در حالی که در دوره جنگ سرد، نظام سرمایه‌داری و ایالات متحده به منظور اعمال قدرت و نفوذ خود در سطح جهانی همیشه نظام کمونیستی و اتحاد جماهیر شوروی را به عنوان دشمن ایدئولوژیکی، سیاسی، نظامی و اقتصادی در برابر خود می‌دیدند، اما با فروپاشی نظام کمونیستی و اتحاد جماهیر شوروی و ضعف این کشور به عنوان یک رقیب دیرینه اما در عین حال هویت‌ساز، باعث گردید که پس از پایان دوره جنگ سرد، ایالات متحده به جهت خلاء ایجاد شده به دنبال رقیبی هویت‌ساز باشد. لذا نظریه‌پردازان آمریکایی برای ایجاد یک رقیب و دشمن ایدئولوژیک مباحثی همچون جنگ تمدن‌ها و جنگ‌های صلیبی را مطرح نمودند. و با توجه به شکل‌گیری ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران طرح چنین مباحثی را تسریع نمود. اما بنیادگرایی اسلامی چه به عنوان پروسه و یا پروژه، به دلایلی همچون عدم برخورداری از پتانسیل هویت‌سازی،عدم همگرایی و اتحاد در بین جوامع اسلامی و فقدان توانمندی‌های لازم سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی نمی‌تواند به عنوان یک منبع قدرت ایدئولوژیک و هویت‌ساز همچون ایدئولوژی کمونیسم در برابر ایدئولوژی سرمایه‌داری و جهان غرب موفق باشد. Manuscript profile