هدف این پژوهش، تأثیر شیوه تدریس پژوهش‌محور بر تفکر نقادانه دانشجویان کارشناسی ارشد رشته برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه آزاد واحد ساری است. این پژوهش از نظر روش گردآوری داده‌ها نیمه آزمایشی و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. جامعة آماری، تمامی دانشجویان کارشناسی ارشد رشته برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه آزاد واحد ساری می‌باشند که تعداد آن‌ها برابر با 210 نفر است. روش نمونه‌گیری تصادفی ساده می‌باشد. در این پژوهش از پرسشنامه آزمون استاندارد مهارت‌های تفکر انتقادی California form b (CCTST-B)(1990) استفاده شده است. به‌منظور تعیین روایی محتوایی و صوری، پرسشنامه مورد بررسی چند تن از متخصصین و متجربین و اساتید راهنما و مشاور قرار گرفت که همگی بر روا بودن پرسشنامه برای انجام پژوهش تأکید داشتند. به‌منظور اطمینان بیشتر از پایا بودن آن‌ها، تعداد 30 پرسشنامه قبل از اجرای نهایی، به‌طور تصادفی اجرا گردید و ضریب آلفا کرونباخ آن 78/0 برآورد شده است. لازم به ذکر است واحد درسی روش تدریس پیشرفته در برنامه هفتگی دانشگاه آزاد واحد ساری به‌صورت یک روز در هفته برگزار می‌گردید. در جلسه اول اجرای پرسشنامه‌های مهارت تفکر انتقادی فرم ب و خلاقیت کامکاری به‌عنوان پیش‌آزمون در هر دو کلاس آزمایش و شاهد (گواه) اجرا گردید د.ر طی مدت اجرا تدریس پژوهش‌محور (با تأکید بر استفاده از روش تدریس کاوشگری) به‌عنوان متغیر مستقل، محقق به‌طور کامل با استاد مورد نظر در ارتباط بوده و در کلاس آزمایش حضور داشتند و هنگام رویارویی مشکل راهنمایی‌های لازم را ارائه می‌کرد و سپس در پایان جلسه هشتم همان پرسشنامه‌ها به‌عنوان پس‌آزمون در هر دو کلاس آزمایش و شاهد (گواه) اجرا گردید. در این تحقیق از آمار توصیفی برای محاسبه میانگین و انحراف معیار متغیرهای تحقیق و نشان دادن فراوانی و نمودارهای مربوط به آن و همچنین از آمار استنباطی به‌منظور بررسی فرضیه‌های تحقیق استفاده می‌گردد. نتایج نشان داده است که تدریس پژوهش محور بر متغیر تفکر نقادانه مؤثر بوده است. همچنین تدریس پژوهش محور در بین مؤلفه‌های تفکر نقادانه (مهارت‌های تفسیری، مهارت‌های ارزشیابی، مهارت‌ها استنباطی، مهارت‌های قیاسی و مهارت‌های استقرایی)، فقط بر مؤلفه مهارت‌های تفسیری تأثیر نداشته است و بر دیگر مؤلفه‌ها تأثیری داشته است. Manuscript profile

هدف کلی این پژوهش، شناسایی و رتبه بندی ابعاد نظام آموزش عالی پژوهش محور در دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان مازندران بود. این پژوهش‌ از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری آن را مدیران و معاونین واحدها، مدیران و معاونین دانشکده‌ها، مدیران گروه‌ها و اساتید هیات علمی دانشگاه-های آزاد اسلامی استان مازندران به تعداد 700 نفر تشکیل می‌دادند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه-ای و بر اساس فرمول کوکران تعداد 248 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌ محقق ساخته آموزش عالی پژوهش محور با 123 سوال استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزار به تایید متخصصان رسید و روایی همگرا آن نیز مورد تایید قرار گرفت. پایایی ترکیبی و مقدار آلفای کرونباخ آن‌ها نیز بالای 7/0 محاسبه شد که مورد تایید بود. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که؛ نظام آموزش عالی پژوهش محور دارای دو بعد ساختاری و اداری و آموزشی و پژوهشی است. بعد ساختاری و اداری دارای ده بعد و بعد آموزشی و پژوهشی دارای سیزده بعد می‌باشد که بعد ساختاری و اداری دارای بیش‌ترین رتبه و بعد آموزشی و پژوهشی دارای کم‌ترین رتبه است. Manuscript profile