دیابت بارداری عدم تحمل گلوکز با شدت متغیر است که اولین بار در طی بارداری شروع و یا تشخیص داده می‌شود و می‌تواند در بخش‌های مختلف سیستم عصبی مرکزی ایجاد اختلال کند. هدف از این تحقیق، مطالعه اثر عصاره جینسنگ (Panax ginseng) بر تغییرات هیستومورفومتریک مخ و مخچه در نوزادان 14 روزه موش صحرایی مادران دیابتی بود. تعداد 16 موش صحرایی به چهار گروه مساوی شامل کنترل غیر دیابتی، غیر دیابتی دریافت‌کننده عصاره، کنترل دیابتی و دیابتی دریافت‌کننده عصاره تقسیم شد. دیابت در موش‌های گروه‌های دیابتی توسط داروی استرپتوزوتوسین القا گردید و هر چهار گروه با جفت‌گیری طبیعی باردار شدند. گروه‌های دریافت‌کننده عصاره در طول بارداری روزانه به‌میزان 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره جینسنگ را به‌صورت خوراکی دریافت کردند. 14 روز پس از زایمان طبیعی، نوزادان بیهوش شدند. با ایجاد برش در جمجمه، مخ و مخچه خارج گردید. پس از بکارگیری روش‌های بافت‌شناسی، برخی فاکتورهای بافتی اندازه‌گیری گردید. در پایان اطلاعات به‌دست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های‌ آماری آنالـیز واریانس یک‌طرفه و تست دانکن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت (05/0p≤). ضخامت و تعداد سلول‌های ماده خاکستری مخ و تعداد سلول‌های ماده سفید مخچه در گروه کنترل دیابتی نسبت به دو گروه غیر دیابتی کاهش معنی‌دار داشت (05/0p≤). همچنین کاهش معنی‌داری در تعداد سلول‌های ماده سفید مخ در گروه کنترل دیابتی نسبت به سایر گروه‌ها وجود داشت (05/0p≤). عصاره Panax ginseng از طریق افزایش تحریک سلول‌های بتای پانکراس و تولید هورمون انسولین، قادر به کنترل هپیرگلیسمی در مادران دیابتی باردار و کاهش اختلالات حاصل از دیابت بر مخ و مخچه نوزادان آنها می‌شود. Manuscript profile