موضوع اصلی تونل سازی در محیط های شهری پیش بینی نشست های زمین در اثر حفر تونل است،که ممکن است موجب آسیب زدن به سازه های سطحی شود.در این مقاله به منظور پیش بینی نشست های سطحی زمین در حین ساخت بخشی از تونل خط 3 متروی تهران که با استفاده از ماشین حفاری EPB(فشار تعادلی زمین)ایجاد میشود،از روش های تجربی،تحلیلی و المان محدود سه بعدی با نرم افزارABAQUS استفاده شده است.نتایج نشان میدهد که مدل المان محدود سه بعدی مقدار نشست سطحی را واقع گرایانه تر پیش بینی می کند و منحنی های نشست سطحی حاصل از روشهای تجربی و تحلیلی نسبت به روش عددی دارای گودی باریک تری است.علاوه راین مقدار نشست سطحی پیش بینی شده با هر سه روش از مقدار مجاز پیشنهادی بیشتر است. Manuscript profile

انواع مختلفی از تحلیل های عددی مانند روش عناصر محدود، روش عناصـر مـرزی و روش عناصـر مجـزا در مکانیـک سـنگ و درکارهای مهندسی برای طراحی سازههای سنگی مانند تونلها، حفریات زیرزمینی، شیبها، فونداسـیون سـد و ... مـورد اسـتفاده قـرارمیگیرند. در مقاله حاضر، نتایج حاصل از تحلیل برگشتی تونل کوهین واقع در قطعه اول راه آهن قزوین ـ رشـت ارائـه شـده اسـت.هدف اصلی این مقاله اجرای تحلیل برگشتی تونل یاد شده با استفاده از مدلهای عددی است. برای مدلسازی تونل 2مقطع مختلـفبا استفاده از نرم افزار Flac 2Dتحلیل شده است، که شامل مقاطع 30+150و 30+900میباشند. برای انجام تحلیل برگشـتی، بـازهمناسب برای پارامترهای ژئومکانیکی با توجه به آزمایشهای انجام شده بر روی مغزهها، تعیـین گردیـد. بـا اسـتفاده از روش مسـتقیمتحلیل برگشتی، خطاهای بدست آمده از مدلها در چندین گـام تصـحیح و در نهایـت پارامترهـای ژئومکـانیکی کنترلـی در ایسـتگاهانـدازهگیـری 30+150بـه صـورت ) E = 0.3 GPaمـدول الاستیسـیته ، ( ) C = 0.21 MPaمقاومـت چسـبندگی و( °φ =34)زاویه اصطکاک داخلی( و در ایسـتگاه انـدازهگیـری 30+900بـه صـورت ) E = 0.3 GPaمـدول الاستیسـیته ،( C = 0.21 MPa)مقاومت چسبندگی( و °) φ = 35زاویه اصطکاک داخلی( بدست آمده است. پارامترهای ژئومکانیکی بدست آمده از تحلیل برگشـتیکاملاً در بازه در نظر گرفته شده قرار گرفته و با نتایج حاصل از آزمایشهای انجام شده بر روی مغزهها، مطابقت دارند. بر این اسـاسو با توجه به تطابق پارامترهای ژئومکانیکی به دست آمده از تحلیل برگشتی با پارامترهای استفاده شده در طراحی تونل، طراحی تونـلو روش ساخت آن مورد تائید قرار گرفت Manuscript profile