زبان عربی محلی مردم خوزستان مانند همۀ زبان های دیگر در گویش یا لهجۀ محلی، دارای ویژگی هایی است که نمونه ای از آن، ضرب المثل هایی است که میان مردم متداول هستند، هر کدام از آن ها دارای دنیایی از ذوق و اندیشه و حسن تعبیر در ادای مقصود است و معادل هایی در زبان فارسی دارند. از نظر مضمونی در امثال فارسی و عربی شباهت های بسیاری وجود دارد. هدف از این تحقیق گردآوری و بررسی ضرب المثل های عربی خوزستان می باشد که به علت بار تجربی جوشانی که دارند می توانند ارزنده باشند و به مطالعات اجتماعی و مردم شناسی کمک کنند. محور اساسی این پژوهش بر پایۀ ضرب المثل های عربی خوزستان استوار است؛ هم چنین مقایسۀ ضـرب المثل های مشترک در زبان عـربی و فـارسی و معادل یابی برای آن ها در زبان فارسی. در مورد بررسی و مقایسۀ ضرب المثل های عربی خوزستان با فارسی و تأثیر آن ها بر یکدیگر تاکنون پژوهش درخور توجهی صورت نگرفته است. در این پژوهش تا جائی که امکان پذیر بوده، امثال به صورت میدانی جمع آوری شده اند و مرحلۀ بعدی تحقیق و پژوهش در فضای کتابخانه انجام گرفته و از منابع مکتوب استفاده شده است. با وجود گنجینۀ پربار فرهنگ عوام، به ویژه امثال و حکم، در این منطقه، کار اساسی در این زمینه صورت نگرفته است و کتاب هایی که در زمینۀ امثال و حکم عربی خوزستان منتشر شده اند، از چهار و پنج کتاب تجاوز نمی کنند. Manuscript profile

از زمان‌های پیشین، ایرانیان در میان مردمان مختلف دنیا به طرفه‌گویی معروف بوده‌اند. بنابراین شگفت نیست، که امثال سایر نزد ایرانیان مانند بسیاری از ملل جهان سابقه‌ای طولانی داشته باشد، اما به جهت آنکه اغلب دانشمندان ایرانی پس از اسلام برای نوشتن آثار خود زبان عربی را انتخاب می‌کردند، به تدوین و تنظیم کتاب‌های امثال و حکم به زبان فارسی توجه چندانی نشده است. اما از معاصران، مرحوم علی‌اکبر دهخدا یکی از کم‌نظیرین کتب امثال و حکم را به زبان فارسی تدوین کرده است که به امثال و موضوعات گوناگون اشاره دارند و نیازمند است به صورت موضوعی تقسیم‌بندی شوند. امثال و حکم دهخدا در چهار جلد که از طرف مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر چاپ شده، شامل موضوعات گوناگونی است، که با توجه به حجیم بودن آن هر خواننده و مراجعه‌کننده‌ای برای استفاده باید ساعت‌های زیادی به ورق زدن‌های مکرر و خسته کننده بپردازد، امّا با تهیۀ فرهنگ موضوعی امثال می‌توان کمک کرد تا محققان و خوانندگان از طریق موضوع یا مفهومی که در ذهن دارند، با استفاده از آن با کم‌ترین فرصت به موضوع مورد نظرشان دست یابند. Manuscript profile