در این مقاله علل و پیامدهای سیاسی حاکمیت فاطمیان بر جزیره سیسیل ،بررسی شده است.باپیروزی فاطمیان در شمال آفریقا ، درسال 297هجری دولت اغلبیان نماینده خلافت عباسی در مغرب منقرض شدند ،جزیره سیسیل به دست فاطمیان افتاد. فاطمیان درافریقیه به مرکزیت قیروان اعلام خلافت کردندوبعد از حدود شصت سال دعوت و تبلیغ با انتقال به مصر دولتی قدرتمند را بنا نهادند که رقیب مهم و جدی خلافت عباسی به شمار می آمد. از جمله فصل‌های مهم در تاریخ خلافت فاطمیان، غلبه‌ی آنان بر جزیره‌ ی سیسیل،دستیابی به منابع اقتصادی –نظامی جزیره و در اختیار گرفتن کنترل دریای مدیترانه می باشد.دولت فاطمیان طی دو مرحله حاکمیت بر سیسیل خط مشی سیاسی ثابت و معینی دراداره سیسیل نداشتند.اعمال سیاست متفاوت،معلول شرایط و مقتضیات سیاسی و اجتماعی این دوره بود.درمرحله اول؛خط مشی سیاسی، مبتنی برسیاست قاطعیت و اعمال محدودیت بر بومیان در راستای حفظ سلطه و استقرارفاطمیان بود؛اما در مرحله دوم؛ سیاست تسامح و مدارادر جهت استمرار و تداوم حاکمیت فاطمیان بود. Manuscript profile

چکیده در این مقاله اهداف و شیو ه های اجرایی سیاست های مذهبی اسماعیلیان در قلمرو اغلبیان بررسی شده است؛ اسماعیلیان از نیمه دوم قرن سوم هجری، مغرب اسلامی را برای ادامه فعالیت های سیاسی –مذهبی خود بر گزیدند و با ورود داعیان اسماعیلی به این بخش از قلمرو اسلام ،زمینه های رواج عقاید مذهبی اسماعیلی و در نهایت تشکیل حکومتی قدرتمند را فراهم آوردند. درآستانه ورود داعیان اسماعیلی به مغرب اسلا می بخش هایی از آن(افریقیه) در حاکمیت اغلبیان و تحت تاثیر عقاید اهل سنت و نفوذ فقه مالکی بود. از وجوه سیاست های مذهبی داعیان اسماعیلی در قلمرو اغلبیان؛ تبلیغ وتعلیم، جذب مخالفان مذهبی، ممانعت از اجرای مناسک اهل سنت و برخورد با فقهای مالکی بوده است. داعیان اسماعیلی سیاست ثابت و یکسانی نداشتند ،با توجه به شرایط زمانی محافظه کارانه و محتاطانه عمل می کردند،این خط مشی تسامح گرایانه و شیوه ی مسالمت آمیز، جذب مخالفان را در پی داشت و سبب گردید تا آرام آرام زمینه ی تشکیل دولت اسماعیلی مذهب فاطمی،فراهم گردد. Manuscript profile