هدف: بررسی بهینه سازی ارائه خدمات مواد آرشیوی مبتنی بر طراحی و کاربرد ابزار جاینما، جهت سهولت در بازگرداندن و چیدن دقیق منابع می باشد.روش پژوهش: روش نیمه تجربی و از نوع پژوهش‌های کاربردی و بنیادی است. جامعه آماری پژوهش شامل 10 کتابخانه سطح شهر تهران که در چند صفت با هم مشترک‌اند انتخاب گردید. در این پژوهش با توزیع پرسش نامهپیش آزمون و پس آزمون در بین50 نفر از کارکنان شاغل در مخزن و آرشیو جامعه هدف، انجام گرفت. تعداد پنجاه عدد ابزار جاینمای کتاب ساخته و به مدت 45 روز کاربرد آن تست شد، سپس توزیع فراوانی‌ها با استفاده از Excel و نرم افزار EPSS انجام و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که با جایگزین کردن ابزار جاینمای کتاب مسئله بهم ریختگی دیگر منابع به میزان 96% برطرف شده است. بیش از 71% از افراد نمونه، کاربرد دستگاه جدید را در کاهش استهلاک مواد آرشیوی مؤثر می‌دانند. بیش از 87% اظهار داشته‌اند با تست دستگاه جاینما، سریع و زمان کمتری (بین 30 تا 60 ثانیه) وقت صرف شده است. از نظر 98 % افراد گروه با استفاده از ابزار جاینما، میزان "جابجایی و اشتباه چیده شدن" مواد آرشیوی به هنگام بازگرداندن و چیدن برطرف شد و 96% نیز با مشاهده نور"چراغ چشمک زن" دستگاه جاینما بر روی قفسه، سبب سرعت جلب توجه کتابداران شده و در صرفه جویی وقت نیز مؤثر دانسته‌اند.نتیجه گیری: نتیجه پژوهش نشان داد 100% از کتابخانه‌های مورد مطالعه از ابزار و وسایلی مانند"جاینمای کتاب" بی بهره هستند و چیدن اسناد و مدارک هم اکنون نیز توسط کارمندان و کتابداران شاغل در آرشیو انجام می‌‌شود. 90% از افراد حجم نمونه استفاده ازابزار جاینمای کتاب را کاربردی ارزیابی کرده‌اند که حاکی از کارآمد بودن دستگاه جاینما می‌باشد. بر همین اساس برای کلیه کتابخانه‌ها می تواند عمومیت داشته باشد. Manuscript profile

این پژوهش با استفاده از روش تجربی(تک گروهی) سعی دارد کاربرد دستکش مطالعه و تورق را به عنوان ابزاری برای تورق نسخه‌های خطی، کتاب‌ها، نشریه‌ها و دیگر موادکاغذی، جهت حفاظت مواد از رطوبت و فرسودگی و افزایش سرعت کار مورد پژوهش قرار دهد. این تحقیق مواد موجود در مجموعه کتابخانه‌ها را از نظر حفاظت و نگهداری، به ویژه در حین مطالعه و تورق که بایستی به خوبی محافظت شوند مورد بررسی قرار می دهد. همچنین به گونه شناسی عوامل بیولوژیکی مخرب و عواملی که باعث ایجاد رطوبت، فرسودگی و آسیب های کلی منابع می شوند می پردازد. در این پژوهش به مهم ترین مخاطراتی که سلامتی کتابداران را تهدید می کند مانند: بیماری های تنفسی، گوارشی و حساسیت های پوستی و غیره اشاره شده است. به علاوه در مورد استفاده از دستکش جهت حفاظت دست، اختراع دستکش مطالعه و تورق، به قابلیت‌ها و مزایای دستکش اختراع شده و مراحل ثبت اختراع نیزپرداخته شده است. یافته‌ها ونتایج پژوهش به دست آمده نشان داد 98درصد کتابداران تایید کردند، اکثر مواد کاغذی که با آن سر و کار دارند با گرد و غبار و مواد بیولوژیکی همراه است. بیش از 95درصد از کتابدارن در محیط کار خود نسبت به بهداشت و سلامتی خود نگران هستند. اکثر کارکنان کتابخانه ها؛بیش از 93درصد؛ به فقدان ابزاری مناسب برای تورق که دیگر نیازی به تر کردن انگشت نباشد اشاره کرده اند. بیش از 79درصد کتابداران استفاده از دستکش مطالعه وتورق را برای ورق زدن و حفاظت نسخ خطی، نشریات و کتاب ها ابزاری موثر دانسته اند. 94 درصد از کتابداران حجم نمونه نیز اظهار داشته اند که در صورت استفاده از دستکش مطالعه در مقایسه ورق زدن با دست، تا حد خیلی زیاد منجر به افزایش سرعت کار خواهد شد. نتیجه پژوهش نشان داد که کار برد دستکش مطالعه وتورق برای کلیه کتابخانه ها و مراکز علمی و فرهنگی و کسانی که با مواد کاغذی سرو کار دارند می تواندمفید واقع گردد. Manuscript profile