌دست‌آمده مورد تائید قرار گرفت. Manuscript profile