آثار تعلیمی خواه به صورت نثر و خواه به صورت نظم آثاری هستندکه هدف نویسنده یا شاعر را در آن آموزش اخلاق و تعلیم اندیشه‌های پسندیدة مذهبی و عرفانی است. می دانیم که از قرن ششم، اشعار حکیمانه وتعلیمی با اشعار عرفانی چنان آمیخته می‌شود، که جدا کردن این دو محال به نظر می‌رسد. یکی از گونه‌های شعر عرفانی که هدف آن تعلیم آموزه‌های عرفانی است شعر تمثیلی است، که عطّار بیش از عارفان قبل از خود در آثارش به کار برده است. منطق الطیر بهترین نمونه در استفاده از قصّه و حکایت و زبان حیوانات است که عطّار به بهترین صورت آن را بیان کرده است. هنگامی که به کاوش در متون تعلیمی و عرفانی می‌پردازیم در نهایت به یک نقطة مرکزی یا محوری می‌رسیم که عشق و محبّت نام دارد. عطّار در اکثر داستان‌های تمثیلی خود، عشق و محبّت را قرین درد و محنت می‌داند. در این جستار سعی بر آن است تا با توجه به تمثیلات و حکایات، تقارن محبّت و محنت را در آثار این شاعر عارف و وارسته، مورد بررسی قرار گیرد. Manuscript profile

عشق یکی از موضوع های ارزنده ای است، که بیشتر عارفان و فیلسوفان اشراقی بدان نظر داشته اند و درباره‌اش به سخنوری پرداخته‌اند. آنان عشق را مبنا و اساس عالم می دانند که به واسطه ی آن، همه‌ی موجودات از ادنی تا اعلی، در جنبش اند و به سوی منبع و منشأ عشق یعنی ذات حق تعالی در حرکت هستند. سنائی غزنوی و ملاصدرای شیرازی، دو تن از عارفان و فیلسوفان اشراقی هستند که در آثار و نوشته هایشان عشق نقش کلیدی و محوری دارد. نزدیکی دیدگاه هایشان را به راحتی می توان در آثار و اشعار سنائی و کتاب شواهد الربوبیه‌ی ملاصدرا دید. اهمیت عشق سریان عشق تقسیم‌بندی عشق به عشق حقیقی و عشق مجازی تقارن محبت و عشق با درد و رنج عشق مجازی پلی برای رسیدن به حقیقت فناء فی الله از جمله موضوع هایی است که سنائی غزنوی و ملاصدرا در آنها هم عقیده اند. در این جستار بر آنیم تا پس از بیان تعریف محبت و عشق تشابه دیدگاه سنائی غزنوی و ملاصدرای شیرازی را بررسی کنیم. Manuscript profile