سوسن (Lilium spp.)، از خانواده سوسن سانان (Liliaceae) از جمله گیاهان زینتی با اهمیت اقتصادی بالا می باشد که بیماری های ویروسی از مهم ترین عوامل محدود کننده تولید آن می باشند. در سال 1393، تعداد 76 نمونه با علائم مشکوک به آلودگی ویروسی شامل موزائیک، بدشکلی، ‌سبزردی، ‌کاهش رشد و نکروز از گلخانه های زینتی در استان تهران جمع آوری گردید. آلودگی این نمونه ها به ویروس موزائیک خیار (Cucumber mosaic virus-CMV) و ویروس موزائیک آرابیس (Arabis mosaic virus-ArMV) با استفاده از روش های بیولوژیکی، سرولوژیکی و مولکولی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس آزمون الایزا، 45 و 3 نمونه به ترتیب به CMV و ArMV و پنج نمونه دارای آلودگی توام این دو ویروس بودند. نتایج آزمون الایزا با روش بیولوژیکی و مایه زنی گیاهان محک مورد تایید قرار گرفت. همچنین با استفاده از روش مولکولی RT-PCR و به کارگیری آغازگر های اختصاصی، قطعات DNA مورد انتظار 1100 و 690 جفت باز به ترتیب مربوط به ناحیه ژن پروتئین پوششیCMV و ArMV تکثیر گردید. به کمک روش RT-PCR و آغازگر های اختصاصـی زیر گـروه های I و II ویروس موزائیـک خیـار، آلودگی نمـونه های لیلیـوم به جـدایـه های زیر گروه I این ویروس تایید شـد. برای ردیابـی ویروس بدون علائـم لیلیـوم (Lily symptomless virus-LSV) و ویروس پیسک لیلیـوم (Lily mottle virus-LMoV) از روش مولکولی RT-PCR و به کارگیری آغازگر های اختصاصی استفاده شد که آغازگر های LMoV‌ منجر به تکثیر قطعه DNA به طول مورد انتظار حدود 650 جفت باز در چهار نمونه شدند. در هیـچ یک از نمونه ها آلودگی با LSV ردیابی نگردید. این اولین گزارش از وقوع آلودگی به ویروس های ArMV، CMV و LMoV از لیلیوم در کشور می باشد. روش های ردیابی بهینه سازی شده در این تحقیق، در مدیریت این بیماری ها از طریق تشخیص و حذف منابع آلودگی در برنامه های تولید پیازچه های سالم نقش کاربردی بسیار مهمی دارد Manuscript profile

ویروس برگ قاشقی سیب زمینی (Potato leafroll virus-PLRV) عضو جنس Polerovirus، از مهم ترین ویروس های بیمارگر سیب زمینی است که از غالب مزارع سیب‌زمینی کشور گزارش شده است. در این پژوهش، خصوصیات مولکولی جدایه های ایرانی، با استفاده از ژن پروتئین پوششی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از مناطق مهم کشت سیب زمینی در استان ‌های آذربایجان، اردبیل، اصفهان، خراسان و همدان بازدید و نمونه ‌برداری به دو صورت تصادفی و انتخابی انجام شد. نمونه ‌ها از نظر آلودگی به PLRV با استفاده از آنتی ‌بادی اختصاصی و به روش DAS-ELISA مورد آزمون قرار گرفتند. بر اساس نتایج آزمون الایزا این ویروس در تمام استان های مورد نظر با میانگین فراوانی آلودگی 6/9 درصد ردیابی گردید. بیش ترین و کم ترین درصد آلودگی به ترتیب در استان اصفهان (7/23 درصد) و استان اردبیل (9/3) تعیین شد. در این تحقیق تعداد 10 جدایه ایرانی PLRV از پنج استان مورد بررسی انتخاب شده و با استفاده از آغازگر های اختصاصی، ناحیه ژنومی ORF0 این جدایه‌ ها طی واکنش زنجیره ‌ای پلی مراز تکثیر گردید. همردیفی توالی نوکلئوتیدی ژن ORF0 مربوط به 10 جدایه‌ ایرانی PLRV به دست آمده در این تحقیق و 23 توالی ORF0 دیگر جدایه ‌های PLRV از سایر مناطق دنیا، نشان ‌دهنده وجود 2/94 تا 100 درصد همسانی در بین آن ها بود. این مقایسه نشان داد که در بین جدایه‌ های ایرانی، دو جدایه Ar53 و Kh116 دارای بیش ترین درصد همسانی با جدایه ‌ای از کشور هلند (Y07496) بودند. بر اساس مطالعات تبارزایی، جدایه های PLRV به سه گروه تقسیم شدند که جدایه های ایرانی به همراه برخی از جدایه های اروپایی در گروه یک (Group I) قرار گرفتند Manuscript profile