حل‌وفصل دعاوی خارج از دادگاه موردتوجه بسیاری از نظام‌های حقوقی قرارگرفته است. این موضوع در قبال دعاوی خانواده که بانظم و مصالح عمومی ارتباط نزدیک دارد، دارای ضوابط و اهداف مشخص است. پژوهش حاضر با تکیه‌بر اسناد کتابخانه‌ای و با تأکید بر منابع معتبر فقهی و قوانین موضوعه و با توجه به ضوابط و اهداف حاکم، به توصیف و تحلیل راهکارها و آثار اجرای این رویکرد حقوقی در دعاوی خانواده پرداخته است. این پژوهش درصدد پاسخ‌گویی به این سؤال است که راهکارهای قضازدایی در دعاوی خانواده چیست؟ نهادهای قضازدایی در حقوق ایران کدام است؟ یافته‌های پژوهش نشان داد که اعمال این رویکرد با استفاده از نهادهای داوری، میانجی‌گری، گذشت، چشم‌پوشی و معاضدت در رابطه با دعاوی خانوادگی می‌تواند به کاهش حجم پرونده‌ها، کاهش جمعیت کیفری، کاهش بار مالی دولت، تعادل میان اصول قضامندی و قضازدایی و افزایش ضریب اعتماد عمومی نسبت به قوه قضائیه و به‌موازات آن تحکیم خانواده منتهی شود.